ساینده

معنی انگلیسی:

abrasive, rubber, wearisome, grinder, grinding, abrading

لغت نامه دهخدا

ساینده. [ ی َ دَ / دِ ] ( نف ) آنکه چیزی ساید :
ساینده چیزی همان بساید
زینسان که بجنبش بسود ما را.

ناصرخسرو ( دیوان چ عبدالرسولی ، قسمت مقطعات ص 31 ).

فرهنگ فارسی

آنکه چیزی را میساید و نرم میکند طحان

فرهنگ معین

(یَ دِ ) (ص فا. ) آن چه که چیزی را می ساید و نرم می کند.

فرهنگ عمید

آن که چیزی را بساید.

واژه نامه بختیاریکا

تُزگنا؛ ریژنا؛ ساها؛ ور ساها

دانشنامه عمومی

ساینده ( به انگلیسی: Abrasive ) ماده سختی است که می تواند سایر مواد را بریده یا خراش دهد. [ ۱] از ساینده ها به صورت گسترده ای در مصارف خانگی، صنعتی و فنی استفاده می شود، به همین دلیل ساینده ها در اشکال مختلف و خواص شیمیایی و فیزیکی مختلفی ساخته می شوند. از کاربردهای متداول ساینده ها می توان به استفاده در سنگ زنی، صیقل کاری، هونینگ، برشکاری، دریل کاری، تیز کاری، لپینگ و سنباده زنی اشاره کرد ( ماشین کاری سایشی را ببینید ) .
باید توجه داشت که سوهان ها ساینده محسوب نمی شوند. سوهان با دندانه های تیزی که دارد سطح را مانند اره برش می دهد و این کار با سایش یا مالش انجام نمی شود. البته سوهان های الماس دار نوعی ساینده محسوب می شوند ( آنها در حقیقت میله هایی با ذرات ریز الماس چسبیده به آن هستند ) .
سختی، که به صورت قابلیت ماده به مقاومت در برابر نفوذ یک جسم نفوذکننده تعریف می شود، ویژگی اصلی مواد ساینده است. دو عامل مهم دیگر در ساینده ها عبارتند از: فرسایش ( attrition ) و شکنندگی ( friability ) . فرسایش به عمل ساییده شدن ذرات ساینده گفته می شود که باعث ایجاد لبه های کند، تخت شدن آنها، و صیقلی شدن چرخ سنگ زنی می شود. شکنندگی به شکستن و گسیختن ذرات گفته می شود که نقطه مقابل چقرمگی است. در سنگ زنی اهمیت زیادی وجود دارد که ذرات چرخ سنگ زنی بتوانند گسیخته شوند تا ذرات جدید و تیز ظاهر شوند. [ ۲]
ساینده های طبیعی از زمان های بسیار دور وجود داشته اند. به عنوان مثال، ماسه سنگ توسط مردم باستان برای تیز کردن ابزار و سلاح استفاده می شد. چرخ های سنگ سنباده اولیه از تخته سنگ های ماسه سنگ بریده می شدند، اما به دلیل اینکه کل ساختار آنها یکنواخت نبود، به صورت غیریکنواخت خورده می شدند و نتایج یکنواختی تولید نمی کردند. سنگ امری ( Emery ) ، که مخلوطی از آلومینا ( Al2O3 ) و مگنتیت ( Fe3O4 ) است، ساینده طبیعی دیگری است که امروزه همچنان مورد استفاده قرار می گیرد و روی کاغذ و پارچه پوشش داده شده ( کاغذ سنباده امری ) استفاده می شود. کروندوم ( Al2O3 طبیعی که یاقوت کبود و یاقوت سرخ از انواع آن هستند ) و الماس دیگر مواد ساینده طبیعی هستند. امروزه تنها ساینده های طبیعی که از اهمیت تجاری برخوردار هستند کوارتز، ماسه، گارنت و الماس هستند. به عنوان مثال، کوارتز در درجه اول در ساینده های روکش شده ( برای مثال کاغذ سنباده ) و در ساب پاشی استفاده می شود، اما ساینده های مصنوعی نیز در این کاربردها راه پیدا کرده اند. [ ۳]