قلعه شیاخ مربوط به دوره ساسانیان - سده های اولیه دوران های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان دهلران، بخش زرین آباد، دهستان بردی، کیلومتری ۸ ضلع شرقی روستای بردی واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۴۶۱۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. [ ۱]
قلعه تاریخی شیاخ یا شاخ بزرگترین قلعه موجود استان ایلام در منطقه کوهستانی و گرمسیری بخش زرین آباد دهلران در میان تپه ها ورودهای شاخ و دره شور واقع شده که در یک نگاه کلی این اثر در حد فاصل رودخانه بزرگ میمه در جنوب و ارتفاعات تخت پیران در شمال آن قرار کرفته است. باروی بزرگ، طویل ومستحکم آن اهمیت این بنا را دو چندان نموده که از ویژگی های منحصر این بنا نسبت به دیگر قلعه ها دراستان و حتی در سطح کشور است.
این اثر تاریخی که بر سر یکی از راه های فرعی باستانی منطقه پشتکوه به خوزستان، پیشکوه و عراق قرار گرفته، به لحاظ موقعیت قرارگیری، عظمت واستحکام باروی و کابری خاص آن ( نظامی - مسکونی ) ونزدیکی به عراق پایتخت ساسانی اهمیت و جایگاه ویژهء آن را در دوران حیات خود می رساند.
بنای قلعه بر روی تپه ماهوری که محصور در دو رودخانه شاخ و دره شور در شرق و غرب بوده ساخته شده است. باروی قلعه به شکل طولی از شمال به جنوب کشیده شده که به جهت حرکت در پیچ وخم تپه دارای زوایایی است.
صحن داخلی بنا در ضلع شمال عریض تر نسبت به بخش جنوبی است. ساخت و سازها در بخش شمالی قرار گرفته که به شدت تخریب شده اند.
در منتهی الیه بخش جنوبی ( ازشمال به جنوب ) با احداث یک دیوار به طول 90 متر وضخامت یک متر بخش محدودی از ضلع جنوبی را منفک کرده که دارای درگاهی بطول یک متر و نیم است.
در این بخش تنها آثار یک اتاقک به ابعاد 5×5 مترتخریب شده موجود است.
بر روی باروی بزرگ و طویل قلعه پشت بندهایی هلالی جهت استحکام آن تعبیه شده است.
در شرق وغرب وجنوب وضعیت طبیعی منطقه به گونه ای است که ورودی قلعه در آن تعبیه نگردیده است، مطمئناً ورودی قلعه در بخش شمالی بوده که به دلیل تخریب شدید دراین ضلع به درستی مشخص نیست.
مهمترین ویژگی این اثر چگونگی تامین آب آن بوده است. در بخش شمالی که رودهای شاخ و دره شور از آن سرچشمه می گیرند، با احداث کانالی ( جوی سنتی ) آب را به نزدیکی قلعه آورده که به دلیل عوارض طبیعی در بخشی تا باروی قلعه با احداث دیواری با مصالح سنگ وگچ ( مصالح ساخت بنا ) ضمن بلوکاژ، کانال آبی را تعبیه نموده که از شمال به طرف جنوب در حرکت بوده که با گردش 90 درجه در نزدیکی بارو وارد قلعه می شودکه با این روش آب مصرفی را تامین کرده اند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفقلعه تاریخی شیاخ یا شاخ بزرگترین قلعه موجود استان ایلام در منطقه کوهستانی و گرمسیری بخش زرین آباد دهلران در میان تپه ها ورودهای شاخ و دره شور واقع شده که در یک نگاه کلی این اثر در حد فاصل رودخانه بزرگ میمه در جنوب و ارتفاعات تخت پیران در شمال آن قرار کرفته است. باروی بزرگ، طویل ومستحکم آن اهمیت این بنا را دو چندان نموده که از ویژگی های منحصر این بنا نسبت به دیگر قلعه ها دراستان و حتی در سطح کشور است.
این اثر تاریخی که بر سر یکی از راه های فرعی باستانی منطقه پشتکوه به خوزستان، پیشکوه و عراق قرار گرفته، به لحاظ موقعیت قرارگیری، عظمت واستحکام باروی و کابری خاص آن ( نظامی - مسکونی ) ونزدیکی به عراق پایتخت ساسانی اهمیت و جایگاه ویژهء آن را در دوران حیات خود می رساند.
بنای قلعه بر روی تپه ماهوری که محصور در دو رودخانه شاخ و دره شور در شرق و غرب بوده ساخته شده است. باروی قلعه به شکل طولی از شمال به جنوب کشیده شده که به جهت حرکت در پیچ وخم تپه دارای زوایایی است.
صحن داخلی بنا در ضلع شمال عریض تر نسبت به بخش جنوبی است. ساخت و سازها در بخش شمالی قرار گرفته که به شدت تخریب شده اند.
در منتهی الیه بخش جنوبی ( ازشمال به جنوب ) با احداث یک دیوار به طول 90 متر وضخامت یک متر بخش محدودی از ضلع جنوبی را منفک کرده که دارای درگاهی بطول یک متر و نیم است.
در این بخش تنها آثار یک اتاقک به ابعاد 5×5 مترتخریب شده موجود است.
بر روی باروی بزرگ و طویل قلعه پشت بندهایی هلالی جهت استحکام آن تعبیه شده است.
در شرق وغرب وجنوب وضعیت طبیعی منطقه به گونه ای است که ورودی قلعه در آن تعبیه نگردیده است، مطمئناً ورودی قلعه در بخش شمالی بوده که به دلیل تخریب شدید دراین ضلع به درستی مشخص نیست.
مهمترین ویژگی این اثر چگونگی تامین آب آن بوده است. در بخش شمالی که رودهای شاخ و دره شور از آن سرچشمه می گیرند، با احداث کانالی ( جوی سنتی ) آب را به نزدیکی قلعه آورده که به دلیل عوارض طبیعی در بخشی تا باروی قلعه با احداث دیواری با مصالح سنگ وگچ ( مصالح ساخت بنا ) ضمن بلوکاژ، کانال آبی را تعبیه نموده که از شمال به طرف جنوب در حرکت بوده که با گردش 90 درجه در نزدیکی بارو وارد قلعه می شودکه با این روش آب مصرفی را تامین کرده اند.
wiki: قلعه شیاخ