میزان الحکمه

/mizAnolhekmah/

فرهنگ فارسی

در زمینه علم الحیل و فیزیک است . نام یکی از دهستان های بخش مرکزی شهرستان شهر کرد استان دهم ( اصفهان )

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مؤلّف:محمد محمدی ری شهری
این کتاب در جمع آوری آیات و روایات با ترتیبی خاصّ و نظمی نوین به رشته تحریر درآمده است از یک سو آیات و روایات را در ابواب گوناگون در اختیار مشتاقان قرار داده و از سوی دیگر سفینه ای است برای گشت و گذار در دریای معارف قرآن و حدیث و دائره المعارفی گرانسنگ از معارف و علوم اسلامی می باشد. این اثر وزین با بهره گیری از نظم و ترتیب الفبایی و موضوعی محققان را به سوی آیات قرآن کریم و احادیث شریف پیامبر گرامی و امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ در منابع شیعی و اهل سنت رهنمون می سازد. و در واقع بر آن است تا با به کارگیری فن آوری ها و ابزارهای نوین، دانشنامه حدیثی و روایی بزرگی فراهم آورد که پاسخگوی نیازها و مقتضیات عصر حاضر باشد.
در این کتاب سعی شده است از منابع معتبر و مورد وثوق هر دو فرقه شیعه و سنی، بهره گرفته شود و در کتاب هایی مثل بحارالانوار، علاوه بر مراجعه به بحار، به منابع و مصادر بحار هم مراجعه کرده است که این کار بر ارزش و اعتبار کتاب افزوده است.
مولّف برای هر موضوع یک باب اختصاص داده و به منابع و مآخذ احادیث در هر باب اشاره می کند.
ترجمه روان و زیبای میزان الحکمه به وسیله آقای حمیدرضا شیخی، صورت گرفته که استفاده عموم را از این گنجینه پربهاء ممکن ساخته است.

وضعیت نشر
کتاب حاضر در پانزده جلد که جلد پانزدهم آن به فهارس اختصاص دارد تنظیم شده است و با ترجمه فارسی به همت مؤسسه فرهنگی دارالحدیث در سال ۱۳۷۹ به چاپ رسیده است.

منبع
حافظ فرزانه - مرکز مطالعات و پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه.سایت اندیشه قم
...

[ویکی اهل البیت] میزان الحکمة دانشنامه حدیثی جدیدی است که به کوشش آیت الله محمد محمدی ری شهری گردآوری شده است. این مجموعه مقدمه طرح بزرگی است که در آن تمامی روایات مرتبط به مسائل فکری، اخلاقی و اجتماعی از منابع مختلف حدیثی شیعه و اهل سنت استخراج شده، ذیل موضوعات مشخص در مجموعه بزرگی به نام موسوعة میزان الحکمة عرضه خواهد شد.
میزان الحکمة در واقع، طرحی ابتکاری است برای ارائه حدیث اهل بیت علیهم السلام که نقشی کلیدی برای فهم قرآن کریم و بیان اصیل اسلامی ایفا می کند.
این کتاب در جمع آوری آیات و روایات با ترتیبی خاصّ و نظمی نوین به رشته تحریر درآمده است از یک سو آیات و روایات را در ابواب گوناگون در اختیار مشتاقان قرار داده و از سوی دیگر سفینه ای است برای گشت و گذار در دریای معارف قرآن و حدیث و دائره المعارفی گرانسنگ از معارف و علوم اسلامی می باشد.
این اثر وزین با بهره گیری از نظم و ترتیب الفبایی و موضوعی محققان را به سوی آیات قرآن کریم و احادیث شریف پیامبر گرامی و امامان معصوم علیهم السلام در منابع شیعی و اهل سنت رهنمون می سازد.
و در واقع بر آن است تا با بکارگیری فن آوری ها و ابزارهای نوین، دانشنامه حدیثی و روایی بزرگی فراهم آورد که پاسخگوی نیازها و مقتضیات عصر حاضر باشد.
در این کتاب سعی شده است از منابع معتبر و مورد وثوق هر دو فرقه شیعه و سنی بهره گرفته شود و در کتاب هایی مثل بحارالانوار، علاوه بر مراجعه به بحار به منابع و مصادر بحار هم مراجعه کرده است که این کار بر ارزش و اعتبار کتاب افزوده است.
مولّف برای هر موضوع یک باب اختصاص داده و به منابع و مآخذ احادیث در هر باب اشاره می کند.
ترجمه، شرح، تعلیقات و... بر کتاب:

