[ویکی فقه] مصونیت پیامبران از گناه و خطا، به طور اجمال، از سوی همه مسلمانان، بلکه همه صاحبان ادیان و ملل پذیرفته شده است؛ ولی در ویژگی های آن، نظریه های گوناگون وجود دارد.
عصمت در لغت به معنای منع و در اصطلاح نگاه داشتن خدا، بنده اش را از چیزی که موجب عقوبت و عذاب می شود و معصوم یعنی کسی که هیچ یک از حرام های الهی از او سر نمی زند. در متون دینی و تاریخی کهن مثل عهدین (منظور تورات و انجیل است) مطالبی در رابطه با عصمت و یا عدم آن نسبت به پیامبران به چشم می خورد و یا حتی در کتب تاریخ نگاری جدید و یا کتب های اسلامی مثل برخی تفاسیر، اقوالی به چشم می خورد که متأثر از اسرائیلیات بوده و رفته رفته در بین ذهن علما نفوذ کرده و در آنجا راسخ شده است که با شرع مقدس و مقام پیامبران پیشین سازگاری نداشته و ما را در شناخت اسلام ناب با مشکل مواجه می کند؛ مثلا در آیاتی از تورات و انجیل گناهانی از قبیل زنا، شراب خواری، جنایت، حقه بازی، چشم چرانی و... را به پیامبران بزرگ الهی نسبت داده اند.
دیدگاه وهابیت
از جمله کسانی که قائل به عدم عصمت پیامبران و به تبع آنها ائمه اطهار (علیهم السلام) شده اند، سلفی ها می باشند که به اعتراف بزرگانشان عصمت را برای پیامبران و ائمه اطهار قبول ندارند. ابن تیمیه از بزرگان اهل سنت در یکی از اقوالش مدعی شده که هیچ کس معصوم نیست نه پیغمبر نه غیر پیغمبر و می گوید: «فإنه لا معصوم بعد الرسول و لاتجب طاعه أحد بعده فی کل شیء»؛ به درستی که هیچ معصومی بعد از رسول نیست و طاعت هیچ کسی بعد از پیغمبر در هیچ چیزی واجب نیست.او می گوید: امت پیغمبر جمعاً معصوم هستند و چون امت معصوم اند، دیگر نیازی به عصمت امام نیست.وی در منهاج می نویسد:أحدها أن یقال لا نسلم أن الحاجه داعیه إلی نصب إمام معصوم وذلک لأن عصمه الأمه مغنیه عن عصمته.
دیدگاه امامیه
در رابطه با عصمت پیامبران دلایل مختلفی وجود دارد؛ مثلاً چون انبیا انسان ها را به پاکی و پاکیزگی فرار می خواندند؛ پس اگر خود آلوده به گناه باشند، این فراخوان، ره آوردی نخواهد داشت و به تعبیر قرآن مورد مواخذه و خشم خداوند متعال قرار می گیرند:
← آیه ۲ و ۳ سوره صف
...
عصمت در لغت به معنای منع و در اصطلاح نگاه داشتن خدا، بنده اش را از چیزی که موجب عقوبت و عذاب می شود و معصوم یعنی کسی که هیچ یک از حرام های الهی از او سر نمی زند. در متون دینی و تاریخی کهن مثل عهدین (منظور تورات و انجیل است) مطالبی در رابطه با عصمت و یا عدم آن نسبت به پیامبران به چشم می خورد و یا حتی در کتب تاریخ نگاری جدید و یا کتب های اسلامی مثل برخی تفاسیر، اقوالی به چشم می خورد که متأثر از اسرائیلیات بوده و رفته رفته در بین ذهن علما نفوذ کرده و در آنجا راسخ شده است که با شرع مقدس و مقام پیامبران پیشین سازگاری نداشته و ما را در شناخت اسلام ناب با مشکل مواجه می کند؛ مثلا در آیاتی از تورات و انجیل گناهانی از قبیل زنا، شراب خواری، جنایت، حقه بازی، چشم چرانی و... را به پیامبران بزرگ الهی نسبت داده اند.
دیدگاه وهابیت
از جمله کسانی که قائل به عدم عصمت پیامبران و به تبع آنها ائمه اطهار (علیهم السلام) شده اند، سلفی ها می باشند که به اعتراف بزرگانشان عصمت را برای پیامبران و ائمه اطهار قبول ندارند. ابن تیمیه از بزرگان اهل سنت در یکی از اقوالش مدعی شده که هیچ کس معصوم نیست نه پیغمبر نه غیر پیغمبر و می گوید: «فإنه لا معصوم بعد الرسول و لاتجب طاعه أحد بعده فی کل شیء»؛ به درستی که هیچ معصومی بعد از رسول نیست و طاعت هیچ کسی بعد از پیغمبر در هیچ چیزی واجب نیست.او می گوید: امت پیغمبر جمعاً معصوم هستند و چون امت معصوم اند، دیگر نیازی به عصمت امام نیست.وی در منهاج می نویسد:أحدها أن یقال لا نسلم أن الحاجه داعیه إلی نصب إمام معصوم وذلک لأن عصمه الأمه مغنیه عن عصمته.
دیدگاه امامیه
در رابطه با عصمت پیامبران دلایل مختلفی وجود دارد؛ مثلاً چون انبیا انسان ها را به پاکی و پاکیزگی فرار می خواندند؛ پس اگر خود آلوده به گناه باشند، این فراخوان، ره آوردی نخواهد داشت و به تعبیر قرآن مورد مواخذه و خشم خداوند متعال قرار می گیرند:
← آیه ۲ و ۳ سوره صف
...
wikifeqh: عصمت_از_دیدگاه_وهابیت