الجرح و التعدیل

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] الجرح و التعدیل ، از مهم ترین کتاب ها در دانش جرح و تعدیل ، تألیف ابن ابی حاتم رازی (متوفی ۳۲۷) است.
چارچوب اصلی کتاب بر گرفته از التاریخ الکبیر ابوعبداللّه محمد بن اسماعیل بخاری است . بخاری در کتاب خود غالباً به ذکر نام افراد بسنده کرده و به تعدیل یا جرح آنان نپرداخته است. تفاوت های کتاب الجرح و التعدیل با کتاب بخاری ابن ابی حاتم علاوه بر گردآوری اقوال و آرای عالمان در باب جرح و تعدیل راویان ، نام بسیاری از آنان را که در کتاب بخاری نیامده ، ذکر کرده است . ابن ابی حاتم در کتاب خود از آرای کسانی همچون شُعبَة بن حَجّاج (متوفی ۱۶۰)، سُفیان ثَوری (متوفی ۱۶۱)، یحیی بن سعید قَطّان (متوفی ۱۹۴)، عبدالرحمان بن مهدی (متوفی ۱۹۸)، یحیی بن مَعین (متوفی ۲۳۳)، علی بن مَدینی (متوفی ۲۳۴) احمد بن حنبل (متوفی ۲۴۱)، ابوزُرعه رازی (متوفی ۲۶۴) و پدرش ، ابوحاتم رازی (متوفی ۲۷۷)، بهره برده است . در مواردی که نقل قول باواسطه است ، ابن ابی حاتم سلسله اِسناد خود را تا راوی اول ذکر کرده و در جاهایی به داوری در باره برخی معاصرانش پرداخته است . طریق تدوین کتاب جرح و تعدیل ترتیب کتاب الفبایی است و بر اساس حرف اول نام راویان ، و در مواردی که اشخاصِ هم نام بسیاری وجود داشته اند، بر اساس حرف اول نام پدرشان مرتب شده است . در پایان هر نام ، یک باب به کسانی اختصاص دارد که نام پدرشان مشخص نیست . در پایان هر حرف ، نام هایی که فقط یک مصداق دارند در بابی مستقل ذکر شده اند. در بخش پایانی کتاب ، نام افرادی آمده که به نام پدر یا برادرشان یا به کنیه مشهور بوده اند، یا اینکه نه نام خودشان مشخص بوده نه نام پدرشان ، و نیز نام یک تن ذکر شده که خودش شناخته شده اما پدرش ناشناخته است . با وجود این ، نظم کتاب به گونه ای نیست که نام ها به سهولت قابل دستیابی باشند، ازاین رو فهرست هایی برای آن تنظیم شده است ، از جمله فهرس الجرح و التعدیل از بَسْیونی زَغلول که در ۱۴۰۸ به همراه خود کتاب در بیروت چاپ شد و فهرستی دیگر از محمدصالح بن عبدالعزیز مراد. تعداد راویان ذکر شده در کتاب جرح و تعدیل الجرح و التعدیل در بر گیرنده نام بیش از هجده هزار راوی ، است ، ولی سلمان باشاران به خطا این رقم را ۰۴۰، ۱۶ ثبت کرده است . ابن ابی حاتم ، به منظور جامعیت بخشیدن به کتاب ، افراد بسیاری را، بدون جرح یا تعدیل ایشان ، برشمرده است به امید آنکه در آینده حکمی در باره آنان بیابد و بر مطالب کتاب بیفزاید. برخی این فقدانِ حکم را دالّ بر توثیق راوی دانسته اند. وجود اشتباهاتی در کتاب مذکور باتوجه به حجم گسترده کتاب و به رغم دقت و وسواس مؤلف ، اشتباهاتی به آن راه یافته که مصحح کتاب ، عبدالرحمان بن یحیی معلمی یمانی ، برخی از آن ها را ذکر کرده است . مؤلف در مقدمه کتاب به تبیین درجات راویان و اقسام آنان از نظر جرح و تعدیل پرداخته و حماده این گونه تقسیم بندی را بدیع دانسته است . به دلیل اهمیت این کتاب ، تراجم نویسانِ بسیاری از آن مطالبی نقل کرده اند که از آن جمله اند: خطیب بغدادی ، ابن ماکولا، سمعانی ، ابن عساکر، ابن نقطه ، مِزّی ، ذهبی و ابن حجر عسقلانی . مؤسسه دایرة المعارف العثمانیه در حیدرآباد دکن ، الجرح و التعدیل را به همراه تقدمة المعرفه، که دیباچه و مدخلی بر آن محسوب می شود و در آن عالمان جرح و تعدیل معرفی شده اند، در نُه جلد و در فاصله سال های ۱۳۶۱ تا ۱۳۷۳/ ۱۹۴۱ـ۱۹۵۳ چاپ کرده است . فهرست منابع (۱) ابن ابی حاتم ، کتاب الجرح و التعدیل ، حیدرآباد دکن ۱۳۷۱ـ۱۳۷۳/ ۱۹۵۲ـ۱۹۵۳، چاپ افست بیروت ،بی تا . (۲) ابن حجر عسقلانی ، لسان المیزان ، چاپ عبدالفتاح ابوغده ، بیروت ۱۴۲۳/۲۰۰۲. (۳) ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، چاپ علی شیری ، بیروت ۱۴۱۵ـ۱۴۲۱/ ۱۹۹۵ـ۲۰۰۱. (۴) ابن ماکولا، الاکمال فی رفع الارتیاب عن المؤتلف و المختلف من الاسماء و الکنی و الانساب، چاپ عبدالرحمان بن یحیی معلمی یمانی ، حیدرآباد دکن ۱۳۸۱ـ۱۴۰۶/ ۱۹۶۲ـ۱۹۸۶. (۵) ابن نقطه ، تکملة الاکمال ، چاپ عبدالقیوم عبدرب النبی ، مکه ۱۴۰۸ـ ۱۴۱۸. (۶) فاروق حماده ، المنهج الاسلامی فی الجرح و التعدیل : دراسة منهجیة فی علوم الحدیث، رباط ۱۴۰۹/۱۹۸۹. (۷) خطیب بغدادی ، تاریخ بغدادی یا تاریخ مدینة السلام. (۸) ذهبی ، تاریخ الاسلام. (۹) رفعت فوزی عبدالمطلب ، ابن ابی حاتم الرازی و اثره فی علوم الحدیث ، قاهره ۱۴۱۵/۱۹۹۴. (۱۰) محمد بن عبدالرحمان سخاوی ، الاعلان بالتوبیخ لمن ذمّ التاریخ ، چاپ فرانتس روزنتال ، بیروت ، بی تا. (۱۱) فؤاد سزگین ، تاریخ التراث العربی ، ج۱، جزء ۱، نقله الی العربیه محمود فهمی حجازی ، ریاض ۱۴۰۳/۱۹۸۳. (۱۲) سمعانی ، الانساب. (۱۳) محیی الدین عطیه ، صلاح الدین حفنی ، و محمد خیر رمضان یوسف ، دلیل مؤلفات الحدیث الشریف المطبوعة القدیمة و الحدیثه، بیروت ۱۴۱۶/۱۹۹۵. (۱۴) محمود عبدالحی لکنوی ، الرفع و التکمیل فی الجرح و التعدیل ، چاپ عبدالفتاح ابوغده ، حلب ۱۴۰۷/ ۱۹۸۷. (۱۵) یوسف بن عبدالرحمان مزّی ، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال ، چاپ بشار عواد معروف ، بیروت ۱۴۲۲/۲۰۰۲. (۱۶) TDVIA , sv "el-Cerh ve't - Ta ـ dîl (by Selman Basaran)

