مهمان نوازی

مهمان نوازی رابطه ای میان میزبان و مهمان است؛ و به عملکرد میزبان در قبال مهمان تفسیر می شود.
مهمان نوازی در فرهنگ فارسی به تلاش میزبان برای تأمین راحتی مهمان گفته می شود. مهمان نوازی از نظر لغوی به معنای ابراز لطف عملی، تفقد و پذیرایی از مهمان است. [ ۱]
در مهمان داری میزبان و مهمان نسبت به یکدیگر وظایفی دارند که باید آن ها را رعایت کنند. هرگاه مهمانی به منزل آید باید آداب مهمان داری را رعایت و احترام او را به جا آورد و پس از استقبال از مهمان و رو به رو شدن با وی به خوشرویی با وی جایی مناسب برای نشستن، استراحت و خواب برایش فراهم سازد.
آماده کردن غذای مورد علاقه یکی از خصایل نیکوی میزبان به ویژه در دعوتی های خودمانی و دوستانه این است که از مهمان بپرسد غذای مورد علاقه اش چیست؟ اگر توانست آن غذا را برای وی تهیه کند در غیر این صورت از وی عذرخواهی کند. پرسش از مهمان این حسن را دارد که چنانچه پزشک او را از خوردن غذایی منع کرده است تهیه نگردد و در عوض غذایی باب میل مهمان آماده شود.
غذا را هر چه زودتر برای مهمان آماده کند مهمان وقتی از راه می رسد به ویژه اگر مسافر باشد غالباً خسته و گرسنه است هم نیاز به غذا دارد و هم نیاز به استراحت؛ بنابراین باید هر چه سریعتر غذای او را آماده کنند تا بتواند استراحت کند
نباید از مهمان پرسید غذا خورده است یا نه وقتی مهمان سرزده از راه رسید میزبان بدون اینکه سؤالی کند هر غذایی را که در خانه داشت برای او بیاورد تا میل کند و اگر غذا نخورد آن را بردارد، چون بعضی از مهمان ها کمرو هستند و چنانچه از آن ها پرسیده شود غذا خورده اند یا نه؟ می گویند آری در حالی که ممکن است گرسنه باشند.
غذا خوردن با مهمان یکی از وظایف اخلاقی میزبان این است که همراه مهمانش غذا بخورد و از غذا دست نکشد تا همه مهمانان سیر شوند و کنار بکشند؛ زیرا ممکن است بعضی از مهمان ها کمرو باشند و در صورت غذا نخوردن صاحب خانه غذا نخورده و سیر نشده دست از غذا بکشند. باید به میزان مطلوب و لازم غذا جلوی مهمان نهاده شود و غذای کم را جلو مهمان نهادن نوعی حرمت شکنی به خود و مهمان محسوب می شود و غذای بیش از حد لازم آوردن هم نوعی تکلف و خود نمایی است که هر دو آن ها نا رواست.
طعنه نزدن به مهمان اگر مهمان اخلاق به خصوصی دارد یا عیبی در اوست که اگر کسی آن عیب را به رخش بکشد ناراحت می شود میزبان نباید کوچکترین اشاره ای به آن بکند. نگاه کردن به دهان مهمان در حین غذا خوردن، اشاره کردن به چگونگی غذا خورد و زدن حرف های رکیک از جمله اخلاق زشتی است که بعضی از میزبان ها دارند و مهمان خود را با این وسیله ناراحت می کنند.