[ویکی نور] «میزان الحکمة»، از جمله جوامع حدیثی معاصر است که به همت محمد محمدی ری شهری و گروهی از محققان گردآوری شده است. در این مجموعه، روایات مرتبط به مسائل عقیدتی، اخلاقی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ادبی از منابع مختلف حدیثی شیعه و اهل سنت استخراج و ذیل موضوعات مشخص عرضه شده است. این نسخه از «میزان الحکمة» به زبان عربی و فاقد ترجمه است.
این اثر وزین با بهره گیری از نظم و ترتیب الفبایی و موضوعی، محققان را به سوی آیات قرآن کریم و احادیث شریف پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) در منابع شیعی و اهل سنت رهنمون می سازد. برای هر موضوع یک باب اختصاص داده و به منابع و مآخذ احادیث در هر باب اشاره شده است. این مجموعه از 564 عنوان، 4260 باب و 23030 حدیث تشکیل شده است.
در این کتاب سعی شده است از منابع معتبر و مورد وثوق هر دو فرقه شیعه و سنی، بهره گرفته شود و در کتاب هایی مثل «بحار الأنوار»، علاوه بر مراجعه به بحار، به منابع و مصادر بحار هم مراجعه کرده است که این کار بر ارزش و اعتبار کتاب افزوده است.
وی در مقدمه کتاب به استفاده از کتاب «بحار الأنوار» و تکراری بودن بسیاری از احادیث آن اشاره کرده است. وی همچنین از کتاب «کنز العمال» حسام الدین هندی (متوفی 975ق) که از منابع اهل سنت بوده و در 16 جلد تألیف شده و وی را از دیگر منابع اهل سنت مستغنی کرده، استفاده نموده است
در این اثر به جهت رعایت اختصار پنج گروه «رمز» به کار رفته که توضیح آنها در صفحات 12 تا 19 جلد اول ذکر و در انتهای جلد دهم تکرار شده است.

[ویکی شیعه] میزان الحکمه (کتاب). میزانُ الحِکمَة، دانشنامه حدیثی نوینی به کوشش محمد محمدی ری شهری، و شامل ۵۶۴ عنوان، ۴۲۶۰ باب و ۲۳۰۳۰ حدیث. این کتاب ناظر به روایات فقهی نیست و حاوی احادیثی است که مضمون اخلاقی یا اجتماعی دارند و یا مرتبط با مسائل فکری و اعتقادی اند. مؤلف در تنظیم این اثر از مصادر روایی شیعه و اهل سنت سود جسته و پیش از بیان روایات معصومان در هر موضوع، نخست آیات مربوط به آن را آورده است. ترتیب کتاب بر اساس مدخل های عربی و به صورت الفبایی است. متن عربی آیات و روایات با اعراب گذاری در سمت راست صفحه و ترجمه آنها در صفحه روبه رو آمده است.
محمّد محمّدی ری شهری در آبان ۱۳۲۵ش در شهر ری متولد شد. وی پس از پایان تحصیلات ابتدایی، در سال ۱۳۳۹ش، وارد حوزه علمیه شهر ری (مدرسه برهان) شد و در سال ۱۳۴۰ ش، برای ادامه تحصیل به قم رفت و تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ -جز مدت کوتاهی که به دلایل سیاسی به حوزه های علمیه مشهد و نجف مهاجرت کرد- به گذراندن مدارج تحصیلی و تدریس در حوزه علمیه قم اشتغال داشت.
میزان الحکمة، دانشنامه حدیثی نوینی است که به کوشش محمد محمدی ری شهری گردآوری شده است. هدف از تدوین این اثر، نگاه جامع به معارف دینی دانسته شده تا فهم عمیق تعالیم الهی را به دنبال داشته باشد. این نگاه، محصول تفسیر هر آیه و یا روایت در منظومه هماهنگ گزاره های دینی است. مولف تلاش نموده با کنار هم نهادن اعضای هر خانواده مضمونی از احادیث، رسیدن به این هدف را تسهیل می کند.

