استمرار امامت پس از پیامبران

[ویکی فقه] این مقاله در مورد نیاز بشر به امام و استمرار امامت بعد از پیامبران تا قیامت و اینکه امامت منصبی الهی است اشاره می کند.
از مقامات و شئون یاد شده، دو مقام نبوت و رسالت از ویژگی های پیامبران بوده است و با ختم نبوت و رسالت، کسی دارای خیال مقامی نخواهد بود، اما مقام خلافت و امامت، از ویژگی های پیامبران به شمار نمی رود؛ چرا که از یک سو خلیفه ی خداوند در زمین، فلسفه ی وجودی آفرینش آسمان ها و زمین است، و از سوی دیگر، افراد بشر در مسیر بندگی و عبادت خداوند و رسیدن به کمال مطلوب و سعادت برین، به امام و پیشوایی الهی که هدایت کننده ی آنان باشد، نیازمندند.به عبارت آمد، خلافت الهی در زمین، و امامت و رهبری بشر ، به عصر و زمان خاصی اختصاص ندارد. تا زمین باقی است و حیات دنیوی ادامه دارد و بشر در حیات دنیوی به سر می برد، خلافت و امامت الهی، به مقتضای حکمت و هدایت الهی، ضرورت دارد.
امامت منصب الهی
این مطلب که امامت به عنوان مقام و منصب الهی، پیوسته در میان بشر ادامه خواهد داشت، از قرآن نیز به روشنی استفاده می شود. یکی از آن آیات، آیه ی شریف مربوط به امامت حضرت ابراهیم علیه السّلام است؛ زیرا، در این آیه، پس از آن که خداوند مقام امامت را به آن حضرت اعطا می کند، ابراهیم علیه السّلام آن را برای برخی از فرزندانش درخواست می کنند، ولی خداوند در پاسخ او می فرماید: «لاینال عهدی الظالمین»؛ یعنی امامت - که عهدی است الهی - نصیب ظالمان از ذریه ی ابراهیم نخواهد شد، و تنها به آن دسته از ذریه و فرزندان او اختصاص دارد که از هر گونه ظلم و ستمی منزه و پیراسته اند و از مقام عصمت برخوردارند. بنابراین، تا هنگامی که ذریه ی حضرت ابراهیم در دنیا باقی اند، مقام و منصب امامت در معصومان از ذریه ی او ادامه خواهد یافت.این مطلب، از آیات دیگری که مربوط به حضرت ابراهیم علیه السّلام است، به دست می آید: «واذ قال ابراهیم لابیه وقومه اننی براء مما تعبدون؛ الا الذی فطرنی فانه سیهدین، وجعلها کلمة باقیة فی عقبه لعلهم یرجعون» آن گاه که ابراهیم به پدر و قوم اش گفت: «من، از آن چه شما پرستش می کنید، بیزاری می جویم، مگر از پرستش آن کسی که مرا آفریده و مرا هدایت خواهد کرد.» و خداوند، آن هدایت را حقیقتی جاودانه در نسل او قرار داد، شاید گمراهان (با وجود چنین هدایتی) به سوی خداوند باز گردند.
هدایت ویژه خدا برای امام
روشن است که جمله ی «فانه سیهدین» بر هدایت ویژه ای از جانب خداوند دلالت می کند. که فراتر از هدایت فکری و عقلانی است، این هدایت، همان هدایت ویژه ای است که حضرت ابراهیم علیه السّلام به واسطه ی آن، به مقام امامت رسید. آن هدایت، از جمله ی «انی جاعلک للناس اماما» به دست می آید. خداوند، این هدایت ویژه را در خاندان او، برای همیشه قرار داده است و فلسفه ی آن، این است که هدایت کننده ی بشر به راه حق باشد تا افراد بشر با بر خورداری از چنین هدایت الهی به صراط مستقیم حق باز گردند.
استمرار امامت تا قیامت
...