سرمایه گذاری خطرپذیر

سرمایه گذاری خطرپذیر ( به انگلیسی: Venture Capital ) که از آن با عنوان های «سرمایه گذاری جسورانه» یا «سرمایه گذاری کارآفرینی» نیز نام می برند، عبارت است از تأمین سرمایه لازم برای شرکت ها و کسب وکارهای نوپا ( استارت آپ ) و کارآفرین که مستعد جهش و رشد ارزش هستند و البته دارای ریسک فراوانی است.
شرکت های سرمایه گذار ریسک پذیر، گروهی از سرمایه گذاران هستند که بر روی شرکت های کوچک با پتانسیل رشد بالا سرمایه گذاری می کنند. [ ۱] این شرکت ها پول قرض نمی دهند بلکه در این شرکت ها سرمایه گذاری می کنند. [ ۱]
این شرکت ها در مراحل ابتدایی رشد و تکامل اقتصادی خود، مورد توجه سرمایه گذارانی هستند که با ارزیابی موشکافانه خود، شکاف سرمایه و کمبود نقدینگی شرکت های کارآفرین را جبران می کنند و در گروه سهام داران آن ها قرار می گیرند. سرمایه گذار ریسک پذیر با مدیریت فعالانه و برنامه ریزی در توسعه مدل های راهبردی، در کسب وکار هدف و ارزش افزوده و افزایش قیمت سهام این شرکت ها نقش مهمی ایفا می کند. رونق و توسعه فعالیت های سرمایه گذاری ریسک پذیر موتور محرکه و محور اصلی رشد محصولات جدید و نوآوری در عرصه فناوری است. [ ۲]
سرمایه خطرپذیر سرمایه ای است که به همراه کمک های مدیریتی، در اختیار شرکت های جوان، کوچک، به سرعت در حال رشد و دارای آتیه اقتصادی قرار می دهند. سرمایه خطرپذیر، از منابع مهم تأمین مالی شرکت های کوچک و نوپا است.
به بیانی می توان گفت شرکت های سرمایه گذاری پول و تجارب مدیریتی را در اختیار شرکت های در حال رشد قرارمی دهند و آن ها هم این امکانات را برای تبلیغات، پژوهش، ایجاد زیرساخت و تولید محصول استفاده می کنند. شرکت سرمایه گذار را وی سی فیرم ( VC Firm ) و پولی که به شرکت در حال رشد داده می شود سرمایه خطرپذیر ( venture capital fund ) گفته می شود.
شرکت های سرمایه گذاری خطرپذیر عموماً در شرکت هایی سرمایه گذاری می کنند که به تکنولوژی جدیدی یا روش کار نویی دست پیدا کرده باشند، و این سرمایه گذاران در ازای پولی که سرمایه گذاری می کنند، سهام آن شرکت را تصاحب می کنند و از این طریق تولید پول می کند. سرمایه مخاطره پذیر سرمایه گذاری شده عموماً هنگامی که سهام آن مبادله می شود نقد می شود.
مبدأ واژه سرمایه گذار خطرپذیر فردی به نام جین وایتر بوده است که در سال ۱۹۳۹ برای اولین بار این واژه را در همایش عمومی انجمن بانکداران آمریکایی بکار برده است. در ابتدای شکل گرفتن سرمایه گذاری خطرپذیر غالباً این سرمایه گذاری توسط افراد ثروتمند صورت می گرفت. این افراد غالباً صاحبان شغل های پر درآمدی بودند که در کنار آن به این گونه سرمایه گذاری ها نیز می پرداختند. امروزه به این افراد فرشتگان کسب و کار گفته می شود. اما با مدرن شدن سرمایه گذاری پر خطر، این روش سرمایه گذاری خود به تجارتی مستقل تبدیل شد و شرکت های تخصصی در این زمینه به وجود آمدند. این شرکت ها، فعالیتشان همان فعالیت سرمایه گذاران خطرپذیر است و کمبود کانال های سنتی تأمین مالی را پوشش می دهند و منابع مالی کافی را برای سرمایه گذاری پرخطر و بلندمدت در تکنولوژی های نوین فراهم می آورند. اما در شریان های مختلف این صنعت به صورت علمی و تخصصی حضور پیدا می کنند. برای انتخاب طرح ها الگویی بهینه دارد، تأمین منابع مالی خطرپذیر به شکل سیستمی پویا درآمده است. تأثیر مدیریت و مشارکت آن ها بسیار تأثیرگذار است، مدیرت ریسک و خطر را به صورت حرفه ای در نظر می گیرند، همچنین زمان و راه های خروج از سرمایه گذاری را از همان ابتدا در برنامه های خود جای می دهند.