دانشنامه آزاد فارسی

میزان الحکمه (احادیث). میزانُ الحِکمَه (۲)
معجم موضوعی احادیث پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)، تألیف محمد محمدی ری شهری، در ۱۰ جلد، به زبان عربی، چاپ اول ۱۳۶۵ ش. این مجموعه از ۵۶۴ عنوان، ۴۲۶۰ باب و ۲۳۰۳۰ حدیث تشکیل شده و عنوان های اصلی براساس الفبا تنظیم گردیده است. در این مجموعه پیش از بیان احادیث در هر موضوع، آیات مربوط نیز درج گردیده و از مصادر روایی شیعه و سنّی در تنظیم آن استفاده شده است. این اثر ناظر به روایات فقهی نیست و به ذکر احادیثی با مضامین اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی می پردازد ویراست های متعددی از این اثر به چاپ رسیده است. این مجموعه در ۱۵ جلد توسط حمیدرضا شیخی به زبان فارسی ترجمه و منتشر گردیده است. (۱۳۷۶ش). نیز منتخبی از این اثر به چاپ رسیده است.

میزان الحکمه (مکانیک و فیزیک). میزانُ الحِکمَه (۱)
کتابی به زبان عربی، در زمینۀ مکانیک، فیزیک و هیدروستاتیک، تألیف عبدالرحمان خازنی، در قرن های ۵ و ۶ق. در این کتاب نظریه هایی دربارۀ ثقل (گرانی)، اهرام، اندازه گیری وزن مخصوص، کاربردهای ترازو، شیوه هایی برای اندازه گیری زمان و چگالی مطرح شده است. مطالب اصلی کتاب را مترجمی ناشناس (قرن های ۷ و ۸ق) به فارسی ترجمه کرده که به چاپ رسیده است (تهران، ۱۳۴۶ش). این ترجمه دربردارندۀ مقدمۀ مؤلف، پنج فصل و پنج مقاله است که هر کدام دارای باب ها و قسم هایی هستند.

پیشنهاد کاربران

مهمترین کتابی که در دورهی علوم اسلامی در فیزیک و مکانیک نوشته شده، کتاب میزان الحکمه است. این کتاب را حکیم ابوالفتح عبدالرحمن خازنی به عربی تالیف کرده است. او غلام بچهای بود یونانی یا رومی که به وسیلهی علی خازن مروزی خریده و به نام ارباب خود، خازنی معروف شد از تاریخ تولد و فوتش اطلاعی موجود نیست. اما چون در اصلاح تقویم جلال همکاری داشته است، تاریخ فوت او را 530 هـ. ق دانستهاند. از خازنی 9 کتاب و رساله در ریاضی، طبیعات و نجوم موجود است که مهمترین آنها میزان الحکمه است.
...
[مشاهده متن کامل]

کتاب میزان الحکمه شامل هشت مقاله است و در آن، جدولهایی از وزن مخصوص بسیاری از جامدات و مایعات موجود است. نویسنده در این کار از ابوریحان بیرونی پیروی کرده است. علاوه بر آن، دربارهی این مطالب بحث کرده است: فرضیهی جاذبه ( قوهی عمومی که به مرکز عالم، یعنی به مرکز زمین متوجه است ) ، وزن هوا، ملاحظاتی دربارهی خاصیت کشش در لولههای موئین، چگالی سنجی برای اندازهگیری وزن مخصوص و میزان حرارت مایعات، فرضیهی اهرمها، استعمال ترازو و اندازهگیری زمان. کتاب میزان الحکمه در اواخر قرن هفتم یا هشتم هجری به وسیلهی مترجمی ناشناخته به فارسی ترجمه شده است.
جورج سارتون، مورخ بزرگ تاریخ علم، کتاب میزان الحکمه را از مهمترین کتابهایی معرفی میکند که در فاصلهی دورهی اول تا دورهی سوم تاریخ علم در مکانیک تعادل مایعات و فیزیک نوشته شده است.

بپرس