مقاتل بن سلیمان

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ابو الحسن مقاتل بن سلیمان بن بشیر ازدی مروزی بلخی از مفسران و محدثان مشهور قرن دوم هجری می باشد.
در شهر بلخ از شهرهای خراسان قدیم بین سالهای ۸۰ تا ۹۰ هجری متولد گشت، خراسان در قرن دوم و سوم و چهارم هجری از اهم مراکز فکری بلاد اسلامی محسوب می شد و بزرگانی از محدثین، مفسرین و فقها در آنجا رشد نمودند. بلخ نیز شاهد معابد و ادیان متعدد بود، شهر مقدس و مقر ملوک بکتریا ، شهر مقدس زرتشتیه ، و شهر مذهب بودائی ، مانوی ، مسیحی و نسطوریه ، قبل از فتح اسلام بود.مقاتل جایگاه مهم و با نفوذی در بلخ داشت مقرب سالم بن احوز مازنی، امیر آن دیار بود.

[ویکی نور] ابوالحسن مقاتل بن سلیمان بن بشیر ازدی مروزی بلخی از مفسران و محدثان مشهور قرن دوم هجری می باشد.
در شهر بلخ از شهرهای خراسان قدیم بین سالهای 80 تا 90 هجری متولد گشت، خراسان در قرن دوم و سوم و چهارم هجری از اهم مراکز فکری بلاد اسلامی محسوب می شد و بزرگانی از محدثین، مفسرین و فقها در آنجا رشد نمودند. بلخ نیز شاهد معابد و ادیان متعدد بود، شهر مقدس و مقر ملوک بکتریا، شهر مقدس زرتشتیه، و شهر مذهب بودائی، مانوی، مسیحی و نسطوریه، قبل از فتح اسلام بود.
مقاتل جایگاه مهم و با نفوذی در بلخ داشت مقرب سالم بن احوز مازنی، امیر آن دیار بود.
از بلخ به مرو منتقل شد، مدتی در آنجا رحل اقامت گزید و از همانجا نیز همسر اختیار کرد، به همین جهت به هر سه محل نسبت داده می شود، بلخی، مروزی خراسانی. مرو نیز از شهرهای معروف خراسان قدیم بود که علمای زیادی در خود داشت، از آن جمله احمد بن حنبل و سفیان ثوری است، قبر چهار صحابی پیغمبر(ص) نیز در آن شهر است. هم اکنون مرو و بلخ از کشور افغانستان، محسوب می شوند.
مقاتل که فردی باهوش، با فراست و دارای اندیشه ای بلند و ذکاوت خاصی بود. در افکارش از بلخ و مرو، متأثر گشته است و برخی، تفکر، نزدیک به تشبیه او را در ذات و صفات الهی متأثر از وضعیت فکری و دینی بلخ می دانند.
پس از آن به عراق رفت و بصره را برگزید، عراق نیز محل ملل و نحل و اهواء فکری و عملی فراوانی بود، ادیان قدیمی نیز سابقه ای بس بلند در عراق داشته اند، دین سریانی قبل از اسلام و همچنین فلسفۀ یونان و حکمت فارس در آن تدریس می شد، مسیحیت هم قبل از اسلام رد پایی در عراق داشت. بصره محل اصحاب جدل و خصومت و یکی از مهمترین مراکز عراق در عهد اموی و عباسی بود. مقاتل معاصر ابوحنیفة گشت و ناظر مناظرات کلامی و تاریخی در آنجا بوده و خود نیز در آن بحثها همراهی داشت، معتزله از مهمترین فرقه های بصره به شمار می رفت و مقاتل در بحث اثبات صفات خداوند، نزدیک به آنها می اندیشید. در عراق نیز به خلفاء عباسی وصل شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس