فشل

[ویکی الکتاب] معنی تَفْشَلَا: آن دو سستی و ترس نشان دهند (اصل آن فشل : ضعف توأم با ترس)
معنی فَشِلْتُمْ: سستی و ترس نشان دادید (اصل آن فشل : ضعف توأم با ترس)
تکرار در قرآن: ۴(بار)
(بروزن فرس) ضعف. ترس. راغب آن را ضعف توأم با ترس گفته. طبرسی ذیل آیه 122 و 152 آل عمران آن را جبن و ذیل آیه 43 انفال ضعف ناشی از فزع معنی کرده. فیومی در مصباح فَشِل (به فتح اول و کسر دوم) را جبان و ضعیف القلب گفته است. به قول ابن اثیر در نهایه آن به معنی ضعف و ترس است. نگارنده نیز با دقت در آیات قول ابن اثیر را پسندیدم و خواهیم دید که معنی آن گاهی ضعف و گاهی ترس است. مثلا در آیه . به معنی ضعف است نه ترس یعنی منازعه و اختلاف نکنید که ضعیف شوید و نیرویتان از بین برود می‏دانیم که اختلاف موجب ضعف و پراکندگی است ولی در آیه . و آیه . معنی ترس بهتر به نظر می‏رسد. . فشل را در آیه جبن و یا ضعف توأم با جبن گفته اندیعنی: آنگاه که دو طائفه از شماخواستند بترسند و یا خواستند از ترس ضعیف گردند ولی این معنی با ملاحظه «هَمَّت» جور در نمی‏آید. به نظر نگارنده فشل در آیه به معنی برگشتن از تصمیم است که لازمه جبن است در اقرب الموارد گوید:«عَزَمَ عَلی کَذا ثُّمَ فَشَلَ عَنْهُ اَیْ نَکَلَ عَنْهُ وَلَمْ یَمْضِهِ» یعنی به فلان کار تصمیم گرفت سپس برگشت و به جا نیاورد. آیه در باره دو گروه بنی سلمه و بنی حارثه است که با رسول خدا«صلی اللَّه علیه و آله» به جنگ «احد» خارج شدند و چون عبدالله بن ابی با یاران خویش از راه برگشت آنها نیز قصد کردند که برگردند ولی برنگشتند یعنی: یاد کنید آن وقت را که دو طایفه از شما، خواستند از تصمیم خود(که جهادبود) برگردند حال آنکه خدا یار آنهاست.