( سور ر آلیسم ) ۱- ( اد. ) شیوه ایست ادبی که در سال ۱۹۲۲ م . در فرانسه پیدا شد و مانند مکتبهای دیگر دامنه نفوذ خود را بهنرهای دیگر هم کشاند . این کلمه را نخستین بار گیوم آپولینر در تسمیه یکی از نمایشنامه های خود بنام پستانهای تیرزیاس بکاربرد ( ۱۹۱۶ ) ولی منظور وی از این لفظ مکتب جدیدی که اکنون به بحث در آن میپردازیم نبوده است . این مکتب با جنبش تازه ای که در قلمرو و علم پیدا شده همگام و همصدا میشود و کوشش میکند جبر منطقی و قانون علیت را ویران کند . شکستن سدها و گشودن بندها بعبارت دیگر عصیان در برابر همه چیز محرک باطنی سور ر آلیسم است.سور ر آلیسم خود کاری ذهنی است که میخواهدبا زبان یا قلم و وسیله دیگر جریان واقعی عمل تفکر را بیان کند سور ر آلیسم بیان وتثبیت تفکر دور از فرمان عقل است و رابطه ای با قوانین زیباشناسی و اصول اخلاق ندارد . طرفداران این مکتب برای بانگیختن و بیرون کشیدن [واقعیت جامع] که در اعماق [ ضمیر پنهان و آدمی مدفون شده است چند وسیله عمل پیشنهاد میکنند که ساده ترین آنها[نوشتن خود بخود] است . یعنی نویسنده پس از آنکه خود را برویا سپرد هر چه بذهنش رسید باید بی تامل یادداشت کند اولین جمله خود بخود میاید این وبدنبال آن جملات دیگرکه با ذهن هشیار رابطه ای ندارد جاری میشود. منشا این مکتب را بیش از هر جای دیگر در شعر جستجو باید کرد زیرا سور ر آلیست ها میکوشند تا از راه شعر بر اذهان تسلط پیدا کنند . نخستین ریشه های سورر آلیسم را دررمانتیسم میبینیم سور ر آلیسم زبان قرن بیستم و نابسامانی ها و آشفتگی های روزگار ما را باز گو میکند . از بازرسی عقل و منطق بدور است . پاداش هنر را خود هنر میداند و میگوید : سود هنر در آنست که بیسود باشد . رویا را از قلمرو واقعیت برتر میداند و برای حل مسائل اساسی زندگی از آن کمک میگیردچون در عالم رویا همه چیز سهل و ساده مینماید و همه چیز طبیعی جلوه گر میشود زیرا مشکل آشفته کنند [ امکان ] در آن مطرح نیست . اصول این مکتب عبارتست از : ۱- هزل . ۲- رویا. ۳- دیوانگی . از پیشوایان بزرگ آن : آندره برتون لوئی آراگون پل الور و پیر اونیک را میتوان نام برد . ۲ - یکی از مکتبهای نقاشی جدید نقاش پیرو سبک دور از هر گونه بازرسی عقل و منطق در برابر فعالیت ذهنی محض فرمانبرداراست و ببیان و تصویر دنیای دورن خود میپردازد. از نقاشان بزرگ این سبک [ سالوادور دالی] اسپانیایی است .
فرهنگ معین
( سوررآلیسم ) [ فر. ] (اِ. ) واقعیت برتر، مکتبی ادبی و هنری که معتقد بوده است به ارائة احساسات و تخیلات فارغ از هرگونه قید و بند - هنری ، اجتماعی ، عرفی - و بیان صادقانة عواطف . این مکتب در سال ۱۹۲۴ رسماً توسط آندره برتون موجودیت یافت .
