ارای ابوالحسن اشعری

[ویکی فقه] آرای ابوالحسن اشعری. آراء و عقاید ابوالحسن اشعری در هشت عنوان مورد بررسی قرار می گیرد.
بحث در این باره تابع نوع نگرش به موضوع صفات خدا و احکام عمومی آنهاست . بنابراین عقیده اشعری درنحوه ثبوت صفات و نفی حدوث آنها در مورد کلام خداوند نیز صدق می کند. اما کوشش او در حل دشواری های دو عقیده متعارض اصحاب حدیث و معتزله در مسأله پرسابقه خلق قرآن ، وی را به نظریه ای رسانده است مبنی بر تمایز میان کلام نفسی و کلام حادث . این نظریه را که حاوی دیدگاهی کلی درباره کلام و زبان نیز هست ، باید یکی از وجوه ممیز مکتب اشعری به شمار آورد. اشعری به سنت اصحاب حدیث کلام خداوند را صفتی قدیم و قائم به ذات او می داند که نفی کننده هر گونه معنایی است که منافی تکلم او فرض شود. به عقیده او ذات حی خداوند واجد همه صفاتی است که مفهوم حیات آنها را اقتضا دارد، مانند کلام و علم . اشعری این نکته را مبنای استدلال بر ازلی بودن کلام الهی قرار می دهد. اگر خداوند غیر متکلم فرض شود، معنایی جز این نخواهد داشت که ذاتش موصوف به یکی از اضداد و موانع کلام باشد. در این صورت حادث بودن کلام الهی مستلزم این است که آن ضد - که ناگزیر وصفی ثبوتی و ازلی است - از میان برود و کلام پدید آید، در حالی که وصف قدیم نمی تواند معدوم شود یا حدوث یابد، گذشته از آنکه فرض موانع تکلم در ذات کامل او ممکن نیست .
اشعری ، علی ، ج۱، ص۱۷- ۲۰، اللمع ، به کوشش ژوزف مک کارتی ، بیروت ، ۱۹۵۳م .
← خاستگاه مساله رؤیت
...