تکمله امل الامل

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] تکمله امل الآمل. تکملة أمل الآمل، نوشته سیدحسن صدر (متوفی 1354ق)، از جمله آثار ارزشمند علم رجال شیعی است که سیره مجتهدین، علما، مشاهیر و ادبای بزرگ را گرد آورده است.
کتاب به زبان عربی، با تحقیق حسین علی محفوظ، عبدالکریم دباغ و عدنان دباغ منتشر شده است. این کتاب از جمله آثار مهم رجالی است که تمامی نویسندگان پس از آن در شناخت تراجم به آن مراجعه کرده و از آن استفاده کرده اند.
برخی از مطالب ذکرشده در تکمله، منحصر به فرد بوده و در دیگر منابع نیامده است.
أمل الآمل، از جمله آثار بسیار ارزنده شیعی است. «شیخ حرّ عاملی»، شرح حال دانشمندان را در دو بخش گرد آورده اسـت؛ بـخش نخست، به شرح حال 214 تن از علمای منسوب به جبل عامل اختصاص دارد و «أمل الآمل» نامیده شده و بخش دوم، اختصاص دارد به معرفی علمای متأخر از شیخ طـوسی و بـرخی معاصرین او غیر از علمای جبل عامل و «تذکرة المتبحرین فی أحوال العلماء المتأخرین» خوانده شده است.
تکملة أمل الآمل، در شش جلد به همان شیوه أمل الآمل تألیف شده است. در جلد اول کتاب، اسامی 450 عالم شیعی عاملی که سه تن از آنها زن هستند، به ترتیب حروف الفبا تنظیم شده است. در انتهای کتاب نیز نام یک شخصیت (ابن خیاط عاملی) در بابی که با ابن آغاز شده و تعدادی نیز بر اساس کنیه آمده اند. پس از آن باب زنان هم جداگانه آمده است. از جلد دوم کتاب مجدداً دسته بندی جدیدی به ترتیب حروف الفبا آغاز شده و شرح حال 2841 شخصیت غیر عاملی ذکر شده است. در انتهای جلد ششم کتاب اعلامی که به کنیه معروفند، مانند ابوالبرکات اصفهانی، میرزا ابوالحسن جلوه یا ابوالحسن جرجانی ذکر شده اند. پس از آن تنها یک شخصیت (ابن ابیقرّه) تحت باب اعلامی که با ابن آغاز شده اند، ذکر شده است. در انتها نیز اعلام و علمای زن، مانند: مادر سید بن طاووس، دو دختر شیخ طوسی و سیده حکیمه دختر امام جواد(ع) معرفی شده اند. در خاتمه کتاب شهرهایی که مراکز علمی شیعه بوده اند، مانند کوفه، قم، حله، بغداد، حلب، جبل عامل و نجف و خاندان های اهل علم این شهرها معرفی شده اند.
محققین اثر در پاورقی های کتاب، آدرس آیات، روایات و منابع مطالب را ذکر و در مواردی هم که یافته های آنها با منبع ذکرشده در کتاب تطابق ندارد، به آن اشاره کرده اند.

پیشنهاد کاربران

بپرس