احسن الحدیث

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] این ترکیب، از ۲ واژه احسن به معنای نیکوترین و حدیث به دست آمده است و به دلیل پیوستگی واژه حدیث با احسن الحدیث، در همین مقاله از آن بحث می شود.
با وجود گوناگونی عبارت ها، نوعی هماهنگی در معنای واژه حدیث میان لغت شناسان به چشم می خورد گویا آنان هر نوع ظهوری اعمّ از شیء، سخن و خبر را حدیث گفته اند که رایج ترین معنای آن در قرآن ، سخن و کلام است و از معانی غیر رایج آن می توان به خبر و عبرت اشاره کرد. از مجموع ۲۳ بار کاربرد مفرد حدیث، معنای ۹ آیه (اعراف/۷، ۱۸۵ ؛ کهف/۱۸، ۶ ؛ زمر/۳۹، ۲۳ ؛ جاثیه/۴۵، ۶ ؛ طور/۵۲، ۳۴ ؛ نجم/۵۳، ۵۹ ؛ واقعه/۵۶، ۸۱ ؛ قلم/۶۸، ۴۴ ؛ مرسلات/۷۷، ۵۰ ) را می توان با قرآن پیوند داد که به طور تقریبی در همه آن ها نوعی تهدید و سرزنش کافران به دلیل بی توجهّی به آیات الهی به چشم می خورد.برخی معتقدند واژه حدیث در آیه ۵۹ نجم/۵۳ ، به مضمون آیات پیش از خود اشاره دارد. برخی نیز حدیث را فقط در آیاتی چون ۸۱ واقعه/۵۶ و ۶ کهف/۱۸ که با پیشوندهای احسن و اسم اشاره «هذا» همراه هستند، به معنای قرآن دانسته اند که شاید به جای مفهوم کلّی آیه، صرفاً معنای واژه، مورد نظر آن ها باشد.
نظر موافقان و مخالفان
مفسّران، نوآوری ها، تازگی نزول قرآن در مقایسه با کتاب های آسمانی پیشین و نیز کلام و خبر جدید بودن آن را دلیل وصف یا نامگذاری قرآن به حدیث می دانند. همچنین متکلّمان و مفسّران طرفدار نظریه حدوث قرآن، نامگذاری این کتاب به حدیث را شاهدی بر ادّعای خود می شمارند. مخالفان آن ها نیز با ارائه پاسخ هایی از قبیل حدوث لفظی قرآن کوشیده اند از دیدگاه خود دفاع کنند؛ در حالی که گویا فهم عرفی و ابتدایی آیات، هیچ کدام از دیدگاه های یاد شده را یاری ندهد.
وصف احسن الحدیث در قرآن
آشکارترین مورد وصف قرآن به حدیث، آیه ۲۳ زمر/۳۹ است که بر مبنای آن، قرآن نه تنها حدیث، بلکه نیکوترین حدیث و سخن(احسن الحدیث) به شمار می آید و آیاتش(در لطف، زیبایی، عمق و محتوا) همانند یکدیگر است. آیاتی مکرّر و منسجم دارد که از شنیدن آن ها، بر اندام کسانی که از پروردگارشان می ترسند، لرزه می افتد: «اَللّهُ نَزَّلَ اَحسَنَ الحَدیثِ کتبًا مُتَشبِهًا مَثانِی تَقشَعِرُّ مِنهُ جُلودُ الَّذینَ یخشَونَ رَبَّهُم ثُمَّ تَلینُ جُلودُهُم و قُلوبُهُم اِلی ذِکرِ اللّهِ ذلِک هُدَی اللّهِ یهدی بِهِ مَن یشَاءُ و مَن یضلِلِ اللّهُ فَما لَهُ مِن هاد». در حالیکه بسیاری از مفسّران، احسن الحدیث را به معنای نیکوترین کلام می دانند، برخی با انطباق مفهوم تکرار که در مثانی و متشابه نهفته است، با داستان های مکرّر قرآن و شاید به تأثیر از آیاتی مانند «هَل اَتک حَدیثُ موسی» و نیز شأن نزول، آیه احسن الحدیث را به احسن القصص تفسیر کرده اند.
دلایل توصیف قرآن به این صفت
...

