ساکارز

ساکارُز ( به انگلیسی: Sucrose ) یک ترکیب آلی و شیرین است. این دی ساکارید به شکل پودر سفید رنگ است و شیرین و بدون بو می باشد که نقش بسیار مهمی در تغذیه انسان و تأمین انرژی مورد نیاز موجودات زنده دارد. این ترکیب آلی دی ساکاریدی است که از گلوکز به صورت اَسِتال و فروکتز به صورت کِتال تشکیل و با فرمول C۱۲H۲۲O۱۱ شناخته می شود. [ ۲] ساکارز در نیشکر و چغندر قند یافت می شود. ساکارز همان قند عادی است که از ترکیب گلوکز و فروکتز ( C6 H12 O6 ) به وجود می آید و در درجه بندی شیرینی، شیرینی ۹۰ دارد. لازم به ذکر است که درست کردن ساکارز کار گیاهان است.
ساکارز در ۱۸۶ درجه سانتی گراد ذوب شده و با تجزیه شدن کارامل تشکیل می دهد. مثل سایر کربوهیدرات ها - با سوختن ساکارز - آب و کربن دی اکسید آزاد می شود. برای مثال در راکت ها و موشک های آموزش و آماتور با نام موشک های شکلاتی از ساکارز به عنوان سوخت استفاده می شود که همراه پتاسیم نیترات به کار می رود.
C12H22O11 + 6KNO3 → 3K2CO3 + 3N2 + 9CO + 11H2O
برخی دیگر از واکنش های معمول ساکارز با هیدروکلریک اسید، پتاسیم کلرات و سولفوریک اسید به شرح زیر است:
8HClO3 + C12H22O11 → 11H2O + 12CO2 + 8HCl
H2SO4 ( catalyst ) + C12H22O11 → 12C + 11H2O + Q + H2O + SO3[ ۳]
Q = گرما
هیدرولیز با آنزیم سوکراز باعث شکستن پیوند گلیکوزیدی ساکارز شده و گلوکز و فروکتز آزاد می کند. همچنین اسید نیز می تواند باعث هیدرولیز ساکارز شود. [ ۳]