میرزا حسن مستوفی الممالک اشتیانی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] میرزا حسن مستوفی الممالک آشتیانی. حسن مستوفی در معروف ترین و قدیمی ترین خانواده های ایران به دنیا آمد که به آزادی خواهی و وطن دوستی و درستی معروف بود.
مستوفی الممالک از معروف ترین و قدیمی ترین خانواده های ایران که به آزادی خواهی و وطن دوستی و درستی معروف بود. در ده سالگی به مقام مستوفی الممالکی رسید. و همواره شاه و مردم او را مورد احترام و عزت قرار داده اند، پدرش «میرزا یوسف مستوفی الممالک آشتیانی»، صدراعظم ناصرالدین شاه بود. تولد او در رمضان ۱۲۹۱ه. ق و وفاتش در ۲۵ ربیع الثانی ۱۳۵۱ه. ق ششم شهریور۱۳۱۱ش به وقوع پیوست. حسن مستوفی تحصیلات مقدماتی را نزد معلمین خصوصی فرا گرفت. پدرش مادامی که حیات داشت درباره تحصیل او جد و جهد زیادی از خود نشان می داد. مستوفی چون به ده سالگی رسید، پدرش صدراعظم ایران شد و بنابر استدعای وی لقب مستوفی الممالک و عنوان آن که وزارت دارائی بود، به فرزندش تفویض شد. و حاج میرزا نصرالله گرگانی که یکی از مستوفیان درجه اول بود، به نیابت مستوفی المماک خردسال تعیین گردید.
← سخن مهدی بامداد
مستوفی در ۱۳۲۰ه. ق به اروپا رفت و مدت ۵ سال در کشورهای مختلف اروپا به گردش و سیاحت مشغول بود و خانه ی وی در آنجا محلی برای ارتزاق و زندگانی ایرانیان مقیم اروپا بود. در این سفر مستوفی قسمت اعظم دارائی خود را که پدرش در جمع آوری آن اهتمام و کوشش زیادی نموده بود، از دست داد و در آنجا زندگانی اشرافی برای خود تشکیل داده بود. در ۱۳۲۳در پاریس به ملاقات مظفرالدین شاه رفت و شاه رسما از او دعوت نمود، که به ایران بازگردد و شغلی را تصدی نماید. مستوفی با وجودی که به شاه وعده مساعد داده بود؛ ولی مادامی که آن پادشاه حیات داشت به ایران نیامد.در نهضت مشروطیت و جنبش آزادی خواهان ایران که قسمتی از آن را مستبدین و فرصت طلب ها اداره می کردند، مستوفی دخالتی نداشت و در اروپا اخبار آن را از طریق مطبوعات خارجی به دست می آورد؛ یا از مجرای ایرانیان مقیم اروپا از آن مستحضر می شد. پس از صدور فرمان مشروطیت مستوفی به تشویق اتابک به ایران آمد و به نمایندگی مجلس رسید و پس از چند ماهی در کابینه اتابک به عنوان وزیر جنگ وارد شد.
مجمع انسانیت
از جمله فعالیت های مستوفی الممالک پس از بازگشت از اروپا تشکیل مجمع انسانیت بود. بنابراین مستوفی الممالک فعالیت سیاسی خود را پس از مشروطیت در تهران از سرگرفت و به تشکیل انجمن و سازمان نظامی پرداخت که در نتیجه در دولت های بعدی به وزارت جنگ و مالیه و نخست وزیری رسید
نخست وزیری در زمان احمدشاه
...

دانشنامه عمومی

میرزا حسن مستوفی الممالک آشتیانی. میرزا حسن مستوفی الممالک ( زاده ۱۱۹۵ - درگذشت ۱۲۶۱ قمری ) [ ۱] مستوفی الممالک ایران در عهد محمدشاه قاجار
میرزا حسن پسر میرزا کاظم آشتیانی و برادر کوچکتر میرزا محمدعلی مایل آشتیانی بود. معلم حبیب آبادی در کتاب مکارم الآثار تاریخ تولد او را ۱۸ محرم سال ۱۱۹۵ می داند. [ ۲] او ابتدا در دستگاه عباس میرزا در تبریز کار می کرد. پس از فوت پدرش که در زمان فتحعلی شاه مستوفی الممالک بود، جانشین او شد و تا هنگام فوت در این منصب خدمت کرد. پس از او پسرش میرزا یوسف آشتیانی مقامات پدر را احراز نمود. [ ۳]
میرزا حسن در تبریز با دختر حاجی میرزا محمدصادق کلانتر باغمیشه ازدواج کرد و با عباس میرزا نایب السلطنه باجناق شد.
در کتاب تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز نوشته نادر میرزا قاجار آمده است:
«حاجی کلانتر که حاجی میرزا مهدی نام دارد و آن رادمرد فرزند حاجی میرزا علی نقی است، کلانتری کوی باغمیشه را به ارث داشت. . . و این دودمان را با دوده قاجار وصلت است، چه نایب السلطنه عمه او را به سرای داشت و آن زن احترامی شایسته داشت، سه پسر و یک دختر بزاد، یکی دیر نماند از پسران، دیگر جعفرقلی میرزا نام داشت، امیرزاده ساده دل و مهماندوست بود. او نیز سپری شد. اکنون یک پسر به جای است، نام آن امیرزاده بافرهنگ فیروز میرزا. . . عمه دیگر از کلانتر مادر وزیر نیک نهاد شخص نخست ایران میرزا یوسف است که پدر بر پدر از نجبا و وزرای این ملک است. پس از پدر بزرگوار به راه او مستوفی الممالک بود. »[ ۴]
بعدها یکی از دختران میرزا حسن مستوفی الممالک ( اول ) با فیروز میرزا نصرت الدوله ( اول ) ازدواج کرد. دختر دیگر او به ازدواج عیسی خان، وزیر دارالخلافه تهران درآمد که بلااولاد بود و دختر سوم همسر میرزا هدایت الله وزیر دفتر شد و فرزندان متعددی پیدا کرد.
او در سال ۱۲۶۰ قمری فوت نموده و مقبره اش در صحن عتیق حرم حضرت معصومه قسمت شمالی واقع است. [ ۵]
عکس میرزا حسن مستوفی الممالک آشتیانی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس