دکتر فاستوس

دکتر فاسْتوس (Doktor Faustus)
رمانی از توماس مان، به زبان آلمانی، منتشرشده در ۱۹۴۷. رمان در سه سطح روایت می شود و از این نظر ابداعی در رمان نویسی به شمار می رود؛ در سطح نخست، زندگی آهنگ سازی آلمانی دارای نبوغی سرشار بازتاب می یابد. آدریان لورکونِ آهنگ ساز، نابغه ای است که نبوغ خود را مدیون مرض کوفت است. او را می توان نماد آلمانِ ساقط شدۀ پس از جنگ دانست که بیماری هیتلریسم او را از پا در آورده است. در سطح دوم، زندگی عمومی مردم مونیخ در آستانۀ جنگ جهانی دوم به تصویر کشیده شده است، و در سطح سوم سرگذشت آهنگ ساز نابغه از زبان دوستش، تسایتبلوم، روایت می شود. لوکرون مرده است و تسایتبلوم در بحبوحۀ بمباران تأملات خود را نیز شرح می دهد. از خلال این تأملات رویکرد توماس مان به مقوله های گناه و کیفر رخ می نماید. لوکرون خود را فاستوس می نامد و بر آن است که پیوندی با شیطان دارد. بدین سان، توماس مان ما را به افسانۀ معروف دکتر فاستوس و از همه بیشتر به فاوست گوته ارجاع می دهد تا عروج و افول ملت آلمان را نشان دهد. این که نیروی شیطان در داستان توماس مان در فقدان نیروهای الهی بی بدیل است، محل بحث و نقد بوده است.