محمدعلی حائری کرمانی

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] عالم جلیل القدر آیت الله حاج شیخ محمدعلی حائری کرمانی رحمه الله یکی از فقهای متقی و وارسته حوزه علمیه قم و از علمای طراز اول کرمان بشمار می رود که در سال 1303 ق. در شهرستان کرمان دیده به جهان گشود.
خاندان آیت الله حائری کرمانی در کرمان اکنون هم به شرافت و نجابت، معروف و مورد احترام اهالی آن سامانند. پدر بزرگوار وی مردی متدین، دارای مناعت طبع و عزت و مورد احترام همگان بود.
حائری کرمانی دروس مقدمات و ادبیات را در حوزه علمیه کرمان سپری کرد و آن گاه در سال 1335 ق. عازم مشهد مقدس گردید و به مدت سه سال در مدرسه میرزا جعفر به تحصیل ادامه داد. سپس به زادگاهش بازگشت و با خانواده ای مذهبی و سرشناس ازدواج کرد.
علاقه ایشان به علوم و معارف اهل بیت علیهم السلام ایشان را بر آن داشت ، در حدود سال 1339 قمری با تحمل رنج سفر و مشکلات فراوان ، رهسپار حوزه علمیه نجف و بارگاه علوی گردد. به سبب هوش و حافظه و استعداد فراوانش مراحل تحصیلی را به سرعت طی کرد و مدت ده سال در دروس خارج فقه و اصول آیات عظام: آقا سید ابوالحسن اصفهانی و آقا ضیاءالدین محقق عراقی و... حضور یافت. پس از چندی، استعداد و تلاش او به بار نشست و از آن بزرگواران اجازات اجتهاد کم نظیری اخذ کرد؛ حتی در شمار شاگردان خاص آیت الله آقا ضیاء قرار گرفت.
آب و هوای نجف اشرف با وی و خانواده وی سازگاری نداشت. این مشکل او را وادار داشت تا بعد از اتمام تحصیلات، نجف اشرف را به قصد ایران ترک کند و در زادگاهش کرمان رحل اقامت افکند. در این شهر به مدت چهارده سال به تدریس در حوزه علمیه کرمان و نیز اقامه جماعت و ارشاد و هدایت خلق مشغول شد.
آیت الله موسوی کرمانی، داماد وی، در این باره می فرماید: در کرمان مرحوم آیت الله حاج میرزا محمدرضا کرمانی - که یک آیت الله مطلقی در کرمان بودند؛ لکن از روی جهاتی از منزل بیرون نمی آمدند.(*) محل نماز خودش را که مسجد جامع کرمان بود، به آیت الله حائری کرمانی واگذار کرد و ایشان از سال 1303 ش. - سال تاجگذاری -، تا سال 1317 ش. اوج قدرت رضاخان بود اجرای شد؛ در کرمان علاوه بر اقامه جماعت و تبلیغ شعائر دینی و مذهبی به تدریس علوم دینی مشغول بودند که بنده در آن ایام نیز لمعه را در نزد معظم له می خواندم. سالیانی که مسئله جواز داشتن لباس روحانیت، مسئله کشف حجاب و برچیدن بساط روحانیت و... توسط رضاخان سال های بسیار تلخ و ناگواری برای روحانیت بوده است؛ به طوری که حتی مرحوم آقا شیخ محمدتقی آملی شش ماه نتوانسته بود از منزل بیرون بیایند؛ زیرا شهربانی دستور داده بود که تمام طلبه های دارای معافیت تحصیلی باید سربازی بروند.
فشارهای مأموران دولتی او را واداشت تا به قصد اقامت دائم روانه مشهد مقدس شود. او در مشهد در دروس خارج فقه و اصول آیات عظام: حاج آقا حسین قمی و آقازاده خراسانی شرکت می جوید و خود نیز به تدریس می پردازد؛ اما پس از چندی، باز هم مشکلات سیاسی مانع از اقامت او شد و او مشهد را به قصد حوزه علمیه قم ترک کرد.
ایشان هنگام عزیمت به مشهد، چند روز در قم توقف داشته است و آیات عظام: سید محمدتقی خوانساری، امام خمینی، مرعشی نجفی و گلپایگانی، بر توقف او در قم اصرار داشته و اقامت در مشهد را به صلاح او ندانسته و پیشنهاد تدریس اصول را به او داده اند؛ اما او نمی پذیرد. همچنین در مسیر خود به مشهد، در تهران نیز چند روزی ماندگار می شود و آیات بزرگوار: حاج شریعتمدار رشتی، بحرالعلوم، آملی و...، که از هم دوره هایش در نجف اشرف و از شاگردان آقا ضیاء بودند، از وی تقاضای سکونت در تهران می کنند که پذیرفته نمی شود. هنگام بازگشت از مشهد نیز همین پیشنهاد به وسیله آنان داده می شود؛ ولی او به اقامت در قم تصمیم داشت و سرانجام در سال 1356 ق. در این شهر رحل اقامت افکند.

پیشنهاد کاربران

بپرس