وان لی

دانشنامه آزاد فارسی

وانْ لی (۱۹۱۶ـ۱۹۹۶)(Wan Li)
وانْ لی
دولتمرد کمونیست چینی. در ۱۹۷۷ رهبر حزب در ایالت آنهوئی شد، و یک برنامۀ اصلاحات اقتصادی مبتنی بر بازار را با موفقیت به اجرا گذاشت که توجه «رهبر اعظم» جدید، دنگ شیائو پینگ، را جلب کرد. به پاداش این موفقیت، در ۱۹۸۰ به عضویت کمیتۀ مرکزی حزب کمونیست چین درآمد و معاون نخست وزیر، عمدتاً در امور کشاورزی، شد. در ۱۹۸۲ به دفتر سیاسی حزب راه یافت و متحد نزدیک جائو زیانگ نخست وزیر چین شد. لیبرالیسم سیاسی نسبی وان مانع از ترقی بیشتر وی شد. در نوامبر ۱۹۸۷ چن یون، از شخصیت های محافظه کار و متنفذ حزب، پس از آن که جائو زیانگ رهبری حزب را در دست گرفت اصرار ورزید که لی پنگِ مآل اندیش برای مقام نخست وزیری مناسب تر از وان است؛ و وان رئیس کنگرۀ ملی خلق (پارلمان) شد. در بحران سیاسی مه ـ ژوئن ۱۹۸۹، به سبب تظاهرات طرفداران دموکراسی در میدان تیان آنمن، پکن، نقش وان دوپهلو بود. او که در زمان اعلام حکومت نظامی در سفری رسمی در خارج به سر می برد ظاهراً برای حمایت از تلاش جائو زیانگ برای رسیدن به راه حل غیرنظامی به چین بازگشت. ولی، در سَرِ راه خود در شانگهای، جیانگ زِمین رهبر محلی حزب او را بازداشت و ترغیب به آن کرد که خود را نشان ندهد و «به دلایل پزشکی» استراحت کند. وان متولد ایالت سیچوان، در ۱۹۳۶ به حزب کمونیست پیوست و پیش از استقرار جمهوری خلق در ۱۹۴۹ در فرانسه تحصیل می کرد. پس از آزادی چین، از کارمندان بلندپایۀ دستگاه اداری شد و به اصلاح طلبی لیبرال شهرت یافت. از یاران نزدیک لیو شائوچی به شمار می رفت و در ۱۹۶۳ با او به کره سفر کرد. در انقلاب فرهنگی ۱۹۶۶ـ۱۹۶۹ «تصفیه» و همراه با دیگران گروهی محاکمه و به عنوان یک «مرتجع بورژوا» محکوم شد. در ۱۹۷۱ از او اعادۀ حیثیت کردند، ولی در ۱۹۷۶ که دارودستۀ چهارنفری جیانگ چینگ در رأس بود بار دیگر، این بار برای مدت کوتاهی، مشمول تصفیه قرار گرفت. لی روی هوان (۱۹۳۵ـ )، داماد وان، که در ۱۹۸۲ـ۱۹۸۹ در مقام شهردار اصلاح طلب تیانجین، سومین شهر بزرگ چین، آوازه یافته بود، در بازسازی دفتر سیاسی حزب کمونیست چین پس از حادثۀ تیان آنمن از وان بالاتر قرار گرفت. او به عضویت کمیتۀ دایم شش نفری دفتر سیاسی درآمد و مسئول امور ایدئولوژیک حزب در دبیرخانه شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس