سنگ نبشته رباطک

پیشنهاد کاربران

درود
سنگنبشته رَباطَک در سال 1372 در روستایی در نزدیکی شهر رباطک در خاور استان سمنگان در شمال افغانستان یافت شد.
این سنگنبشته، فرمانی حکومتی ست که به دستور کَنیشکه یا کانیشکا شاه کوشان در سده نخست میلادی بر روی تخته سنگی به راستِگان ( ابعاد ) 60 در 90 سانتیمتر نوشته شد.
...
[مشاهده متن کامل]

زبان این سنگنوشت، آریایی ( آریَ اُ Ariao ) و به دبیره ( خط ) یونانی نوشته شده است که برگردان آن به پارسی کنونی در زیر می آید:
[نقطه چینها، بخشهای آسیب دیده و ناخوانای سنگنوشته است]
“کنیشکه کوشانی، رهایی بخش بزرگ، نیکوکار، فرمانروای دادگر، شایسته نیایش یزدان، که فرا دست آورد پادشاهی را بخواست نَـنَـه ( اَنَهیته/ناهید ) و بخواست همه دیگر ایزدان. که بیاغازید نخستین سال را به خشنودی خدایان. او می فرستد یک فرمان به یونانی و سپس می گوید به زبان اَریَ ئو… �سَـکِــتَـه�، �کَــئـوسـانـبـی�، �پـاتـالی پـوتـرا�، �چـامـپا� ( شهرهای کوشان ) … پادشاه کنیشکه به �شـافـر نـوکـونْــزوک/ ناقَــنـزاق� فرمان می دهد نیایشگاه بزرگی بنام ایزدان در سرزمین… برای ایزدان بسازد و در آن تندیس های خدابانو �مَـه� ( ماه ) در برترین جا، خدای �آرمــوز� ) اهورمزدا ) آفریننده خوشی ها، �آردوخــش� ( ابزدبانوی رود وَخش ) ، �سـروشَــرد� ( سروش ) ، �نَـرسَــه�، �مـهــر� ( میترا ) ، �مَـهَـشـان� و �ویـنـک� تراشیده و گذاشته شوند. همچنین فرمان می دهد که تندیس این شاهان را بسازند و در نیایشگاه بگذارند: �شـاه کـوجـولَـه کَــدفـیـز�، پدر پدر بزرگ، �شـاه ویـمَـه تَـکــتـو� پدر بزرگ، �شـاه ویـمَـه کَـدفـیـز�، پدر و خود �کنیشکه�… باشد تا آن ایزدان، یاری رسان شاه شاهان کنیشکه باشند. ”
پس از تازش اسکندر به ایران و باختر ( باکتریا - افغانستان کنونی ) ، زبان یونانی تا چند سده پس از وی نیز زبان حکومتی بود که از زمان کانیشکا و پس از او در کوشان، همه اسناد حکومتی به زبان ایرانی آریایی نوشته شدند.
کانیشکا دراین سنگنوشت نیاکان خود را اینگونه می شناساند:
کنیشکه پسر شاه " ویمَه کَدفیز" پسر شاه "ویمه تَکتو" پسر شاه " کوجولَه کدفیز"

بپرس