عزالدوله عبدالصمد

[ویکی نور] «میرزا عبدالصمد» که بعدها از سوی برادرش، ناصرالدین شاه، به عزالدوله ملقب شد، چهارمین پسر محمد شاه قاجار از همسری به نام اغل بیکه خانم بود. اغل بیکه خانم، از طایفه ترکمن سالور در سرخس بود که در اصفهان به همسری محمد شاه قاجار درآمد.
عزالدوله در ششم ربیع الاول سال 1260 در تهران به دنیا آمد.
در سال 1271ق در حالی که تنها 11 سال داشت، به حکومت ظاهری قزوین منصوب شد و در حقیقت از تهران که مرکز حکومت قاجار بود، تبعید گردید.
این فرآیند دور نگه داشتن او، همواره در زندگی وی ادامه داشته است. او هفت سال حاکم ظاهری قزوین بود و در اواخر سال 1274ق، حاج میرزا عبدالله خان علاالملک، پیشکار و وزیر او شد. در سال 1278ق به تهران آمد و به لقب عزالدوله ملقب گردید.
پس از چند ماه حضور در ارگ شاهی، از دربار خارج شد و در محله عودلاجان اقامت گزید. در تهران نقاشی آموخت؛ همچنان که پیش از این زبان فرانسه را آموخته بود. پس از دو سال اقامت در تهران، اواخر سال 1279ق حکومت همدان به او سپرده شد.
به موجب فرمان مورخ رجب 1279ق، منصب سرتیپ سومی و نشان و حمایل مخصوص این درجه به او داده شد. پس از یک سال از حکومت همدان عزل شد، اما در سال 1282ق مجدداً حاکم همدان شد. او در سال های بعد نیز بارها به حکومت همدان منصوب گردید، اما هر بار پس از مدتی از آن مقام عزل شد.