فورته پیانو

فورته پیانو ( ایتالیایی: Fortepiano؛ ) که گاهی به آن پیانوفورته[ ۱] هم می گویند، نوعی پیانوی ابتدایی و ساده بود که در گذشته رواج داشت. در واقع فورته پیانو به هرگونه پیانویی گفته می شود که از زمان اختراع آن توسط بارتولومئو کریستافوری در سال ۱۶۹۸ تا اوایل قرن نوزدهم مورد استفاده بود. [ ۲] [ ۳] امروزه مقصود از فورته پیانو، پیانوهایی هستند که از اواسط قرن هجدهم تا اوایل قرن نوزدهم نواخته می شد و برخی نام آوران موسیقی دوره کلاسیک همچون یوزف هایدن، ولفگانگ آمادئوس موتسارت و لودویگ فان بتهوون آثار پیانویی خود را برای آن نوشتند. از همان دوران بتهوون، فورته پیانو یک دوره تدریجی و ثابت تکامل را تجربه کرد که در اواخر قرن نوزدهم با تولید و ساخت شکل مدرن امروزی خود یعنی پیانو انجامید. پس از آن فورته پیانو کم کم منسوخ شد و برای چندین دهه از صحنه موسیقی غایب بود. در قرن بیستم، فورته پیانو پس از افزایش علاقه هنرمندان و موسیقی دانان به «اجرای آگاهانه تاریخی» دوباره مورد توجه قرار گرفت. فورته پیانوها امروزه در کارگاه های تخصصی به همین منظور ساخته می شوند.
گسترهٔ صوتی فورته پیانو هنگام اختراع آن در حدود ۴ اکتاو بود و کم کم افزایش یافت. ولفگانگ آمادئوس موتسارت آثار پیانویی اش را برای فورته پیانوهای ۵ اکتاوی می نوشت و آخرین آثار پیانویی لودویگ فان بتهوون برای فورته پیانوی ۶٫۵ اکتاوی نوشته شده است. ( جهت مقایسه، گسترهٔ صوتی بسیاری از پیانوهای امروزی ⅓۷ اکتاو است ) .