طبقه بندی ویروس ها

طبقه بندی ویروس ها‍ فرایند نام گذاری ویروس ها و قرار دادن آن ها در یک سیستم طبقه بندی مشابه سیستم های طبقه بندی مورد استفاده برای سایر موجودات مانند یوکاریوت ها و پروکاریوت ها است.
از زمان کشف ویروس ها روش های مختلفی برای نام گذاری و طبقه بندی آن ها پیشنهاد شده است. ویروس ها بر اساس ویژگی های مختلف فنوتیپی، مانند مورفولوژی، نوع اسید نوکلئیک، نحوهٔ تکثیر، ارگانیسم های میزبان و نوع بیماری ایجاد شده توسط ویروس، طبقه بندی شده اند. طبقه بندی و نام گذاری رسمی ویروس ها بر عهدهٔ کمیتهٔ بین المللی طبقه بندی ویروس ها ( ICTV ) است.
به دلیل تفاوت های بارز ویروس ها با سایر اشکال حیات تا کنون استاندارد مشخصی برای نام گذاری ویروس ها مشابه نام های دوقسمتی جاندارانی چون جانوران، گیاهان و باکتری ها تعیین نشده است. [ ۱]
این سیستم در سال ۱۹۷۱ توسط دانشمند برندهٔ جایزه نوبل به نام دیوید بالتیمور معرفی شده است و یکی از بهترین و معتبرترین روش های طبقه بندی ویروس ها است. در این روش طبقه بندی، ویروس ها بر اساس نوع محتوای ژنتیکی ( دی ان ای یا آران ای ) و تعداد و آرایش رشته های آن ها و نحوهٔ سنتز آران ای پیام رسان ( mRNA ) آن ها در هفت گروه مختلف قرار می گیرند. [ ۲]
• گروه I: ویروس های این گروه دارای دی ان ای دورشته ای هستند. مانند ویروس آبله مرغان و تبخال
• گروه II: ویروس های این گروه، دارای دی ان ای تک رشته ای هستند. [ ۳]
• گروه III: این ویروس ها دارای ژنوم آران ای دورشته ای هستند. به عنوان مثال روتاویروس
• گروه IV: ویروس های دارای ژنوم آران ای تک رشته ای با جهت مثبت هستند. ویروس های شناخته شدهٔ زیادی در این گروه جای دارند از جمله پیکورناویروس ها ( خانواده ای از ویروس ها که شامل ویروس های شناخته شده ای مانند ویروس هپاتیت آ، انتروویروس ها، راینوویروس ها، ویروس فلج اطفال و ویروس پا و دهان ) ، ویروس نشانگان تنفسی حاد، هپاتیت سی، ویروس تب زرد و ویروس سرخچه. [ ۴]
• گروه V: ویروس های دارای ژنوم آران ای تک رشته ای با جهت منفی هستند. ویروس های ابولا و ماربورگ به همراه ویروس آنفلوانزا، سرخک، اوریون و هاری از اعضای شناخته شدهٔ این گروه هستند.
• گروه VI: این ویروس ها دارای آران ای تک رشته ای هستند و از طریق یک دی ان ای واسط تکثیر می شوند. این دسته شامل خانوادهٔ رتروویروس ها بوده و ویروس اچ آی وی نیز در همین خانواده طبقه بندی می شود.
• گروه VII: این ویروس ها دارای ژنوم دی ان ای دورشته ای هستند و با رونوشت برداری معکوس تکثیر می شوند. هپاتیت ب را می توان در این گروه یافت. [ ۵]