سد تنظیمی

سدهای تنظیمی نوعی سد برای تنظیم دبی آب رودخانه است. این سدها حجم اندکی از آب را در خود ذخیره می نمایند، سپس آن را به صورت تنظیم شده به پایین دست و رودخانه رها می کنند.
به طور معمول این سدها را در پایین سدهای مخزنی احداث می کنند، چون در سدهایی که نیروگاه برق آبی دارند، معمولاً فقط ۹ ساعت در شبانه روز برق تولید می کنند و در دیگر ساعت ها نیروگاه های سد فعالیت نمی کنند و به طبع آن دریچه های آب سد بسته است، در حالیکه مزارع و مصرف کنندگان آب رودخانه در پایین دست، ۲۴ ساعته به آب رودخانه نیاز دارند.
در این حالت خروجی آب سد در ساعات باز بودن دریچه ها در مخزن بند تنظیمی جمع آوری می شود و سپس آب از سد تنظیمی به صورت منظم و تنظیم شده به پایین دست رها می شود. [ ۱]

سد تنظیمی (دزفول). سد تنظیمی دزفول یا سد علی کله به منظور کنترل و تنظیم آب خروجی سد دز بر مبنای ۲۰۰ مترمکعب بر ثانیه در شبانه روز و عبور جریان سیلابی معادل ۶۰۰۰ مترمکعب بر ثانیه در ۴٫۵ کیلومتری شمال پل قدیم طراحی شده است.
وسعت دریاچه آن ۳۳۱ هکتار و حجم مخزن آن ۱۴ میلیون متر مکعب در ارتفاع ۱۳۵٫۲ متر نسبت به سطح دریای آزاد می باشد طول آن ۱۳۶ متر و ارتفاع آن ۲۰ متر است و دارای یک دریچه تخلیه رسوب با ابعاد ۱۲٫۸ * ۵٫۶ متر جهت عبور جریان حداکثر ۵۵۱ مترمکعب بر ثانیه و تعداد ۶ دریچه سرریز برای عبور سیلابها با ابعاد ۱۵*۵٫۳۹ متر که هر کدام برای عبور جریان حداکثر ۷۴۶ مترمکعب بر ثانیه طراحی و ساختمان شده است. [ ۱]