فصل مقوم نوع سافل

[ویکی فقه] فصل مقوم نوع سافل، یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای فصل مقوّم برای اخصِّ انواع یک سلسله است.
رابطه فصل با نوع، مانند رابطه جزء با کل است؛ یعنی همچنان که قوام و تحصّل کل به جزء است، نوع نیز به فصل خود تقوّم دارد؛ به این جهت فصل را نسبت به نوع خود، "فصلِ مقوِّم" می گویند، مانند ناطق که فصل مقوّم انسان است.
مراتب نوع
و از طرف دیگر، نوع بر سه قسم است: عالی، سافل و متوسط.
← نوع عالی
بر این اساس، فصل مقوم نوع سافل عبارت از فصلی است که سبب تحصّل و قوام نوع سافل است، مثل "ناطق" نسبت به انسان، و "صاهل" نسبت به فرس، و "ناهق" نسبت به حمار. فصل مقوم نوع عالی عبارت از فصلی است که سبب تحصّل و قوام نوع عالی است، مثل "مجرّد تام" نسبت به عقل، و "مجرد به حسب ذات" نسبت به نفس، و "مادی" نسبت به جسم. فصل مقوم نوع متوسط عبارت از فصلی است که سبب تحصّل و قوام نوع متوسط است، مثل "نامی" نسبت به غیر جمادات، و "حسّاسِ متحرک به اراده" نسبت به حیوان.
مستندات مقاله
...