ابن هائم

[ویکی فقه] اِبْنِ هائِم، ابوالعباس شهاب الدین احمد بن محمد بن عماد بن علی مقدسی (۷۵۳ یا ۷۵۶-۸۱۵ق/۱۳۵۲ یا ۱۳۵۵-۱۴۱۲م)، ریاضی دان، فقیه، نحوی و ادیب مصری است.
سبب شهرت وی به مقدسی، اقامت طولانی او در بیت المقدس بوده است. وی در قاهره زاده شد و مراحل نخست پرورش خود را در همان دیار گذراند.
اساتید
از کسانی چون تقی الدین ابن حاتم، جمال الدین اسیوطی، زین الدین عراقی و علی بن عبدالصمد جلایری مالکی علم آموخت. در فراگیری فقه و ادبیات عرب بسیار کوشید و به ویژه در باب مواریث متبحر گردید. او را در علوم دیگر نیز صاحب نظر دانسته اند. زمانی که کار تدریس در مدرسۀ صلاحیۀ بیت المقدس به زین الدین ابوبکر قِمَنی واگذار شد، وی ابن هائم را به عنوان نایب خویش برگزید و او را به قدس فرا خواند. نیابت ابن هائم تا حدود سال ۸۱۰ق ادامه داشت و ظاهراً پس از این تاریخ به طور مستقل به تدریس پرداخت. در ۸۱۴ق امیر نوروز حافظی حاکم شام، شیخ شمس الدین هروی را به جای ابن هائم به این مقام برگزید، اما ابن هائم با برخورداری از پشتیبانی مردم شهر توانست در این منصب با هروی شریک شود. ابن هائم در بیش تر تألیفات ریاضی خود از آثار سنان حاسب (از ریاضی دانان سدۀ ۳ق) استفاده می جست و خود بارها از این نکته یاد کرده است.
شاگردان
ابن حجر و ابن حمزۀ مغربی در شمار شاگردان ابن هائم بوده اند و ابن حمزه در نظرات خویش در علم اعداد از وی بهره ور شده است. وی در دیانت استوار و به امر به معروف و نهی از منکر پای بند بود و کلامش بر دل ها می نشست. ابن هائم در بیت المقدس درگذشت و در گورستان «مأمن اللـه» در همان شهر دفن شد. ابن هائم فرزندی به نام محب الدین داشت که از نوادر روزگار بود، اما پیش از پدر در رجب ۸۰۰ درگذشت.
آثار
...