مناظره درباره جواز صلوات بر ائمه اطهار

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] شیعه هنگامی که نام امیرمؤمنان علی (علیه السّلام) و سایر امامان معصوم (علیهم السّلام) را می برد، «علیه السّلام» می گوید، و این سلام بر اساس قرآن کریم و روایات وارده از پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) و حتی به نقل از کتاب های معتبر اهل تسنن جایز و صحیح می باشد.
می دانیم که اهل تسنّن وقتی که نام علی (علیه السّلام) را می برند، بجای «علیه السّلام» می گویند: «کرّم الله وجهه؛ خداوند مقامش را ارجمند کند» (در حالی که در مورد سایر صحابه رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم)) می گویند: «رضی الله عنه؛ خدا از آن ها راضی شود»، زیرا خود آن ها معتقدند که امام علی (علیه السّلام) گناهی نکرده تا درباره اش «رضی الله عنه» گفته شود، بلکه باید درباره علی (علیه السّلام) گفت: «خدا بر مقامش بیفزاید»؛ اینک این سؤال پیش می آید که چرا با ذکر نام علی (علیه السّلام)، جمله «علیه السّلام» نمی گویند؟، برای پاسخ به این سؤال به مناظره زیر توجه کنید:دکتر تیجانی سماوی که از اهل تسنن بود، در مسیر خود از قاهره به عراق، در میان کشتی، دوستی دانشمند پیدا کرد به نام استاد منعم که از اساتید دانشگاه و دانشمندان شیعه از اهالی عراق بود آن دو، در کشتی با هم گفتگو می کردند، دکتر و استاد منعم در میان کشتی و سپس در عراق، گفتگو و مناظرات بسیار کردند، یکی از آن ها این بود که روزی در خانه استاد منعم در بغداد، چنین مناظره شد:دکتر سماوی: شما شیعیان مقام علی (علیه السّلام) را به قدری بالا می برید که او را در ردیف پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) قرار می دهید، زیرا بعد از نام او به جای کرّم الله وجهه و... جمله «علیه السّلام» یا «علیه الصلاة و السلام» می گوئید، با این که سلام و صلوات، مخصوص پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) است. چنانکه در قرآن می خوانیم: «انّ اللّه و ملائکته یصلّون علی النّبیّ یا ایّها الّذین آمنوا صلّوا علیه و سلّموا تسلیما؛ همانا خداوند و فرشتگان بر پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) درود می فرستند، ای کسانی که ایمان آورده اید بر او درود بفرستید و سلام دهید و تسلیم فرمانش باشید».
اعتقاد شیعه و دلیل آن
استاد منعم: آری درست گفتی ما هنگامی که نام امیرمؤمنان علی (علیه السّلام) و سایر امامان معصوم (علیهم السّلام) را می بریم، «علیه السّلام» می گوئیم، ولی این به آن معنی نیست که ما آن ها را پیامبر و یا در درجه پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) می دانیم.دکتر سماوی: پس به چه دلیل بر آن ها سلام و صلوات می فرستید؟استاد منعم: به دلیل همین آیه ای که خوانده شد «انّ اللّه و ملائکته یصلّون علی النّبیّ...» آیا تفسیر این آیه را خوانده ای؟ مفسران شیعه و سنّی به اتّفاق نقل می کنند: هنگامی که این آیه نازل شد، جمعی از اصحاب از پیامبر پرسیدند: «ای رسول خدا اصل سلام بر تو را فهمیدیم ولی نفهمیدیم چگونه بر تو درود و صلوات بفرستیم؟» پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) در پاسخ فرمود: بگوئید: «اللهم صلّ علی محمّد و آل محمّد کما صلّیت علی ابراهیم و آل ابراهیم و آل ابراهیم فی العالمین انّک حمید مجید؛ خدایا درود و رحمت بفرست بر محمّد و آل محمّد، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم در میان جهانیان درود و رحمت فرستادی، تو ستوده و اجابت کننده هستی».
← نهی از صلوات ناقص
دکتر سماوی در حالی که سخت تحت تاثیر قرار گرفته بود، و این گفتار مستدل بر قلبش نشسته بود، گفت: در این جهت می پذیرم که آل محمّد (صلی الله علیه و آله وسلّم) شریک در صلوات پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) هستند، و ما هم وقتی که صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) می فرستیم، اصحاب و آل آن حضرت را نیز شریک در صلوات می سازیم، ولی این را قبول نداریم که اگر تنها نام علی (علیه السّلام ) ذکر شد بگوئیم «علیه السّلام » یا «سلام خدا بر او». نگارنده گوید: در قرآن در سوره صافّات می خوانیم: «سلام علی آل یاسین؛ سلام بر آل یاسین»، از ابن عباس نقل شده که منظور از آل یاسین، آل محمّد (صلی الله علیه و آله وسلّم) هستند، بنابراین مطابق قرآن، رواست که با ذکر هر یک از امامان آل محمّد (صلی الله علیه و آله وسلّم)، بگوئیم: «علیه السّلام »، حتی افرادی از علمای متعصّب اهل تسنّن مثل ابن روزبهان، که به اشکال تراشی معروف است، قبول دارد که منظور از «آل یاسین»، آل محمّد (صلی الله علیه و آله وسلّم) هستند.جالب این که در سوره صافات بر افرادی مانند نوح و ابراهیم و موسی و هارون و همه مرسلین سلام شده است، از این مطلب می توان فهمید، که آل محمّد (صلی الله علیه و آله وسلّم) در ردیف پیامبران هستند، و آیه مذکور دلیل بر افضلیت و امامت آل محمّد (صلی الله علیه و آله وسلّم) است؛
استدلال از صحیح بخاری
...

پیشنهاد کاربران

بپرس