رودکی، ابوعبدالله جعفر بن محمّد (244ـ۳۳۰/۳۲۹ق)
شاعر ایرانی. در پنج رودکِ سمرقند به دنیا آمد. گفته اند در کودکی حافظ قرآن بود. در جوانی، به شاعری و چنگ نوازی بلندآوازه شد. سپس به دربار سامانیان راه یافت و نصر دوم سامانی و وزیرش، ابوالفضل بلعمی، را مدح گفت. با ابوطیب مصعبی و شهید بلخی دوستی داشت. با همۀ اختلافی که دربارۀ کوربودن او کرده اند، چنین به نظر می رسد که وی در روزگار پیری به دلایل نامعلوم نابینا شده است. رودکی فصاحت شعر دورۀ سامانی را به کمال رساند و از این نظر او را پدر شعر فارسی خوانده اند. از دیرباز به کثرت اشعار مشهور بود، اما اکنون جز ابیاتی پراکنده در اوزان عروضی گوناگون و در قالب های قصیده، قطعه، رباعی و مثنوی چیزی از آن ها باقی نمانده است.کلیله ودمنه را هم به نظم فارسی درآورد که امروز جز اندکی از آن به جای نمانده است. اشعار باقی مانده از او بارها در ایران و نیز در تاجیکستان به کوشش عبدالغنی میرزایف منتشر شده است.
شاعر ایرانی. در پنج رودکِ سمرقند به دنیا آمد. گفته اند در کودکی حافظ قرآن بود. در جوانی، به شاعری و چنگ نوازی بلندآوازه شد. سپس به دربار سامانیان راه یافت و نصر دوم سامانی و وزیرش، ابوالفضل بلعمی، را مدح گفت. با ابوطیب مصعبی و شهید بلخی دوستی داشت. با همۀ اختلافی که دربارۀ کوربودن او کرده اند، چنین به نظر می رسد که وی در روزگار پیری به دلایل نامعلوم نابینا شده است. رودکی فصاحت شعر دورۀ سامانی را به کمال رساند و از این نظر او را پدر شعر فارسی خوانده اند. از دیرباز به کثرت اشعار مشهور بود، اما اکنون جز ابیاتی پراکنده در اوزان عروضی گوناگون و در قالب های قصیده، قطعه، رباعی و مثنوی چیزی از آن ها باقی نمانده است.کلیله ودمنه را هم به نظم فارسی درآورد که امروز جز اندکی از آن به جای نمانده است. اشعار باقی مانده از او بارها در ایران و نیز در تاجیکستان به کوشش عبدالغنی میرزایف منتشر شده است.