خزنده چهرگان ( به انگلیسی: Sauropsida ) یکی از دو رده آب پرده داران ( آمنیوت ها ) [ ۱] هستند که شامل پرندگان، خزندگان و پیراخزندگان ( منقرض شده ) می شود. رده دیگر آب پرده داران هم کمانان هستند که شامل پستانداران و خویشاوندان نزدیکشان می شود. در طبقه بندی های جدید خزنده چهرگان به عنوان جایگزین رده سنتی و قدیمی خزندگان استفاده می شود.
نخستین خزنده چهرگان در زیردوره پنسیلوانین به وجود آمدند. خزنده چهرگان نخستین بر اساس ساختار جمجمه به دو زیررده بی کمانان و دوکمانان تقسیم می شدند. آخرین بی کمانان در پایان دوره تریاس منقرض شدند و همهٔ خزنده چهرگان امروزی از دوکمانان هستند. دوران میانه زیستی اوج شکوفایی و تنوع دوکمانان بود در این زمان شاه خزندگان گوناگونی پدید آمدند و مهم ترین گروه آن ها دایناسورها بودند که تا پایان دوران میانه زیستی مهم ترین و موفق ترین جانوران خشکی محسوب می شدند. گروه دیگری از شاه خزندگان به نام پتروسورها نیز در این دوره مهم ترین و بزرگ ترین جانوران پروازگر بودند. به موازات دایناسورها و پتروسورها نیز چندین گروه از دوکمانان مانند ماهی خزنده سانان و نزدیک سوسمارسانان نیز به زندگی در دریا خو گرفتند و آبزی شدند. با این وجود با وقوع رویداد انقراض کرتاسه - پالئوژن تقریباً تمامی دایناسورها ( به غیر از پرندگان ) ، همه پتروسورها و بیشتر خزندگان دریایی منقرض شدند. و بسیاری از کنام های سابقشان توسط گروه های مختلف پستانداران تصرف شد.
طبقه بندی تا تراز راسته، پس از بنتون، ۲۰۰۴
• زنجیره: آب پرده داران
• رده[ ۲] هم کَمانان[ ۳]
• راسته لگن خزندگان[ ۴] *
• راسته ددکمانان[ ۵]
• رده پستانداران
• زیررده[ ۷] بی کاوان[ ۸]
• راسته سنگ پشتان[ ۹] ( ? )
• راسته کم اندام سانان[ ۱۱]
• راسته یونگیناسانان[ ۱۲]
• فرورده سوسمارماهی سانان[ ۱۳]
• فرورده[ ۱۴] پولک سوسمارریختان[ ۱۵]
• بالاراسته[ ۱۶] سوسماربالان[ ۱۷]
• راسته تخت دندانان[ ۱۸]
• راسته کاذب سوسمارسانان[ ۱۹]
• راسته پلسیوسور ( نزدیک سوسمارسانان ) [ ۲۰]
• راسته بینی سران[ ۲۲] ( سوسمار پل دماغی )
• راسته پولک داران[ ۲۳] ( مارمولکها و مارها )
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفنخستین خزنده چهرگان در زیردوره پنسیلوانین به وجود آمدند. خزنده چهرگان نخستین بر اساس ساختار جمجمه به دو زیررده بی کمانان و دوکمانان تقسیم می شدند. آخرین بی کمانان در پایان دوره تریاس منقرض شدند و همهٔ خزنده چهرگان امروزی از دوکمانان هستند. دوران میانه زیستی اوج شکوفایی و تنوع دوکمانان بود در این زمان شاه خزندگان گوناگونی پدید آمدند و مهم ترین گروه آن ها دایناسورها بودند که تا پایان دوران میانه زیستی مهم ترین و موفق ترین جانوران خشکی محسوب می شدند. گروه دیگری از شاه خزندگان به نام پتروسورها نیز در این دوره مهم ترین و بزرگ ترین جانوران پروازگر بودند. به موازات دایناسورها و پتروسورها نیز چندین گروه از دوکمانان مانند ماهی خزنده سانان و نزدیک سوسمارسانان نیز به زندگی در دریا خو گرفتند و آبزی شدند. با این وجود با وقوع رویداد انقراض کرتاسه - پالئوژن تقریباً تمامی دایناسورها ( به غیر از پرندگان ) ، همه پتروسورها و بیشتر خزندگان دریایی منقرض شدند. و بسیاری از کنام های سابقشان توسط گروه های مختلف پستانداران تصرف شد.
طبقه بندی تا تراز راسته، پس از بنتون، ۲۰۰۴
• زنجیره: آب پرده داران
• رده[ ۲] هم کَمانان[ ۳]
• راسته لگن خزندگان[ ۴] *
• راسته ددکمانان[ ۵]
• رده پستانداران
• زیررده[ ۷] بی کاوان[ ۸]
• راسته سنگ پشتان[ ۹] ( ? )
• راسته کم اندام سانان[ ۱۱]
• راسته یونگیناسانان[ ۱۲]
• فرورده سوسمارماهی سانان[ ۱۳]
• فرورده[ ۱۴] پولک سوسمارریختان[ ۱۵]
• بالاراسته[ ۱۶] سوسماربالان[ ۱۷]
• راسته تخت دندانان[ ۱۸]
• راسته کاذب سوسمارسانان[ ۱۹]
• راسته پلسیوسور ( نزدیک سوسمارسانان ) [ ۲۰]
• راسته بینی سران[ ۲۲] ( سوسمار پل دماغی )
• راسته پولک داران[ ۲۳] ( مارمولکها و مارها )
wiki: خزنده چهرگان