[ویکی فقه] الجرح و التعدیل (کتاب). الجرح و التعدیل ، از مهم ترین کتاب ها در دانش جرح و تعدیل ، تألیف ابن ابی حاتم رازی (متوفی ۳۲۷) است.
چارچوب اصلی کتاب بر گرفته از التاریخ الکبیر ابوعبداللّه محمد بن اسماعیل بخاری است . بخاری در کتاب خود غالباً به ذکر نام افراد بسنده کرده و به تعدیل یا جرح آنان نپرداخته است.

تفاوت های کتاب الجرح و التعدیل با کتاب بخاری
ابن ابی حاتم علاوه بر گردآوری اقوال و آرای عالمان در باب جرح و تعدیل راویان ، نام بسیاری از آنان را که در کتاب بخاری نیامده ، ذکر کرده است . ابن ابی حاتم در کتاب خود از آرای کسانی همچون شُعبَة بن حَجّاج (متوفی ۱۶۰)، سُفیان ثَوری (متوفی ۱۶۱)، یحیی بن سعید قَطّان (متوفی ۱۹۴)، عبدالرحمان بن مهدی (متوفی ۱۹۸)، یحیی بن مَعین (متوفی ۲۳۳)، علی بن مَدینی (متوفی ۲۳۴) احمد بن حنبل (متوفی ۲۴۱)، ابوزُرعه رازی (متوفی ۲۶۴) و پدرش ، ابوحاتم رازی (متوفی ۲۷۷)، بهره برده است . در مواردی که نقل قول باواسطه است ، ابن ابی حاتم سلسله اِسناد خود را تا راوی اول ذکر کرده و در جاهایی به داوری در باره برخی معاصرانش پرداخته است .

طریق تدوین کتاب جرح و تعدیل
ترتیب کتاب الفبایی است و بر اساس حرف اول نام راویان ، و در مواردی که اشخاصِ هم نام بسیاری وجود داشته اند، بر اساس حرف اول نام پدرشان مرتب شده است . در پایان هر نام ، یک باب به کسانی اختصاص دارد که نام پدرشان مشخص نیست . در پایان هر حرف ، نام هایی که فقط یک مصداق دارند در بابی مستقل ذکر شده اند. در بخش پایانی کتاب ، نام افرادی آمده که به نام پدر یا برادرشان یا به کنیه مشهور بوده اند، یا اینکه نه نام خودشان مشخص بوده نه نام پدرشان ، و نیز نام یک تن ذکر شده که خودش شناخته شده اما پدرش ناشناخته است . با وجود این ، نظم کتاب به گونه ای نیست که نام ها به سهولت قابل دستیابی باشند، ازاین رو فهرست هایی برای آن تنظیم شده است ، از جمله فهرس الجرح و التعدیل از بَسْیونی زَغلول که در ۱۴۰۸ به همراه خود کتاب در بیروت چاپ شد و فهرستی دیگر از محمدصالح بن عبدالعزیز مراد.

تعداد راویان ذکر شده در کتاب جرح و تعدیل
...

پیشنهاد کاربران

بپرس