فراسوی نیک و بد

فراسوی نیک و بد (Jenseits von Gut und Bose)
کتابی فلسفی در ۹ بخش و در قالب گُزین گویه، از فریدریش ویلهلم نیچه، منتشرشده به آلمانی در ۱۸۸۶. نیچه این اثرش را توضیح نامه ای برای مهم ترین مفاهیم کتاب چنین گفت زردشت خود دانسته، اگرچه این کتاب چیزی بیش از درآمدی به چنین گفت زردشت است و به حوزۀ مسائل و اندیشه های دیگر اثر نیچه، خواست قدرت، تعلق دارد. فراسوی نیک و بد آخرین کتابی است که نیچه در آن زبان گزین گویه را، به مثابۀ سنتزی از اندیشه هایش، به کار برده است. در این کتاب نیز با موضوعاتی چون غیرعقل گرایی و غیراخلاق گرایی، و پیش از آن با شکی قاطع دربارۀ ارزش فلسفه ها روبه رو هستیم. اساس این کتاب نقد مظاهر گوناگون مدرنیته، و نقادی بی رحمانه و دلیرانه از همۀ فلسفۀ غرب و سیر اندیشه های آن، به عنوان اندیشه ای در زیر افسون ارزش های اخلاقی و ریاکاری اخلاقی و بسته و محدود در تمناها و امکانات بشری است. جدال نیچه؛ عقل به منزلۀ محدودۀ امکان شناخت و معنابخشیدن به هستی برای بشر، و با اخلاق، به مثابۀ پرورشگاه آرزوهای گله ای بشر، همه برای دست یافتن به امکانی فرابشری است. فراسوی نیک و بد به لحاظ هنر نویسندگی پخته ترین و اساسی ترین اثرِ نثری نیچه است که از آغاز تا پایان پرداختی دقیق و ترکیبی موزون دارد. این کتاب بیان اندیشه های نیچه نیست، بلکه نمایش اندیشه های او به زبان تمثیل و تصویر و هزل و طنز است. این اثر به قلم داریوش آشوری به فارسی برگردانده شده است.