شانشی

شانشی ( به چینی: 山西 ) ، ( به انگلیسی: Shanxi ) یکی از استان های کشور چین است. این استان در شرق این کشور قرار گرفته است و مرکز آن شهر تائی یوان است. جمعیت شانشی بالغ بر ۳۳ میلیون نفر و مساحت این استان برابر ۱۵۶٬۸۰۰ کیلومتر مربع است[ ۱] .
بخش وسیعی از دیوار بزرگ چین در شمال این استان قرار گرفته است.
نام استان «شانشی» ( 山西 ) به معنی «غرب کوه» و اشاره به موقعیت این استان در غرب رشته کوه تایهانگ دارد.
استان دیگری در همسایگی این استان، با نام شِنشی ( 陝西 ) وجود دارد. نام این استان به معنی «غرب شان» و اشاره به موقعیت شهر شی آن در غرب «گردنهٔ شان» در شهر در سطح ولایت سانمنشیا دارد. در گذشته، این گردنه مهم ترین راه ارتباطی بین شهر مهم شی آن و سایر مناطق چین بوده است.
در زبان چینی معیار، نام هر دوتا استان، «شان شی» ( shanxi ) تلفظ می شود. تنها تفاوت در تلفظ نام آن ها، در نواخت ادای هجای «شان» می باشد. نام استان شانشی ( 山西 ) با نواخت سطح بالا ( Shānxī ) ، و نام استان شِنشی ( 陝西 ) با نواخت افت - خیز پایین ( Shǎnxī ) ادا می شود؛ بنابراین، نویسه گردانی نام این دو استان به الفبای زبان هایی که نواخت بر نیستند، دشوار می باشد.
به همین خاطر، حداقل از میانهٔ قرن ۱۸ میلادی به بعد، در نویسه گردانی لاتین، نام استان شانشی به صورت «Shansi» ( شانسی ) و نام استان شِنشی به صورت «Shensi» نوشته شده است. [ ۲] نوشتار نام این استان به صورت «شنسی» در اطلس های ایرانی و عثمانی نیز مرسوم شد.
بعدتر در اواسط قرن بیست، در نوشتار پین یین، برای متمیز کردن نام این دو استان، نوشتن «Shaanxi» نیز رایج شد. این نوع نوشتار بازتاب دهندهٔ شیوهٔ لاتین نویسی زبان چینی ماندارین، پیش از استانداردسازی پین یین امروزی بود.
در الفبای لاتین، نوشتار «Shensi» برای نام این استان تا سال ۱۹۸۷ میلادی مرسوم بود. اما از آن سال به بعد، دولت چین تنها نوشتار «Shaanxi» را به رسمیت می شناسد.
در زبان اویغوری، استان شانشی ( 山西 ) نیز به شکل «شه نشی» و نام استان شِنشی ( 陝西 ) به صورت «شینشی» نوشته می شود.