[ویکی فقه] تَبَّت، صد و یازدهمین سوره از قرآن کریم ، دارای ۵ آیه ، ۲۴ کلمه و ۸۱ حرف می باشد.
این سوره از دیرباز با نام هایی چون «تبت یدا ابی لهب»، ابی لهب، والمسد شناخته بوده، و شهرت داشته است.در مصاحف ایرانی و به تبع آن در شبه قاره هند و افغانستان، نام تبت؛ در مصحف امیری، المسد؛ و در مصحف سلطانی، اللهب آمده است.
معرفی اجمالی
سوره مسد، از سوره های مکی قرآن کریم، صد و یازدهمین سوره به ترتیب کتابت و ششمین سوره به ترتیب نزول است. این سوره زمانی نازل شد که ابولهب، در پاسخ دعوت پیامبر اکرم (ص)، ایشان را دشنام گفت. سوره با لعن و سرزنش ابولهب (که از ائمة الکفر و دشمنان همیشگی پیامبر (ص) بود) آغاز می شود و با توبیخ و تحقیر همسر او که حمالة الحطب (هیزم کش و آتش بیار معرکه) بود، پایان می پذیرد. این سوره به تبت و ابولهب نیز نامگذاری شده است.
شأن نزول
در کتاب اسباب النزول در بیان شأن نزول این سوره آمده است:«احمد بن حسن حیری با اسناد از ابن عباس روایت می کند که پیامبر صلی اللّه علیه وآله وسلم (ص) روزی به تپه صفا بر شد و بانگ زد یا صباحاه! (اعلام خطر!) قریش گرد آمدند و گفتند چه شده است؟ فرمود به من بگویید که اگر با خبرتان کنم دشمن صبح یا شب بر شما فرود می آید از من باور می دارید؟ گفتند آری. فرمود اکنون به راستی شما را بیم می دهم که یک عذاب سخت در پیش دارید. ابولهب گفت تبّا لک! (یعنی زیانت باد!) برای این ما را جمع کردی؟آیه در جواب نازل شد که «دو دست ابو لهب زیان زده باد، و هست! که مال و دستاوردش او را بی نیاز نکند و کارساز نتواند بود. به زودی در آتشی شعله ور گرفتار آید با زنش، آن هیزمکش که در گردن ریسمانی از لیف خرما دارد».همچنین گفته اند که پیغمبر (ص) بر پا خاست و بانگ زد: یا آل غالب، یا آل لؤی یا آل مره، یا آل کلاب، یا آل عبد مناف، یا آل قصی! من هیچ خیری از جانب خدا برای شما تضمین نمی کنم تا نگویید لا اله الا الله. ابو لهب گفت تبا لک برای همین ما را فرا خواندی؟ سوره در جواب او نازل گردید.نیز روایت شده است که چون آیه ۲۱۴ سوره شعراء آمد: «وَ أَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الْأَقْرَبِینَ» پیغمبر (ص) از بلندی صفا بالا رفت و بانگ زد:یا صباحا! قوم گرد آمدند و برخی نماینده فرستادند. آنگاه پیغمبر (ص) فرمود: یا بنی عبدالمطلب، یا بنی فهر، یا بنی لؤی! اگر به شما خبر دهم در دامنه همین کوه سوارانی قصد هجوم بر شما دارند باور می کنید؟ گفتند آری. فرمود اکنون به راستی شما را بیم می دهم که عذابی سخت در پیش دارید. ابولهب گفت: «تبا لک سایر الیوم» یعنی: تمام روز زیان کنی! ما را برای این فرا خواندی؟ خدای تعالی «تَبَّتْ یَدا أَبِی لَهَبٍ وَ تَبَّ» را در پاسخ او فرستاد.»
نامها
...
این سوره از دیرباز با نام هایی چون «تبت یدا ابی لهب»، ابی لهب، والمسد شناخته بوده، و شهرت داشته است.در مصاحف ایرانی و به تبع آن در شبه قاره هند و افغانستان، نام تبت؛ در مصحف امیری، المسد؛ و در مصحف سلطانی، اللهب آمده است.
معرفی اجمالی
سوره مسد، از سوره های مکی قرآن کریم، صد و یازدهمین سوره به ترتیب کتابت و ششمین سوره به ترتیب نزول است. این سوره زمانی نازل شد که ابولهب، در پاسخ دعوت پیامبر اکرم (ص)، ایشان را دشنام گفت. سوره با لعن و سرزنش ابولهب (که از ائمة الکفر و دشمنان همیشگی پیامبر (ص) بود) آغاز می شود و با توبیخ و تحقیر همسر او که حمالة الحطب (هیزم کش و آتش بیار معرکه) بود، پایان می پذیرد. این سوره به تبت و ابولهب نیز نامگذاری شده است.
شأن نزول
در کتاب اسباب النزول در بیان شأن نزول این سوره آمده است:«احمد بن حسن حیری با اسناد از ابن عباس روایت می کند که پیامبر صلی اللّه علیه وآله وسلم (ص) روزی به تپه صفا بر شد و بانگ زد یا صباحاه! (اعلام خطر!) قریش گرد آمدند و گفتند چه شده است؟ فرمود به من بگویید که اگر با خبرتان کنم دشمن صبح یا شب بر شما فرود می آید از من باور می دارید؟ گفتند آری. فرمود اکنون به راستی شما را بیم می دهم که یک عذاب سخت در پیش دارید. ابولهب گفت تبّا لک! (یعنی زیانت باد!) برای این ما را جمع کردی؟آیه در جواب نازل شد که «دو دست ابو لهب زیان زده باد، و هست! که مال و دستاوردش او را بی نیاز نکند و کارساز نتواند بود. به زودی در آتشی شعله ور گرفتار آید با زنش، آن هیزمکش که در گردن ریسمانی از لیف خرما دارد».همچنین گفته اند که پیغمبر (ص) بر پا خاست و بانگ زد: یا آل غالب، یا آل لؤی یا آل مره، یا آل کلاب، یا آل عبد مناف، یا آل قصی! من هیچ خیری از جانب خدا برای شما تضمین نمی کنم تا نگویید لا اله الا الله. ابو لهب گفت تبا لک برای همین ما را فرا خواندی؟ سوره در جواب او نازل گردید.نیز روایت شده است که چون آیه ۲۱۴ سوره شعراء آمد: «وَ أَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الْأَقْرَبِینَ» پیغمبر (ص) از بلندی صفا بالا رفت و بانگ زد:یا صباحا! قوم گرد آمدند و برخی نماینده فرستادند. آنگاه پیغمبر (ص) فرمود: یا بنی عبدالمطلب، یا بنی فهر، یا بنی لؤی! اگر به شما خبر دهم در دامنه همین کوه سوارانی قصد هجوم بر شما دارند باور می کنید؟ گفتند آری. فرمود اکنون به راستی شما را بیم می دهم که عذابی سخت در پیش دارید. ابولهب گفت: «تبا لک سایر الیوم» یعنی: تمام روز زیان کنی! ما را برای این فرا خواندی؟ خدای تعالی «تَبَّتْ یَدا أَبِی لَهَبٍ وَ تَبَّ» را در پاسخ او فرستاد.»
نامها
...
wikifeqh: مسد