تاژک

لغت نامه دهخدا

تاژک. [ ژَ ] ( اِ ) فرهنگستان این کلمه را برابر فلاژل فرانسه ( رشته دراز و باریک ) وضعکرده است. رجوع به جانورشناسی تألیف اسماعیل آزرم ص 23، 38، 60، 65، 68 و 73 و گیاه شناسی تألیف گل گلاب ص 2 و جانورشناسی عمومی تألیف دکتر فاطمی ص 10 شود.

فرهنگ فارسی

رشت. دراز و باریک که در دنبال. پرو توپلاسم برخی جانوران تک سلولی وجود دارد. این دنبال. پروتو پلاسمی در نتیج. حرکاتی که میکند موجب سهولت حرکت جانوران تاژک دار میشود.

فرهنگ معین

(ژَ ) (اِ. ) رشتة دراز و باریک که در برخی جانوران تک سلولی و نیز بعضی باکتری ها وجود دارد و جانور با تکان دادن آن حرکت می کند.

فرهنگ عمید

دنبالۀ بسیارباریکی که در برخی جانوران تک سلولی و ریزبینی مانند اسپرماتوزوئید و بعضی باکتری ها وجود دارد و جانور با تکان دادن آن می تواند حرکت کند.

دانشنامه عمومی

تاژَک یا فلاژل زائده های سلولی بلند و درازی هستند که در جانداران تک سلولی مانند تاژک داران و برخی باکتری ها به طور متفاوتی وجود دارند. آن ها عملکرد موتوری دارند و بیشتر در باکتری های گرم منفی مانند باسیل ها دیده می شوند. از آن جا که باکتری های گرم مثبت به شکل کوکسی هستند و محیط های خشک را ترجیح می دهند و فاقد تاژک هستند. تاژک در برخی خانواده های باکتریایی دارای خواص آنتی ژنی بالایی می باشد و طبقه بندی این سری باکتری ها بر اساس خواص باکتریایی تاژک آن هاست. [ ۱]
برخی یوکاریوت ها از گروه دوتاژکان و برخی از تک تاژکان هستند. تاژک اغلب در سلول جانوری وجود دارد و در سلول های گیاهی، فقط در سلول جنسی نر خزه و سرخس وجود دارد
بازده تاژک ها نزدیک به ۱۰۰ درصد یعنی ۹۹٫۹۹۹۹٪ می باشد. [ ۱] اساس ساختار تاژک سلول های یوکاریوتی یک اسکلت ریزلوله ای ( میکروتوبولی ) است که در غشای سلولی، محصور و به ساقه مژکی معروف است. ساقه مژکی را با فرمول ۲ + ۹ نمایش می دهند و به این معنی است که ۹ جفت ریزلوله محیطی، یک جفت ریزلولهٔ مرکزی را دربر گرفته اند. حرکت تاژک یوکاریوتی به، صورت های گوناگون صورت می گیرد که معمولاً حرکت از نوع موجی است.
تاژک در باکتری ها از تجمع زیرواحدهای پروتئینی به نام فلاژلین تشکیل می شود که یک ساختمان توخالی دارد.
هر تاژک از سه بخش تشکیل شده است:
رشتهٔ مارپیچ ( Filament ) ،
قلاب ( Hook )
جسم پایه ای ( Basal body )
رشتهٔ مارپیچ، معرف طولانی ترین بخش و پایانه و متشکل از یک سری زیرواحدهای پروتئینی به نام فلاژلین با ویژگی های آنتی ژنی است.
قلاب تنها از یک تک پروتئین که رشتهٔ مارپیچ را به جسم پایه ای متصل می کند تشکیل می شود. جسم پایه ای در غشای پلاسمایی قرار می گیرد جایی که از آن انرژی لازم را به دست می آورد، تشکیل شده از زیرواحدهای مختلف حداقل از پانزده پروتئین گوناگون که با هم جمع می شوند برای تشکیل طولانی ترین بخش، در ادامه فلاژل میله و چهار حلقه در باکتری های گرم منفی و دو حلقه در باکتری های گرم مثبت وجود دارد که این تفاوت تعداد حلقه های به دلیل ترتیب لایه های سطحی است.
حلقه ها در باکتری های گرم منفی شامل L, P ، S , M و در گرم مثبت ها شامل P و M هستند که بین آن ها پروتئین وجود دارد و عملکرد اتصال رشتهٔ مارپیچ به ساختاری سطحی و به حرکت انداختن تاژک را دارند.
عکس تاژکعکس تاژکعکس تاژکعکس تاژک
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

تاژک (زیست شناسی). تاژَک (زیست شناسی)(flagellum)
تاژَک
تاژَک
اندامی کوچک و مومانند، در سطح برخی از یاخته ها. تاژک ها در برخی از پیش زیان و جلبک های تک یاخته ای، و نیز در یاخته های اسپرم جانوران عالی تر اندام های متحرک اند. برخلاف مژک ها، تاژک ها معمولاً به شکل منفرد یا زوج یافت می شوند. به علاوه، درازترند و عملکردشان نیز شلاق مانند و پیچیده تر است. هر تاژک مرکب از رشته هایی انقباضی است که با حرکت مارمانند یاخته ها را از میان مایعات یا مایعات را از کنار یاخته ها به جلو می رانند. حرکت آب در اسفنج ها نیز نتیجۀ عمل تاژک هاست.

تاژک (گیاهان). تاژَک (گیاهان)(Abelia)
تاژَک
جنسی از درختچه های همیشه سبز و خزان پذیر، از تیرۀ پیچ امین الدوله. گونه ای از این درختچه که در بخش جنوبی انگلستان می روید بسیار مقاوم است. گونه های چینی Abelia Schumanii و Abelia Chinesis، و گونۀ مکزیکی Abelia floribunda را به منظور استفاده از گل های زیبایشان در تابستان و پاییز می کارند.

مترادف ها

cilium (اسم)
پر، مژه، تاژک، مویچه

cirrus (اسم)
پیچک، مژه، تاژک، ابر طرهای

flagellum (اسم)
تاژک، شلاق، تازیانه، گیاه بالارونده و پیچی

پیشنهاد کاربران

بپرس