درختان در اسطوره شناسی به بررسی درختانی می پردازد که از زمانهای کهن نماد مورد علاقه مردم بوده اند و وارد در اسطوره شناسی آنها شده اند.
در فرهنگ ایرانی، همچون بسیاری از اقوام دیگر، برای برخی از گیاهان و درختان نیرو و خواص و تقدس خاصی قائل بوده اند.
گل ها و گیاهانی ماننداسپند، هوم، گل محمدی، ( گل سرخ ) ، نسترن زرد و سفید، «تهم – Taham چنار و کنار و انار و موز ( رز، تاک ) و سرو و درختتوت و درخت سنجد و درخت گز ودرخت تاقوک. . .
در ایران کمتر دهی است که نمونه ای از درختان مورد احترام را در خود نداشته باشد، این درختان و درختچه های گوناگون، در باور عامهٔ مردم دارای ویژگیهای کم و بیش یکسانی هستند. از جمله اینکه بریدن آنها و حتی شکستن شاخه های آنها سبب نابودی یا زیانهای عمده برای شکننده دربر خواهد داشت این درختان برآورندهٔ حاجات نیازمندان بوده، در دفع برخی امراض و چشم زخم مؤثر می باشند. نیازمندان بر آن دخیل می بندند، پارچه می بندند، نخ گره می زنند و قندیل می آویزند و افسانه ها و داستانهای بسیاری در پیرامون آنها نقل می شود. [ ۱] [ ۲] در ایران دو درخت مقدس معروف وجود داشته است:
• درخت سرو
شواهد بسیار زیادی از مقدس بودن سرو نزد آیین های کهن ایرانی وجود دارد نوشته های بجای مانده از حکایت درخت سرو کشمر که بدستور خلیفه بریده شد و مورد نفرین واقع شد حکایت معروفی در تاریخ اسلام است.
هنوز هم نزد روستاییان خراسان از تقدس برخوردار است که این احترام و تقدس در کتابهای تاریخی نیز منعکس شده است و آن داستان سروک شمر است. «در شاهنامه آمده است که پیامبر زرتشت، یک درخت سرو شگفت که سرشتی مینوی و اندازه ای بسیار بزرگ داشت، در ناحیهٔ کاشمر بر در آتشکدهٔ بُرزین مهر بر زمین نشاند.
• بهشتیش خوان ارندانی همی
• چرا سروکِشمَرش خوانی همی،
• چراکش نخوانی نهال بهشت،
• که چون سرو کِشمَر به گیتی که کشت؟
در متنهای تاریخی پس از اسلام، به نام سروعظیم مقدسی برمی خوریم که با زرتشت و موبدان و مغان پیوستگی دارد و تا اواسط قرن نهم میلادی بر سر پا بوده است. تا اینکه سرانجام در سال ۸۴۶ میلادی ( ۲۳۲ هـ ق ) به فرمان و فتوای «متوکل» خلیفهٔ عباسی آن را بریده و فرو افکندند». در تاریخ بیهقی آمده است آن روز که درخت به یک منزلی جعفریه رسید آن شب غلامان، متوکل را بکشتند و آن، اصل سرو ندید و از آن برخوردار نیافت؛ و آن بر یک منزلی جعفریه بماند و در آن سال والی نیشابور که ( بریدن ) آن فرمود و هر که در آن سعی کرده بود. جمله پیش از جولان حول هلاک شدند. درودگر و آهنگر شاگردان و اصحاب نظاره و ناقلان آن چوب، هیچ کس نماندند و این از اتفاقات عجیبه است. ( تاریخ بیهقی صفحه ۲۸۱ به بعد )
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر فرهنگ ایرانی، همچون بسیاری از اقوام دیگر، برای برخی از گیاهان و درختان نیرو و خواص و تقدس خاصی قائل بوده اند.
گل ها و گیاهانی ماننداسپند، هوم، گل محمدی، ( گل سرخ ) ، نسترن زرد و سفید، «تهم – Taham چنار و کنار و انار و موز ( رز، تاک ) و سرو و درختتوت و درخت سنجد و درخت گز ودرخت تاقوک. . .
در ایران کمتر دهی است که نمونه ای از درختان مورد احترام را در خود نداشته باشد، این درختان و درختچه های گوناگون، در باور عامهٔ مردم دارای ویژگیهای کم و بیش یکسانی هستند. از جمله اینکه بریدن آنها و حتی شکستن شاخه های آنها سبب نابودی یا زیانهای عمده برای شکننده دربر خواهد داشت این درختان برآورندهٔ حاجات نیازمندان بوده، در دفع برخی امراض و چشم زخم مؤثر می باشند. نیازمندان بر آن دخیل می بندند، پارچه می بندند، نخ گره می زنند و قندیل می آویزند و افسانه ها و داستانهای بسیاری در پیرامون آنها نقل می شود. [ ۱] [ ۲] در ایران دو درخت مقدس معروف وجود داشته است:
• درخت سرو
شواهد بسیار زیادی از مقدس بودن سرو نزد آیین های کهن ایرانی وجود دارد نوشته های بجای مانده از حکایت درخت سرو کشمر که بدستور خلیفه بریده شد و مورد نفرین واقع شد حکایت معروفی در تاریخ اسلام است.
هنوز هم نزد روستاییان خراسان از تقدس برخوردار است که این احترام و تقدس در کتابهای تاریخی نیز منعکس شده است و آن داستان سروک شمر است. «در شاهنامه آمده است که پیامبر زرتشت، یک درخت سرو شگفت که سرشتی مینوی و اندازه ای بسیار بزرگ داشت، در ناحیهٔ کاشمر بر در آتشکدهٔ بُرزین مهر بر زمین نشاند.
• بهشتیش خوان ارندانی همی
• چرا سروکِشمَرش خوانی همی،
• چراکش نخوانی نهال بهشت،
• که چون سرو کِشمَر به گیتی که کشت؟
در متنهای تاریخی پس از اسلام، به نام سروعظیم مقدسی برمی خوریم که با زرتشت و موبدان و مغان پیوستگی دارد و تا اواسط قرن نهم میلادی بر سر پا بوده است. تا اینکه سرانجام در سال ۸۴۶ میلادی ( ۲۳۲ هـ ق ) به فرمان و فتوای «متوکل» خلیفهٔ عباسی آن را بریده و فرو افکندند». در تاریخ بیهقی آمده است آن روز که درخت به یک منزلی جعفریه رسید آن شب غلامان، متوکل را بکشتند و آن، اصل سرو ندید و از آن برخوردار نیافت؛ و آن بر یک منزلی جعفریه بماند و در آن سال والی نیشابور که ( بریدن ) آن فرمود و هر که در آن سعی کرده بود. جمله پیش از جولان حول هلاک شدند. درودگر و آهنگر شاگردان و اصحاب نظاره و ناقلان آن چوب، هیچ کس نماندند و این از اتفاقات عجیبه است. ( تاریخ بیهقی صفحه ۲۸۱ به بعد )
wiki: درختان در اسطوره شناسی