متداخل

/motedAxel/

مترادف متداخل: داخل دریکدیگر، درهم، آمیخته

معنی انگلیسی:
canon, entering each other, of which one is the aliquot part of the other

لغت نامه دهخدا

متداخل. [ م ُ ت َ خ ِ ] ( ع ص ) درج کرده و در میان نشانده و در میان دیگری در آورده و یادرآمده. ( ناظم الاطباء ) ( از فرهنگ جانسون ). مأخوذ از تازی ، داخل شده درهم و درج شده. ( ناظم الاطباء ).
- متداخل شدن ؛ متداخل گردیدن. داخل شدن چیزی در چیزی. درهم شدن چند چیز در یکدیگر. درج شدن چیزی یا چیزهایی در میان چیزی یا چیزهای دیگر : خیالات محال در خاطرش مجال یافت و ظنون فاسده در باطنش متداخل شد. ( سندبادنامه ص 240 ). و رجوع به ترکیب بعد شود.
- متداخل گردیدن ( گشتن ) ؛ متداخل شدن : و چون آتش بدو متحد و متداخل گردد، بیاض ضوء او بر سرخی غالب گردد. ( قراضه طبیعیات ، از فرهنگ فارسی معین ).
|| ( اصطلاح حساب ) هر عددی که عادّ کند عدد دیگر را مانند عدد 2 و 4 و عدد 3و 6 و جز آن. ( ناظم الاطباء ). دو عدد را متداخل گویند وقتی که یکی بر دیگری قابل قسمت باشد و خارج قسمت آنها عدد صحیح ، و بعبارت دیگر، بزرگترین مقسوم علیه مشترک آنها نفس عدد کوچکتر باشد مانند 12 و 4 که عدد 12 بر 4 قابل تقسیم است و باقی مانده آنها صفر و خارج قسمت نیز عددی صحیح است. و رجوع به نفائس الفنون ج 2 ص 175 شود. || هرگاه اجزاء ماهیتی به نحوی باشد که بعضی از آنها اعم از بعضی دیگر باشد آن را متداخله گویند و اگر چنین نباشد متباینه گویند. ( فرهنگ علوم عقلی سیدجعفر سجادی ص 250 ).

فرهنگ فارسی

( اسم ) ۱ - داخل شده ( در یکدیگر ) در میان آمده جمع : متداخلین . ۲ - هر گاه اجزای ماهیتی بنحوی باشد که بعضی از آنها اعم از بعضی دیگر باشد آنرا متداخل ( متداخله ) گویند و اگر چنین نباشد متباین ( متباینه ) گویند . ۳ - دو عدد را متداخل گویند وقتی که یکی بر دیگری قابل قسمت باشد و خارج قسمت آنها عدد صحیح و بعبارت دیگر بزرگترین مقسوم علیه مشترک آنها نفس عدد کوچکتر باشد مانند ۱۲ و ۴ که عدد ۱۲ بر ۴ قابل تقسیم است و باقی ماند. آنها صفر و خارج قسمت نیز عددی صحیح است .

فرهنگ معین

(مُ تَ خِ ) [ ع . ] (اِفا. ) داخل شده (در یکدیگر )، در میان آمده .

فرهنگ عمید

۱. داخل شده در یکدیگر.
۲. [قدیمی] داخل شونده.

دانشنامه آزاد فارسی

رجوع شود به:تداخل (منطق و فلسفه)

پیشنهاد کاربران

بپرس