سلطان العلماء

لغت نامه دهخدا

سلطان العلماء. [ س ُ نُل ْ ع ُ ل َ ] ( اِخ ) حسین بن میرزا رفیعالدین محمدبن امیر شجاع الدین محمود حسینی. نسب وی اصفهانی است و زادگاهش نیز اصفهان است. وی از بزرگان علماء و امامیه بوده است. مدت پنج سال وزارت شاه عباس صفوی و دوسال وزارت شاه صفی را بعهده داشت. شاه صفی وی را از وزارت عزل کرد و به قم تبعیدش نمود. مدتی در قم بسر برد سپس به اصفهان بازگشت. چون که شاه صفی درگذشت و شاه عباس ثانی بسلطنت رسید مجدداً بمقام وزارت رسید و مدت دوسال و شش ماه نیز در این شغل بود تا اینکه در اشرف که از بلاد مازندران است درگذشت. نعش وی را به نجف اشرف منتقل کردند. او راست : حواشی و شروح از آن جمله حاشیه علی شرح اللمعه. و حاشیه علی اصول المعالم و حاشیه علی شرح المختصر العضدی. ( اعلام زرکلی ج 1 ص 259 ).

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] سید حسین بن رفیع الدین محمد آملی اصفهانی (۱۰۰۱ -۱۰۶۴ق)، ملقب به سلطان العلماء از فقهای شیعه در قرن یازدهم هجری قمری و وزیر شاه عباس صفوی. شهرت علمی سلطان العلما به خاطر حاشیه هایش بر کتاب های علمی است.
سید حسین بن رفیع الدین محمد بن امیر شجاع الدین محمود آملی اصفهانی در ۱۰۰۱ق به دنیا آمد. پدرش رفیع الدین محمد از علما بود. نسب سلطان العلما به امام سجاد (ع) می رسد. همسرش دختر شاه عباس اول بود. و میرزا ابراهیم آملی (که شاه در سه سالگی چشمان او را کور کرد)، میرزا حسن (پدر میرزا باقر) که تا زمان نادر (۱۱۶۰ ه‍.ق) زنده بود و میرزا علی (که نسل او تا به امروز باقی هستند و آیت الله مرعشی از این نسل است) سه فرزند او بوده اند.
او با دختر شاه عباس اول ازدواج کرد و در ۱۰۳۳ ه‍.ق بعد از وفات سلمان خان به مسند وزارت نشست. در ۱۰۴۱ق شاه صفی او را از وزارت عزل و به مهاجرت به قم مجبور کرد. او تا زمان شاه عباس دوم در قم ماند و به مطالعه و تحقیق پرداخت. در ۱۰۵۵ ه‍.ق (در زمان شاه عباس دوم) مجددا به وزارت شاه رسید. برخی، انتصابش از طرف شاه عباس دوم را به مخالفت سرسخت شاه با میرزا قاضی، شیخ الاسلام اصفهان، تعلیل کرده اند.

[ویکی اهل البیت] علاءالدین سید حسین بن رفیع الدین یکی از سادات و فقهای شهیر عصر شاه عباس اول بود.
وی از جانب پدر با 29 واسطه نسب خود را به حضرت علی بن الحسین علیه السلام می رساند.
از جانب مادر از سادات شهرستان بود. اسلاف پدری خلیفه سلطان پیوسته از سادات مازندران بودند. اما پدرش رفیع الدین جزو سادات معروف اصفهان بود. این که نسل چندم از اسلاف وی در اصفهان متوطن گشته و به سادات این شهر معروف گشتند.
دقیقاً معلوم نیست اما اسکندر بیک می نویسد: ابا عن جد در دارالملک صفاهان املاک و رقبات بوده اند و در جای دیگر می نویسد: امیر نظام الدین نامی از اجداد ایشان از حوادث ایام به صفاهان آمده بود.
سید حسین معروف به خلیفه سلطان در سال 1001 هـ.ق و در شهر اصفهان متولد شد بسیاری از اسلاف وی از بزرگان مذهبی و سیاسی ازمنه متفاوت بودند. اسلاف متاخر وی پیوسته به سادات خلیفه مشهور بودند.
جد او از علمای متبحر زمان خود بود و پدرش رفیع الدین "الحق" به وفور فضل و کمال موصوف و ذات ملک صفاتش به سلامت نفس و حقانیت و خیراندیشی معروف بود. وی سیدی فاضل، سلیم النفس، ملک خصال و از علوم معقول و منقول بهره ور و آگاه بود. او بعد از فوت قاضی سلطان که منصب صدارت داشت به سال 1026هـ.ق از طرف عباس اول به منصب مزبور منصوب شد و مستقلا به تمشیت امر صدارت پرداخت و رتبه مصاهرت و مهرداری توقیعات مبارکه حضرات چهاره معصوم که به میرزا رضی تعلق داشت به وی محول گشت.
او در ایام تصدی منصب مزبور در کمال دیانت و بی طمعی و حقانیت و پرهیزکاری سلوک می نمود و الحق مسند صدارت را ازین صفات حسنه زینت افزود. او از زمره کسانی بود که پس از وفت عباس اول در مازندارن و حمل جنازه او به کاشان در راس تدفین و تکفین کنندگان وی بود. رفیع الدین سرانجام در زمان صفی از صدارت معزول شد و پس از مدتی درگذشت.
در مورد کیفیت رشد و نمو و تربیت خلیفه سلطان در ایام صباوت و نوجوانی اطلاعاتی در دست نیست، اما با توجه به اسلاف گرانقدرش و نیز توصیفاتی که از خصوصیات وی به عمل آمده است می توان به دقت والدین او در تربیت وی پی برد.

[ویکی فقه] سلطان العلماء (ابهام زدایی). سلطان العلماء ممکن است اشاره به اشخاص و شخصیت های ذیل باشد: • سلطان العماء تقی الدین ابن داود حلی، اِبْن ِ داوودِ حِلّی ، ابومحمد حسن بن علی ، ملقب به تقی الدین ، سلطان العلماء و تاج المحدثین، رجالی ، فقیه و ادیب امامی و از علماى بزرگ شیعه در قرن هفتم هجرى• سلطان العلماء سیدحسین حسینی مرعشی، سلطان العلماء سید حسین بن رفیع الدین محمد حسینی مرعشی، از علماء شیعه قرن یازدهم قمری و وزیر شاه عباس صفوی• سیدمحمدحسین بن عبدالباقی سلطان العلماء خاتون آبادی اصفهانی، ، عالم فاضل و فقیه مجتهد، از علمای بزرگ اصفهان در قرن سیزدهم هجری
...

پیشنهاد کاربران

بپرس