شقیق بلخی

ابو علی شقیق بن ابراهیم بلخی معروف به شقیق بلخی ( متوفی ۱۹۴ ه‍ ق ) از عرفای بنام بود. از بنیانگذاران تصوف خراسانی و صاحب قدیمی ترین رساله در تصوف است. [ ۱]
وی در سدهٔ دوم هجری و معاصر هارون الرشید بود. در منابع رجالی و احادیث امامیه و عامه از وی به عنوان فرد ثقه یاد شده است. آثار به جای مانده او در باب مناقب ائمه، او را یکی از پیروان پیشوای هفتم شیعیان معرفی می کند. [ ۱]
او همشهری و همعصر ابراهیم ادهم بود. در جوانی برای تجارت به ترکستان رفت اما سخن بت پرستی او را متحول کرد. پس به بلخ بازگشت و تمام ثروتش را در راه خدا صدقه داد و به تحصیل علم پرداخت.
• حاتم اصم
• محمد بن ابان بلخی
• عبدالصمد یزید مردویه[ ۱]
شقیق در سال ۱۹۴ هجری برای جهاد در راه خدا به ترکستان رفت و در نبرد کولان کشته شد و در ختلان دفن شد.

شَقیق بلخی ( ـ ختلان ۱۹۴ق)
زاهد و صوفی مشهور خراسان. اصالتاً بلخی بود. گویند محضر حضرت امام صادق (ع) و حتی امام باقر (ع) را نیز درک کرده و به هرروی، روایاتی از حضرت صادق (ع) نقل نموده است. فقه را نزد قاضی ابویوسف یا، به همراه او، از ابوحنیفه آموخت. آورده اند که نخست تاجر بود، اما از سخنِ بت پرستی در بلاد ترک سخت متنبّه شد و به تصوف گرایید و در این راه، دست ارادت به ابراهیم ادهم داد. حاتم اصم نیز درشمار تربیت یافتگان اوست. او را نخستین کسی دانسته اند که در بلاد خراسان، با اشارات صوفیانه، در علوم و احوال سخن گفت. در سفر حجاز، با هارون خلیفۀ عباسی نیز ملاقاتی داشت و او را اندرز داد. در جنگ با ترکان، در منطقۀ واسجرد، کشته و در همان منطقۀ ختلان به خاک سپرده شد. دیوانی نیز به او منسوب است.