جنگ پلوپونز

جنگ پِلوپونِز یا جنگ پلوپونزوس به مجموعه جنگ های تاریخی و مهمی گفته می شود که در فاصلهٔ سال های ۴۳۱ تا ۴۰۴ پیش از میلاد میان اسپارت و آتن ادامه داشت و به تخریب آتن و انحطاط تمدن آن منتهی گردید. البته جنگ این دو گروه یونانی با یکدیگر، محدود به خاک یونان نشد. بلکه به تمام صفحات یونانی نشین آن روزگار، یعنی از سواحل آسیای صغیر و تراکیه گرفته تا قبرس و ایتالیا سرایت کرد و در سرتاسر شهرهای یونانی، مردم به دو بخش تقسیم شدند و در سلسله جنگ هایی دامنه دار چنان به جان یکدیگر افتادند که تاریخ کمتر نظائر آن را نشان می دهد.
پس از سال ۴۴۵ پیش از میلاد، آتن بسیار قدرتمند شده بود؛ به خصوص که پایان جنگ یونان و شاهنشاهی هخامنشی سبب فراغ بال آن شده و زمامداران آتن را به فکر توسعهٔ عرصهٔ قدرت خویش افکنده بود.
پریکلس پس از به دست گرفتن زمام امور در آتن، تصمیم داشت که با تصرف مگارا و کورنت تجارت یونان را به طور کامل در اختیار آتن قرار دهد و بر ناحیه اژه تسلط بدون قید و شرط پیدا کند. در این حال، اسپارت از بیم قدرت روزافزون آتن، با این رویه مخالف بود و در همین راستا، دست یاری به سمت شاهنشاه هخامنشی دراز کرد.
در مقابل اقدامات آتن، هم اسپارت و هم دیگر اقوامی که از قدرت یافتن آتن احساس خطر می کردند، به فکر تشکیل اتحادی در مقابل آن افتادند. بدین ترتیب برخی از دولت شهرهای اتحادیهٔ شهرهای آزاد از بیم توسعه طلبی آتن، یکی پس از دیگری به دامان اسپارت پناه بردند. بدین ترتیب رفته رفته تمام یونان به دو قسمت تقسیم شد:
• تمام شبه جزایر پلوپونز با یونان مرکزی اتحادیه پلوپونز را تشکیل داده و تحت ریاست اسپارت درآمدند.
• جزایر دریای اژه همراه با سواحل این دریا به سمت آتن رفتند و تحت فرماندهی آتن قرار گرفتند.
اما برای شروع این جنگ ها بهانه ای لازم بود که این بهانه به زودی ایجاد شد:
سال ۴۳۵ پیش از میلاد، کورکورا که مستعمرهٔ کورنت بود، خود را مستقل اعلام کرد و بی درنگ برای حمایت به اتحادیهٔ آتن پیوست. در نتیجه کورنت که جدایی کورکورا برایش قابل تحمل نبود، ناوگانی برای تسخیر کورکورا، به این جزیره فرستاد.
نبرد بین دو شهر کورکورا و کورنت سبب ورود آتن به نفع کورکورا شد و کورنت نیز متقابلاً از برادر بزرگتر خود اسپارت کمک خواست. بدین ترتیب چند درگیری غیرمستقیم میان قوای آتن و اسپارت در فاصله سال های ۴۳۵ تا ۴۳۱ ق. م بروز کرد.