دی ان ای میتوکندریایی ( mtDNA ) گونه ای دی ان ای است که در میتوکندری ( راکیزه ) سلول های یوکاریوتی یافت می شود. کار میتوکندری تبدیل انرژی شیمیایی غذا به آدنوزین تری فسفات یعنی صورتی از انرژی است که برای سلول قابل استفاده باشد.
دی ان ای میتوکندریایی به وسیلهٔ پلیمراز گاما رونویسی می شود که به وسیلهٔ ژنوم هسته ای کد می شود. رونویسی دی ان ای میتوکندریایی الزاماً با تقسیم میتوکندری همراه نیست. به همین دلیل ممکن است در یک میتوکندری چندین نسخه از ژنوم به طور جداگانه موجود باشد که به ان کنکاتامر ( concatamer ) می گویند. [ ۲]
به نظر می رسد دی ان ای میتوکندریایی و دی ان ای هسته ای دارای ویژگی های فرگشتی متفاوتی باشند. دی ان ای های میتوکندریایی از ژنوم های حلقوی باکتری هایی که توسط اجداد اولیهٔ سلول های یوکاریوتی امروزی در بر گرفته شده اند مشتق شده اند. این نظریه به نظریهٔ درون همزیستی ( Endosymbiotic theory ) معروف است. به طور تقریبی هر میتوکندری شامل ۲–۱۰ کپی از دی ان ای میتوکندریایی است. [ ۳]
در سلول های جانداران موجود، اکثریت بسیار بزرگی از پروتئین های موجود در میتوکندری به وسیلهٔ دی ان ای هسته کد می شوند اما تصور می شود ژن های برخی از آن ها دارای ریشهٔ باکتریایی هستند که طی فرگشت به سلول های یوکاریوتی منتقل شده اند.
در اغلب پرسلولی ها دی ان ای میتوکندریایی از مادر به ارث می رسد. مکانیسم های این توارث عبارت است از یک رقیق سازی ساده ( یک سلول تخم شامل ۱۰۰ هزار تا یک میلیون مولکول دی ان ای میتوکندریایی است در صورتی که یک اسپرم تنها شامل ۱۰۰ تا هزار عدد از آن هاست ) ، کاهش دی ان ای میتوکندریایی اسپرمی در یک تخم بارور شده و حداقل در تعداد کمی از جانداران ناکامی دی ان ای های میتوکندریایی اسپرمی در ورود به تخم، فارغ از این که چه مکانیسمی مؤثر واقع شود این الگوی تک والدی بودن دی ان ای میتوکندریایی در اکثر جانوران، گیاهان و قارچ ها دیده شده است.
در تولیدمثل جنسی میتوکندری به طور انحصاری از مادر به ارث می رسد. میتوکندری موجود در اسپرم پستانداران معمولاً پس از لقاح توسط سلول تخم نابود می شود. علاوه بر این بیشتر میتوکندری در پایهٔ دم اسپرم حضور دارد که به منظور به پیش راندن اسپرم استفاده می شود و گاهی دُم در ضمن فرایند لقاح نابود می شود. در ۱۹۹۹ این نتیجه به دست آمد که میتوکندری اسپرمی والدی ( parental ) توسط یوبیکوتین ( Ubiquitin ) علامت گذاری می شود تا در آینده برای انهدام درون جنینی انتخاب شود. [ ۴]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدی ان ای میتوکندریایی به وسیلهٔ پلیمراز گاما رونویسی می شود که به وسیلهٔ ژنوم هسته ای کد می شود. رونویسی دی ان ای میتوکندریایی الزاماً با تقسیم میتوکندری همراه نیست. به همین دلیل ممکن است در یک میتوکندری چندین نسخه از ژنوم به طور جداگانه موجود باشد که به ان کنکاتامر ( concatamer ) می گویند. [ ۲]
به نظر می رسد دی ان ای میتوکندریایی و دی ان ای هسته ای دارای ویژگی های فرگشتی متفاوتی باشند. دی ان ای های میتوکندریایی از ژنوم های حلقوی باکتری هایی که توسط اجداد اولیهٔ سلول های یوکاریوتی امروزی در بر گرفته شده اند مشتق شده اند. این نظریه به نظریهٔ درون همزیستی ( Endosymbiotic theory ) معروف است. به طور تقریبی هر میتوکندری شامل ۲–۱۰ کپی از دی ان ای میتوکندریایی است. [ ۳]
در سلول های جانداران موجود، اکثریت بسیار بزرگی از پروتئین های موجود در میتوکندری به وسیلهٔ دی ان ای هسته کد می شوند اما تصور می شود ژن های برخی از آن ها دارای ریشهٔ باکتریایی هستند که طی فرگشت به سلول های یوکاریوتی منتقل شده اند.
در اغلب پرسلولی ها دی ان ای میتوکندریایی از مادر به ارث می رسد. مکانیسم های این توارث عبارت است از یک رقیق سازی ساده ( یک سلول تخم شامل ۱۰۰ هزار تا یک میلیون مولکول دی ان ای میتوکندریایی است در صورتی که یک اسپرم تنها شامل ۱۰۰ تا هزار عدد از آن هاست ) ، کاهش دی ان ای میتوکندریایی اسپرمی در یک تخم بارور شده و حداقل در تعداد کمی از جانداران ناکامی دی ان ای های میتوکندریایی اسپرمی در ورود به تخم، فارغ از این که چه مکانیسمی مؤثر واقع شود این الگوی تک والدی بودن دی ان ای میتوکندریایی در اکثر جانوران، گیاهان و قارچ ها دیده شده است.
در تولیدمثل جنسی میتوکندری به طور انحصاری از مادر به ارث می رسد. میتوکندری موجود در اسپرم پستانداران معمولاً پس از لقاح توسط سلول تخم نابود می شود. علاوه بر این بیشتر میتوکندری در پایهٔ دم اسپرم حضور دارد که به منظور به پیش راندن اسپرم استفاده می شود و گاهی دُم در ضمن فرایند لقاح نابود می شود. در ۱۹۹۹ این نتیجه به دست آمد که میتوکندری اسپرمی والدی ( parental ) توسط یوبیکوتین ( Ubiquitin ) علامت گذاری می شود تا در آینده برای انهدام درون جنینی انتخاب شود. [ ۴]
wiki: دی ان ای میتوکندریایی