شبانه (شعر). شبانه با مطلع «مرا/تو/بی سببی/نیستی» عنوان یکی از مشهورترین شعرهای
احمد شاملو است که در فروردین ۱۳۵۱ سروده شد. شاملو چند شعر دیگر با نام «شبانه» سروده است که به «شبانه ها» معروف هستند.
این شعر را از بهترین عاشقانه های شاملو دانسته اند. [ ۱]
مرتضی کاخی با اشاره به این شعر بر قدرت شاملو در به کارگیری کلمات تأکید می کند. [ ۲]
محمدرضا شفیعی کدکنی معتقد است در این شعر به نمونه ای تقریباً کامل از شعر شاملویی مواجه هستیم و تجانس آوایی در آن به حدی است که با صرفنظر از چند کلمه، همهٔ خوشه های آوایی از یک ترکیب هجایی به وجود آمده اند. [ ۳]
پروین سلاجقه درباره این شعر می گوید: «فضاسازی در این شبانه که مدیحه ای است بی مانند در ستایش عشق، در هم نوایی کامل با زبان صورت گرفته است». [ ۴]
شبانه (نقاشی). نقاشی شبانه اصطلاحی است که توسط
جیمز ابوت مک نیل ویستلر برای توصیف یک سبک نقاشی که صحنه های تداعی کنندهٔ شب یا اجسام ظاهرشده در پرده ای از نور، در گرگ ومیش یا در غیاب نور مستقیم به تصویر می کشد، اختراع شد. در کاربرد گسترده تر، این اصطلاح به هر نقاشی از صحنه شب، [ ۳] یا قطعه شب، مانند
دیده بان شب رامبراند اشاره دارد.
ویسلر از این اصطلاح در عنوان آثارش برای نشان دادن نقاشی هایی با «حال و هوای رؤیایی و متفکر» با استفاده از یک نام موسیقی استفاده کرد. [ ۴] او همچنین با استفاده از اصطلاحات مرتبط با موسیقی، مانند «سمفونی»، «هارمونی»، «مطالعه» یا «تنظیم»، برای تأکید بر کیفیت آهنگ و آهنگ سازی و بی توجهی به محتوای روایی، آثار را عنوان کرد ( و عناوین دوباره داد ) . [ ۵] استفاده از اصطلاح «شبانه» را می توان با جنبش
تونالیسم آمریکایی در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ مرتبط کرد که «با نور ملایم و منتشر، تناژ خاموش و اشیاء طرح دار مه آلود مشخص می شود، که همهٔ آن ها آثار را با یک حس روحیهٔ قوی آغشته می کنند. » در کنار صحنه های زمستانی، شب گردی ها موضوع رایج تونالیست ها بودند. [ ۶]
فردریک رمینگتون نیز از این اصطلاح برای صحنه های شبانهٔ خود از
غرب قدیمی آمریکا استفاده کرده است. [ ۷] [ ۸]
در شمال اروپا،
عصر طلایی هلند یکی از بزرگ ترین هنرمندان تمام دوران را به وجود آورد. اولین هنرمندی که به طور منظم صحنه ها را در حالت شبانه نقاشی کرد، رامبراند ون راین ( ۱۶۰۶–۱۶۶۹ ) بود. بسیاری از پرتره های او نیز با استفاده از روش شبانه نقاشی شده اند. همان طور که در آسیاب ( ۱۶۴۵ ) ، بیشتر مناظر او برای برانگیختن حس شبانه نقاشی شده اند، که می تواند به صورت آرام یا طوفانی بیان شود. [ ۹]
قبل از آن که ویستلر ( ۱۸۳۴–۱۹۰۳ ) ، با الهام از زبان موسیقی، شروع به استفاده از این کلمه در عنوان های بسیاری از آثار خود کند، «شبانه» اصطلاحی بود که معمولاً به انواع خاصی از آهنگ های موسیقی گفته می شد، [ ۱۳] مانند شبانه آبی و نقره ای ( ۱۸۷۱ ) ، در مجموعه گالری تیت، لندن، انگلستان. [ ۱۴]
نقاشی های تصویرشده در گالری زیر به ترتیب تاریخ تکمیل، از چپ به راست هستند:
هنرمندان دیگری که صحنه های شبانه را خلق کرده اند عبارت اند از:
•
یاکوب ون رویسدیل ( ۱۶۲۸–۱۶۸۲ ) ، < i id="mwAUA"> منظره با کلیسا< /i> ( حدود ۱۶۶۰ ) ]
• Jacob van Ruisdael, < i id="mwAUM"> Landscape< /i> ( حدود ۱۶۶۵ )
• آگوستوس لئوپولد اگ ( ۱۸۱۶–۱۸۶۳ ) ، < i id="mwAUc"> گذشته و حال شماره سه< /i> ( حدود ۱۸۵۳ ) ]
• جان لافارگ ( ۱۸۳۵–۱۹۲۰ ) ، بانوی شالوت ( ۱۸۶۲ )
•
ادگار دگا ( ۱۸۳۴–۱۹۱۷ ) ، < i id="mwAU4"> داخلی< /i> ( ملقب به < i id="mwAU8"> تجاوز جنسی< /i> ) ( ۱۸۶۸–۶۹ ) ، موزه هنر فیلادلفیا[ ۱۶]
• ونسان ون گوگ ( ۱۸۵۳–۱۸۹۰ ) ،
شب پرستاره بر فراز رون ( ۱۸۸۸ )
