شاد شاپور

لغت نامه دهخدا

شادشاپور. ( اِخ ) ( شهر ) نام شهر قزوین. حمداﷲ مستوفی بنقل از کتاب التبیان درباره آن نویسد: «شاپوربن اردشیر بابکان ساخته است و شادشاپور نام نهاده وهمانا آن شهری بوده که در میان رودخانه های خررود و ابهررود میساخته اند و آنجا اطلال بارو پدید است و مردم آنجا در دیه سرجه که به اردشیر بابکان منسوب باشد مسکون ماند و مشهور است و در کتاب تدوین مسطور است که حصار شهرستان قزوین که اکنون محلتی است در میان شهر، شاپور ذوالا کتاف ساسانی ساخته. تاریخ عمارت آن ماه ایارسنه ثلاث و ستین واربعمائه اسکندری ، طالع عمارتش برج جوزا، اطلال آن بارو هنوز باقی است. به زمان امیرالمؤمنین عثمان رضی اﷲ عنه ، برادر مادریش ولیدبن عقبة الاموی ؛ سعیدبن العاص الاموی را بایالت آن ثغرفرستاد او حصار را بمردم مسکون گردانید و شهری شد...»( نزهة القلوب ، مقاله 3 ص 56 و 57 ). جغرافیانویسان کشوین [ قزوین ] را ساخته شاپور اول دانسته و بنام او شادشاپور خوانده اند این شهر باید بسیار کهن تر باشد و نیز باید یاد آور شویم که دریای قزوین هم خوانده اند. ( فرهنگ ایران باستان ، بخش نخست نگارش پورداود ص 292 ). ابن البلخی آن را از میسان شمرده و چنین آورده است : «و اما آثار شاپور در عمارت جهان بسیار است و این شهرها او کرده است... شاذشاپور از میسان ». ( فارسنامه ص 63 ). و بلعمی از آن یاد کرده و آورده است : «شاپور شهرهای بسیار بنا کرد یکی به پارس و نام آن شادشاپور و باهواز شهری از آن آبادتر نیست ». ( ترجمه تاریخ طبری ). در مجمل التواریخ والقصص آمده : «شادشاپوراز ناحیت میسانست ، و نبطیان آن را ویها خوانند.» ( ص 64 ). بنای آن بشاپور اردشیر منسوب است رجوع به مجمل التواریخ و القصص صص 63 - 64 شود. و محتمل است که به این نام شهر دیگری غیر از قزوین در ولایت میسان وجود داشته است. رجوع به قزوین و استان شادشاپور شود.
شادشاپور. ( اِخ ) ( استان )یکی از دوازده استان اقلیم عراق : ابن خردادبه و قدامه که در قرن هشتم از اقلیم عراق سخن رانده اند گوینداین اقلیم دوازده ولایت دارد و هریک را استان گویند... این دوازده استان از حیث نهرهایی که آنها را مشروب میکردند و منابع آن نهرها بسه گروه قسمت میشدند:
... گروه دوم مرکب از دو استان است که از دجله و فرات آب میگرفتند، بدین ترتیب : استان کسکر موسوم به استان شادشاپور مشتمل بر چهار طسوج در اطراف واسط. ( سرزمینهای خلافت شرقی ، ص 86 و 87 ). و رجوع به معجم البلدان ذیل شادشاپور شود.

فرهنگ فارسی

خره ای در قدیم شامل نواحیی از جمله کسکر ( واسط ) و زند ورد و جوارز نیز در آن واقع بود ( معجم البلدان ) .
نام شهر قزوین .

پیشنهاد کاربران

بپرس