ایات متشابه قران

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آیات متشابه قرآن. آشنایى با محکم و متشابه در قرآن داراى چنان اهمیت و ارزشى است که هر مفسر قرآن کریم در جاى جاى این کتاب الهى، توجه به آن را براى خود لازم دانسته و غفلت از آن را موجب پیدایش انحراف در تفسیر قرآن مى داند. قرآن به عنوان یک مجموعه به هم پیوسته و یک دست -که به تصریح خود هیچ گونه اختلاف و ناهماهنگى در آیاتش وجود ندارد- به دو بخش محکم و متشابه تقسیم میگردد.
تشابه در آیات قرآن دو گونه است: تشابه اصلی و تشابه عرضی تشابه اصلی آن بود که کوتاهی لفظ موجب نارسایی در افاده بلندای معنا شده و احیانا شبهه انگیز شود ایـن آیـات بیش تر در رابطه با اصول معارف و معرفت شناختی است اشاره شد که تعداد این قبیل آیات مشابهه نسبت بـه مـجـموع آیات قرآنی اندک است و با مراجعه به آیات محکمه که (ام الکتاب) می باشند و نیز احادیث پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) و ائمه اطهار (علیه السّلام) و سلف صالح این گونه تشابه قابل رفع است.عـمده، تشابه عرضی است که بر اثر برخورد و تضارب آرا و عقاید و پیدایش مذاهب و گرایش های مختلف که در زمان های متاخر از عصر نزول در جامعه اسلامی رخ داد، به وجود آمد و هر فرقه و گـروه برای پشتوانه مذهب خود و یافتن دست آویزی عوام پسند، به سراغ قرآن رفته، آیاتی را که تا دیـروز محکم بودند باتفسیرهای خودخواهانه متشابه ساختند بیش ترین آیات متشابهه که امروزه مـطرح است از این قبیل می باشد ذیلا نمونه هایی از هر دو نوع را برحسب دسته بندی که دربخش متشابهات کتاب (التمهید فی علوم القرآن) (ج۳) انجام گرفته می آوریم.
صفات جمال و جلال
خداوند دو گونه صفات دارد: صفات جمال یا ثبوتیه که ذات احدیت به این صفات کمالیه آراسته است و صفات جلال یا سلبیه که ذات حق از اتصاف به آن منزه است و به همین سبب صفات تنزیه هم گفته می شود.
← نظر معتزله
تحیز عبارت است از اشغال مکان و دارا بودن جهت خاص این از ویژگی های موجودات مادی و لازمـه جسمیت است به این معنا که فراغی را پر کند و فضایی را به وجود خود اشغال کند و به این سبب در جهت خاصی قرارمی گیرد و دارای ابعاد شش گانه (راست، چپ، جلو، پشت، بالا و پایین) می گردد لذا (تحیز) از ذات حق منتفی است، زیرا موجودی مجرد است یعنی موجودی ماورای ماده و از تمامی ویژگی های جسمانی منزه است.
← نظر اشاعره درباره تحیز
...

پیشنهاد کاربران

بپرس