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از دائرة المعارف قرآن کریم است
از اوصاف یا نام های قرآن.
این ترکیب، از 2 واژه احسن به معنای نیکوترین و حدیث بدست آمده است و به دلیل پیوستگی واژه حدیث با احسن الحدیث، در همین مقاله از آن بحث می شود. با وجود گوناگونی عبارت ها، نوعی هماهنگی در معنای واژه حدیث میان لغت شناسان به چشم می خورد گویا آنان هر نو ظهوری اعمّ از شیء، سخن و خبر را حدیث گفته اند که رایج ترین معنای آن در قرآن، سخن و کلام است و از معانی غیررایج آن می توان به خبر و عبرت اشاره کرد.
از مجموع 23 بار کاربرد مفرد حدیث، معنای 9 آیه (سوره اعراف/7، 185؛ سوره کهف/18، 6؛ سوره زمر/39،23؛ سوره جاثیه/45، 6؛ سوره طور/52، 34؛ سوره نجم/53، 59؛ سوره واقعه/56، 81؛ سوره قلم/68، 44؛ سوره مرسلات/77، 50) را می توان با قرآن پیوند داد که به طور تقریبی در همه آن ها نوعی تهدید و سرزنش کافران به دلیل بی توجهی به آیات الهی به چشم می خورد.
برخی معتقدند واژه حدیث در آیه 59 سوره نجم/53، به مضمون آیات پیش از خود اشاره دارد. برخی نیز حدیث را فقط در آیاتی چون 81 سوره واقعه/56 و 6 سوره کهف/18 که با پیشوندهای احسن و اسم اشاره «هذا» همراه هستند، به معنای قرآن دانسته اند  که شاید به جای مفهوم کلی آیه، صرفاً معنای واژه مورد نظر آن ها باشد.
مفسران، نوآوری ها، تازگی نزول قرآن در مقایسه با کتاب های آسمانی پیشین و نیز کلام و خبر جدید بودن آن را دلیل وصف یا نامگذاری قرآن به حدیث می دانند. همچنین متکلمان و مفسران طرفدار نظریه حدوث قرآن، نام گذاری این کتاب به حدیث را شاهدی بر ادعای خود می شمارند.
مخالفان آن ها نیز با ارائه پاسخ هایی از قبیل حدوث لفظی قرآن کوشیده اند از دیدگاه خود دفاع کنند؛ در حالی که گویا فهم عرفی و ابتدایی آیات، هیچ کدام از دیدگاه های یاد شده را یاری ندهد.
آشکارترین مورد وصف قرآن به حدیث، آیه 23 سوره زمر/39 است که بر مبنای آن، قرآن نه تنها حدیث بلکه نیکوترین حدیث و سخن (احسن الحدیث) به شمار می آید و آیاتش (در لطف، زیبایی، عمق و محتوا) همانند یکدیگر است.

[ویکی فقه] احسن الحدیث (اسماء و صفات قرآن). احسن الحدیث ، یکی از اسامی قرآن کریم می باشد.
از جمله اسامی و صفات قرآن که در آیه ۲۳ سوره زمر به آن تصریح شده، «احسن الحدیث» است: (الله نزل احسن الحدیث کتابا متشابها مثانی تقشعر منه جلود الذین یخشون ربهم…)؛ "خدا زیباترین سخن را(به صورت) کتابی متشابه متضمن وعد و وعید نازل کرده است آنان که از پروردگارشان می هراسند پوست بدنشان از آن به لرزه می افتد".
زمر/سوره۳۹، آیه۲۳.
«احسن» به معنای بهترین و « حدیث » به معنای تازه و جدید، و نیز به معنای سخن و کلام است.
وجه تسمیه
فخررازی می گوید: احسن الحدیث بودن قرآن یا از لحاظ «لفظ» است، یا «معنا».
← از جهت لفظ
...

[ویکی فقه] احسن الحدیث (قرآن). احسن الحدیث (قرآن)، یکی از اسامی قرآن کریم می باشد.
از جمله اسامی و صفات قرآن که در آیه ۲۳ سوره زمر به آن تصریح شده، «احسن الحدیث» است: (الله نزل احسن الحدیث کتابا متشابها مثانی تقشعر منه جلود الذین یخشون ربهم…)؛ "خدا زیباترین سخن را(به صورت) کتابی متشابه متضمن وعد و وعید نازل کرده است آنان که از پروردگارشان می هراسند پوست بدنشان از آن به لرزه می افتد".
تعریف
«احسن» به معنای بهترین و « حدیث » به معنای تازه و جدید، و نیز به معنای سخن و کلام است.
وجه تسمیه
فخررازی می گوید: احسن الحدیث بودن قرآن یا از لحاظ «لفظ» است، یا «معنا».
← از جهت لفظ
...

[ویکی فقه] احسن الحدیث (کتاب). مؤلّف: سید علی اکبر قرشی (معاصر)
در این تفسیر ابتدا قسمتی از آیات که به نظر نگارنده به هم مربوط اند نوشته شده و ترجمه آیات در ذیل آنها بیان شده است.
سپس مطالب تفسیر در سه بخش: کلمه ها؛ شرح ها و نکته ها بررسی می شود.
بدین گونه که ذیل عنوان کلمه ها متن آیات توضیح داده شده و ذیل عنوان شرح ها: آیات شریفه مورد تفسیر قرار می گیرد و در ذیل عنوان نکته ها برداشت هایی که از آیات می شود و مطالب مربوط به آنها بیان می شود.
مؤلف در مقدمه، به یک سری مباحث قرآن و علوم قرآن مثل سیری در قرآن، سوره ها و آیات آن، مطالب قرآن، سوره های مکی و مدنی و جداسازی آنها و تفسیر سوره به سالهای قبل و بعد از هجرت، ترکیب و ترتیب سوره های قرآن، نزول دفعی و تدریجی قرآن، عاصم و قرائت او اشاره کرده است.
و همچنین اهتمام پیامبر - صلی الله علیه و آله - به خواندن و آموختن قرآن، حکایات قرآن، قرآن و انقلاب اسلامی ایران را آورده که بحث های مفید و خوبی می باشند.
همچنین از مولف، کتاب قاموس قرآن در شرح لغات و کلمات قرآن در ۷ جلد به چاپ رسیده است.

وضعیت نشر
این تفسیر در ۱۲ جلد به زبان فارسی به همت واحد تحقیقات اسلامی در سال ۱۳۶۶ هـ .ش به چاپ رسیده است.

منبع
سایت اندیشه قم
...

پیشنهاد کاربران

بپرس