دروازه دولاب

دانشنامه عمومی

دروازه دولاب، نام یکی از قدیمی ترین دروازه های تهران است. این دروازه در حصار شاه طهماسبی در سمت شرق شهر تهران و شرق محله چال میدان و در ورودی بازارچه نایب السلطنه، واقع در خیابان ری امروزی قرار داشت. در گسترش شهر در عصر ناصری، محل دروازه دولاب، به جایی که در عصر پهلوی «سه راه شکوفه» خوانده می شد و هم اکنون چهارراه شمس نامیده می شود، انتقال یافت.
دولاب، نام یکی از روستاهای بسیار قدیمی منطقه ری واقع نزدیک تهران بوده که در جنوب شرقی این شهر قرار داشته است. دِه دولاب، پس از به قدرت رسیدن آغا محمدخان قاجار و انتخاب تهران به عنوان پایتخت ایران، به صورت یکی از روستاهای تهران درآمد. در اوایل عهد قاجاریه، محل این روستا، خارج از برج و بارویی که در عهد شاه طهماسب صفوی برای تهران بنا شده بود، قرار داشت. بر اساس نوشته مجدالدین در کتاب زینت المجالس، یکی از چهار دروازۀ موجود در حصار تهماسبی، دروازه دولاب بوده و به واسطهٔ مجاورت با دِه دولاب بدین نام خوانده می شده است. وجود این دروازه در حصار صفوی، همچنین بر قدمت این دروازه دولاب دلالت دارد.
ظاهراً زمین های مجاور دروازه دولاب، جزو زمین های کشاورزی تهران بوده اند و از این زمین ها بیشتر جهت کاشت خیار، صیفی کاری و کشت تره بار مصرفی مردم تهران استفاده می شد.
هنرمندان و ورزشکاران بسیاری متولد و بزرگ شدۀ محدودۀ محلۀ دولاب تهران هستند.
از این دست می توان به حسن ستار ( خ شهباز ) ، شهره آغداشلو، محمد بنا، مرضیه برومند، راضیه برومند، مهران مدیری، بهروز رهبری فر، علی پروین، علی انصاریان، مجید جلالی، احسان قائم مقامی و احسان حدادی اشاره کرد.
در قسمت جنوبی دولاب و در کنار جاده تهران به خراسان، یک بقعه ساده خشتی به نام سیده ملکه خاتون قرار داشته است که بقایای آن، تا چند دهه قبل موجود بود. برخی از مورخین معتقدند که سیده ملکه خاتون، مادر مؤیدالدوله و فخرالدوله دیلمی بوده که از شیرزنان عصر خود محسوب می شده و به دلیری و شجاعت شهرت داشته است.
نام محله ای واقع در منطقه ۱۴ شهرداری تهران است که در سال ۱۳۳۲ خورشیدی از ۴۰۰ خانه در نزدیکی دروازه دولاب تشکیل شده بود.
گورستانی قدیمی واقع در محدوده دروازه دولاب که محل دفن بزرگانی همچون آنتوان سوروگین، عکاس مشهور ایرانی - گرجی است.
مسجدی واقع در محلۀ دولاب که قدمت آن بین ۷۰۰ تا ۹۰۰ سال تخمین زده شده و یکی از قدیمی ترین مساجد تهران می باشد.
عکس دروازه دولاب
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس