برهان الدین غریب

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بُرْهان ُالدّین ِ غَریب ، محمد۵۴ - ۳۸ق /۲۵۶-۳۳۷م ، فرزند ناصرالدین محمود هانْسَوی ، از صوفیان و مروجان طریقت چشتیه در دکن بود.
تدوین مجموعه هایی چند از ملفوظات برهان الدین غریب و نیز انتساب القاب و عناوین مختلف به او، حکایت از محبوبیت و تاثیر شخصیت او در میان پیروان و تربیت یافتگانش دارد. با اینهمه ، آگاهی های ما درباره زندگانی و شرح احوال برهان الدین محدود به گزارش هایی درباره ارتباط او با شیخ نظام الدین اولیا د۲۵ق /۳۲۵م و نیز سلوک عرفانی اوست که گاه به صورتی تناقض آمیز نقل شده ، و از اغراق و مبالغه نیز به دور نمانده است . نخستین کسی که از وی یاد کرده ، امیر حسن دهلوی ، از مصاحبان و دوستان نزدیک اوست که در فوائد الفؤاد در مواردی چند از برهان الدین به نیکی یاد کرده است . پس از آن ، در خیرالمجالس خواجه حمید قلندر و سیَرالاولیای میرخُرد و نیز در ملفوظات برهان الدین اطلاعاتی مختصر از زندگانی وی آمده است . دیگر تذکره ها و منابع موجود - از سده ق به بعد - در شرح احوال برهان الدین غریب از این منابع سود جسته اند.
← تولد
برهان الدین سال های نخست زندگانی خود را در هانسی گذراند و مقدمات علوم را در همان جا فراگرفت ؛ سپس به دهلی سفر کرد و در آن جا فقه ، اصول ، تفسیر و حدیث را نزد عالمان عصر خود آموخت . وی در دهه ۹۰ق به احتمال در ۹۳ق /۲۹۴م به جرگه مریدان شیخ نظام الدین اولیا، پرآوازه ترین عارف سلسله چشتیه پیوست و نزد او به کسب معارف و سیر و سلوک عرفانی پرداخت .
← اساتید وی
در منابع از ارادت و دلبستگی برهان الدین به نظام الدین اولیا سخن به میان آمده است ، اما به گفته مؤلف سیرالاولیا، بر اثر سعایت دو تن از مریدان شیخ نظام الدین ، میان آن دو رنجشی پدید آمد و سبب شد که برهان الدین را از خانقاه طرد کنند. سرانجام ، برهان الدین به دریافت خرقه خلافت از شیخ خود نایل آمد. برخی برآنند که وی دوبار خرقه خلافت یافت ؛ بار نخست به درخواست و اصرار برخی از مریدان و خلفای شیخ از جمله خواجه مبشر، سیدحسین و سید خاموش ، و بار دوم در آخرین سال های حیات شیخ نظام الدین و پیش از سفر به دکن .
هجرت به دکن
...

پیشنهاد کاربران

بپرس