[ویکی فقه] متزاحم متعادل، حکم شرعیِ مساوی با حکم متزاحم با آن از نظر اسباب ترجیح می باشد. و در اصول فقه کاربرد دارد.
متزاحم متعادل، مقابل متزاحم متراجح بوده و در جایی مطرح می شود که دو حکم شرعی الزامی با یک دیگر تزاحم می کنند، و مکلف هم زمان، قدرت امتثال هر دو را ندارد و از هر لحاظ با یک دیگر مساوی می باشند هیچ یک از مرجحات باب تزاحم در هیچ کدام از آنها وجود ندارد در این جا به هر یک از دو حکم، متزاحم متعادل می گویند.
بیان نمونه
مانند آن که دو نفر، که از هر نظر با یک دیگر مساوی اند و هیچ یک بر دیگری ترجیح ندارد، در حال غرق شدن هستند و مکلف هم، تنها برای نجات یکی از آنها قدرت دارد؛ در این جا عُقلا اتفاق دارند که مکلف در نظر عقل مخیر است هر یک از آن دو را که خواست، نجات بدهد. منظور از این تخییر عقلی ، ادراک عقل عملی است که در نهایت، رضایت و حکم شارع مقدس از آن کشف می گردد، زیرا مسئله از مستقلات عقلی است.
متزاحم متعادل، مقابل متزاحم متراجح بوده و در جایی مطرح می شود که دو حکم شرعی الزامی با یک دیگر تزاحم می کنند، و مکلف هم زمان، قدرت امتثال هر دو را ندارد و از هر لحاظ با یک دیگر مساوی می باشند هیچ یک از مرجحات باب تزاحم در هیچ کدام از آنها وجود ندارد در این جا به هر یک از دو حکم، متزاحم متعادل می گویند.
بیان نمونه
مانند آن که دو نفر، که از هر نظر با یک دیگر مساوی اند و هیچ یک بر دیگری ترجیح ندارد، در حال غرق شدن هستند و مکلف هم، تنها برای نجات یکی از آنها قدرت دارد؛ در این جا عُقلا اتفاق دارند که مکلف در نظر عقل مخیر است هر یک از آن دو را که خواست، نجات بدهد. منظور از این تخییر عقلی ، ادراک عقل عملی است که در نهایت، رضایت و حکم شارع مقدس از آن کشف می گردد، زیرا مسئله از مستقلات عقلی است.
wikifeqh: متزاحم_متعادل