افوس

افوس شهری در بخش مرکزی شهرستان بوئین و میاندشت در استان اصفهان است. بر پایه سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۳، ۶۹۶ نفر ( ۱، ۲۵۸ خانوار ) بوده است.
این شهر تا قبل از سال ۱۳۷۵ با عنوان روستای افوس، مرکز دهستان گرجی بوده و از تاریخ ۱۳ خرداد ۱۳۷۵ تبدیل به شهر شده است. [ ۱]
آب و هوای افوس معتدل کوهستانی بوده، دمای آن در فصل زمستان کم و بارش برف زیاد است. در فصل تابستان نیز هوای ملایم و مطبوعی دارد. تنوع آب و هوا و جنس خاک سبب رویش گیاهان علفی و بوته ای خودرو در افوس می گردد وجود این گیاهان سبب می شود که در فصل گرم، دشت های آن سرسبز باشد.
بنیادگذاران افوس، از اسرای گرجی تبار زمان شاه عباس اول هستند که توسط خود او از گرجستان به ایران تبعید شدند و به دستور او عده ای از جنگاوران آن ها جهت حفظ منطقهٔ فریدن و همچنین پایتخت ( اصفهان ) از حملات اقوام لر در فریدن ساکن شدند. [ ۳]
از سال ۱۰۱۳ تا ۱۰۳۴ هجری قمری، شاه عباس و سردارانش ۱۰ مرتبه به گرجستان حمله کرده و ( طبق منابع فارسی ) طی این حملات ۹۰٬۰۵۰ یا ۱۰۰٬۰۵۰ گرجی را قتل عام کرده و ۱۸۱٬۵۰۰ گرجی را به اسارت گرفته و به ایران تبعید کردند؛ که ۷۰٬۰۰۰ یا ۸۰٬۰۰۰ تَن از کشته ها و ۱۳۰٬۰۰۰ تَن از اسرای تبعید شده به ایران مربوط به حملهٔ شاه عباس به گرجستان در سال ۱۰۲۵ هجری/۱۶۱۶ میلادی است. [ ۴] [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸] [ ۹] [ ۱۰]
پس از تبعید این تعداد اسیر گرجی به ایران، شاه عباس دستور داد که آن ها را به ولایتی که در آن آب و هوا و شرایط زندگی با وطن اصلی ایشان شبیه باشد انتقال دهند. [ ۱۱] به همین خاطر در ابتدای ورود گرجی ها به ایران، آن ها را در «مازندران» که گمان می رفت از لحاظ آب و هوایی همانند گرجستان است، سکونت دادند ولی با نامساعد بودن آب و هوا اکثر آنان به شهرستان های داخلی ایران روانه شدند. [ ۱۲] از این تعداد اسیر گرجی، نیمی از آن ها به «اصفهان» و «شیراز» وارد شدند.
گرجیانی که به اصفهان مهاجرت کردند، ابتدا در زمان شاه عباس در «عباس آباد» اصفهان و پس از مدتی با تأسیس «نجف آباد» توسط «شیخ بهایی» در نجف آباد زندگی کردند. [ ۱۳] که به دستور شاه عباس عده ای از آنان که دارای خصال ستیزه جویی و جنگاوری بودند، جهت حفظ منطقهٔ فریدن و همچنین پایتخت ( اصفهان ) از حملات و غارتگری های اقوام لر و کرد همچنین به دلیل آب و هوای مساعد و مزارع و شکارگاه های مناسب به فریدن مهاجرت کردند. [ ۱۴]

اَفوس
شهری در استان اصفهان، شهرستان فریدون، بخش بویین و میاندشت. با ارتفاع ۲,۵۱۰ متر، در منطقه ای کوهستانی، در ۱۵۴کیلومتری غرب شمالی اصفهان و ۳۰کیلومتری غرب داران، در درّۀ شرقی کوه قبله، در ۹ کیلومتری جنوب غربی بویین و میاندشت قرار دارد. این شهر با اقلیم سرد و نیمه خشک، مرتفع ترین شهر ایران است.