رجب علی منصور

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] رجبعلی منصور، فرزند میرزا علی اکبر آشتیانی،کارمند وزارت امور خارجه در ۱۳۰۵ق متولد شد. وی چهره ای مرموز و وابسته به سیاست انگلستان بود. او را می توان یکی از عوامل مؤثر در قرارداد ۱۹۱۹ دانست که در تمام جلسات مخفیانه آن شرکت داشت. (وزارت خارجه انگلیس، اسناد این وابستگی را منتشر کرده است.)
انگلیس در عقد قرارداد، به حضور شخصی چون وثوق الدوله، نخست وزیر وقت، احتیاج داشت. از سویی نیز احمد شاه قصد برکناری وثوق الدوله را داشت. رجبعلی منصور تلاش بسیاری کرد تا مانع این اقدام شاه شود. او در کابینه قوام السلطنه معاونت وزارت داخله را عهده دار بود. سپس استاندار آذربایجان شد و بعد از آن به عنوان وزیر داخله در کابینه حاج مخبرالسلطنه هدایت، مشغول به کار شد.وی پس از چندی به «وزارت طرق و شوارع» (که بعداً وزارت راه نام گرفت.) رسید. در این وزارت خانه چند جاده ساخته شد که در پی آن، اتهام های مالی به منصور وارد آمد و باعث شد تا وی به زندان بیفتد. او پس از چندی تبرئه شد و دوباره به سیاست بازگشت و در شرایط حساس جنگ جهانی دوم، نخست وزیری ایران را به عهده داشت. وی بعد از رضا شاه در خدمت پسرش محمدرضا بود.
تولد و خانواده
رجبعلی منصور، فرزند میرزا علی اکبر آشتیانی،کارمند وزارت امور خارجه در ۱۳۰۵ق متولد شد. وی پس از تحصیلات ابتدایی و متوسطه در مدارس مظفری و دارالفنون در ۱۳۲۱ق به مدرسه علوم سیاسی رفت و ۳ سال بعد فارغ التحصیل شد. وی دانش نامه خود را یک سال بعد دریافت کرد و در وزارت خارجه، به عنوان کارمند دفتر آنجا مشغول کار شد. پس از یک سال خدمت در دبیرخانه به ریاست دایره کارگری منصوب و بعد از آن، معاون اداره تحریرات انگلیس شد که ریاست آن با ظهیرالملک بود. او با دختر ظهیرالملک (فرنگیس) ازدواج کرد و پس از ارتقای شغلی ظهیرالملک، به ریاست اداره تحریرات انگلیس منصوب شد و در همین سمت، «منصورالملک» لقب گرفت. همکاری صمیمانه وی با دولت انگلیس باعث جلب توجه و اعتماد سفارت انگلیس به وی شد.
منصورالملک و قرارداد ۱۹۱۹
نویسنده محترم، دکتر شیخ الاسلامی درباره قرارداد ۱۹۱۹ چنین می نویسد: «در سرتاسر تابستان ۱۲۹۸شمسی (برابر با ماه های ژوئن – جولای – اوت ۱۹۱۹) مذاکرات مربوط به عقد قرارداد، بر اساس همان مواد تنظیم شده در لندن، در ییلاق «پس قلعه» تهران، در یک محیط استتار کامل و دور از چشم اکثریت اعضای کابینه، با وزیر مختار دولت بریتانیا و مشاوران سیاسی وی در جریان بود. محارم ایرانی این جلسات علاوه بر شخص احمدشاه قاجار - که پیشرفت مذاکرات پس قلعه، مرتباً به حضورش گزارش می شد - عبارت بودند از: میرزا حسن خان وثوق الدوله، (نخست وزیر) صارم الدوله اکبر میرزا قاجار، (وزیر دارایی) نصرت الدوله فیروز میرزا قاجار (وزیر دادگستری) و میرزا علی خان منصورالملک. (رئیس اداره انگلستان و وزارت امور خارجه)» قرارداد ۱۹۱۹ را انگلستانی ها به ایران تحمیل کردند. بهانه آنها دفاع از تمامیت ارضی کشور در برابر روسیه بود؛ ولی با بستن این قرارداد، استقلال کشور زیر سؤال می رفت. قرارداد در زمان احمدشاه قاجار و نخست وزیری وثوق الدوله بسته شد، و انگلیس که به وثوق الدوله چشم امید داشت، زمانی که از استعفای وثوق الدوله با خبر شد، نورمن (وزیر مختار بریتانیا در تهران) را برای مذاکره با منصورالملک - که در آن زمان، وزیر امورخارجه و از دوستان نزدیک وثوق الدوله بود - فرستاد تا او را از این کار، منصرف کند. وثوق الدوله در اواخر مارس ۱۹۲۰ کابینه خود را ترمیم و علی منصور را به کفالت وزارت خارجه منصوب کرد.
منصور و مناصب اجرایی اش
...

پیشنهاد کاربران

بپرس