آرشین مال آلان. آرشین مال آلان ( به ترکی آذربایجانی: Arşın Mal Alan ) ( قواره فروش[ ۱] ) از داستان های فرهنگ آذربایجانی است که در سال ۱۹۱۳ میلادی توسط اُوزِئیرحاجی بیگف موسیقی دان شهیر آذربایجانی به صورت اپرت ( Operetta ) در دو پرده تهیه شده است. اولین بار این اپرا در ۲۵ اکتبر ۱۹۱۳ در تئاتر تقی اف آذربایجان اجرا شده است. در سال ۲۰۱۳ صدمین سالگرد این اپرا توسط یونسکو جشن گرفته می شود. [ ۲]
«عسگر» که یک تاجر ثروتمند است که برخلاف رسم روزگار می خواهد همسر آینده اش را خود انتخاب کند؛ بنابراین با مشکلات مربوطه دست به گریبان می شود. عسگر که دارای عقاید روشن فکرانه و مدرن است به توصیه دوست خود ( سلیمان ) تغییر قیافه داده خود را به صورت یک پارچه فروش دوره گرد درمی آورد تا به این روش بتواند با فروش پارچه به زنان، همسر مورد علاقه خود را پیدا کند…
بر اساس این داستان پنج نسخه فیلم تهیه شده است که از آن ها سه فیلم به زبان ترکی آذربایجانی، یک فیلم به زبان فارسی و یک فیلم به زبان ارمنی است.
نسخه های اول و دوم این اثر در سال های ۱۹۱۷ و ۱۹۳۷ قبل از انقلاب بلشویک ها و پایه گذاری اتحاد جماهیر شوروی تهیه شد. چند ماه پس از نمایش اولین نسخه این فیلم، ترجمه آن در کشورهایی مانند روسیه، ارمنستان، یونان، ایران، انگلستان، فرانسه، ازبکستان و تاجیکستان نیز به نمایش درآمد. نسخه سوم فیلم به دستور استالین در زمان حکومت شوروی سابق و جنگ جهانی دوم تهیه شد که رشید بهبودف در این فیلم نقش عسگر را بازی کرد.
موزیکال «آرشین مال آلان» نگاهی انتقادی و طنزگونه به برخی آداب و رسوم اجتماعی قدیم دارد که باعث به وجود آمدن محدودیت در فعالیت اجتماعی زنان یا برقراری ارتباطات اجتماعی میان زن و مرد می شود. حاج بایف پیش از این در «اپرای لیلی و مجنون» ( ۱۹۰۸ ) که منجر به تهیه دو فیلم موزیکال دیگر شد نیز چنین تجربه ای داشت.
نخستین اپرای کوچک ( اپرت ) در ایران اپرت آرشین مال آلان بود در سال ۱۲۹۵ توسط گروه هنری هوهانس تومانیان در تهران بر روی صحنه رفت. این اپرت چهار سال قبل از آن برای نخستین بار در باکو اجرا شده بود. نقش آفرینان اپرت از میان اعضای «انجمن خیریه زنان ارمنی تهران» انتخاب شدند. اپرت مزبور در ابتدا در مدرسه محله حسن آباد، بعداً در محوطه کاخ گلستان و سرانجام در تالار گراند هتل به مورد اجرا گذارده شد.
مدت کوتاهی پس از اجرای فوق، گروه هنری مسیو آبوویان به تهران آمده و در نخستین هفته های سال ۱۲۹۶ اپرت آرشین مال آلان را در «سالن گراند هتل به نمایش» گذارد. اپرت مزبور «به زبان ترکی» و همراه با «ساز و موزیک مخصوص به خود» و «در چهار پرده» به نمایش درآمد و در طول یک ماه پس از آن، سه بار دیگر بر روی صحنه رفت. از آنجا که استقبال از آرشین مال آلان بسیار زیاد بود گروه هنری گستانیان ( مارگو و میشا گستانیان ) در آذر ماه ۱۳۰۱ مجدداً این اپرت را به روی صحنه بردند. [ ۳]
«عسگر» که یک تاجر ثروتمند است که برخلاف رسم روزگار می خواهد همسر آینده اش را خود انتخاب کند؛ بنابراین با مشکلات مربوطه دست به گریبان می شود. عسگر که دارای عقاید روشن فکرانه و مدرن است به توصیه دوست خود ( سلیمان ) تغییر قیافه داده خود را به صورت یک پارچه فروش دوره گرد درمی آورد تا به این روش بتواند با فروش پارچه به زنان، همسر مورد علاقه خود را پیدا کند…
بر اساس این داستان پنج نسخه فیلم تهیه شده است که از آن ها سه فیلم به زبان ترکی آذربایجانی، یک فیلم به زبان فارسی و یک فیلم به زبان ارمنی است.
نسخه های اول و دوم این اثر در سال های ۱۹۱۷ و ۱۹۳۷ قبل از انقلاب بلشویک ها و پایه گذاری اتحاد جماهیر شوروی تهیه شد. چند ماه پس از نمایش اولین نسخه این فیلم، ترجمه آن در کشورهایی مانند روسیه، ارمنستان، یونان، ایران، انگلستان، فرانسه، ازبکستان و تاجیکستان نیز به نمایش درآمد. نسخه سوم فیلم به دستور استالین در زمان حکومت شوروی سابق و جنگ جهانی دوم تهیه شد که رشید بهبودف در این فیلم نقش عسگر را بازی کرد.
موزیکال «آرشین مال آلان» نگاهی انتقادی و طنزگونه به برخی آداب و رسوم اجتماعی قدیم دارد که باعث به وجود آمدن محدودیت در فعالیت اجتماعی زنان یا برقراری ارتباطات اجتماعی میان زن و مرد می شود. حاج بایف پیش از این در «اپرای لیلی و مجنون» ( ۱۹۰۸ ) که منجر به تهیه دو فیلم موزیکال دیگر شد نیز چنین تجربه ای داشت.
نخستین اپرای کوچک ( اپرت ) در ایران اپرت آرشین مال آلان بود در سال ۱۲۹۵ توسط گروه هنری هوهانس تومانیان در تهران بر روی صحنه رفت. این اپرت چهار سال قبل از آن برای نخستین بار در باکو اجرا شده بود. نقش آفرینان اپرت از میان اعضای «انجمن خیریه زنان ارمنی تهران» انتخاب شدند. اپرت مزبور در ابتدا در مدرسه محله حسن آباد، بعداً در محوطه کاخ گلستان و سرانجام در تالار گراند هتل به مورد اجرا گذارده شد.
مدت کوتاهی پس از اجرای فوق، گروه هنری مسیو آبوویان به تهران آمده و در نخستین هفته های سال ۱۲۹۶ اپرت آرشین مال آلان را در «سالن گراند هتل به نمایش» گذارد. اپرت مزبور «به زبان ترکی» و همراه با «ساز و موزیک مخصوص به خود» و «در چهار پرده» به نمایش درآمد و در طول یک ماه پس از آن، سه بار دیگر بر روی صحنه رفت. از آنجا که استقبال از آرشین مال آلان بسیار زیاد بود گروه هنری گستانیان ( مارگو و میشا گستانیان ) در آذر ماه ۱۳۰۱ مجدداً این اپرت را به روی صحنه بردند. [ ۳]
wiki: آرشین مال آلان
آرشین مال آلان (فیلم ۱۹۱۷). آرشین مال آلان ( به ترکی آذربایجانی: Arşın Mal Alan ) ( به معنای پارچه فروش ) یک فیلم صامت آذربایجانی است که در سال ۱۹۱۷ توسط بوریس سولتوف بر پایهٔ اپرای آرشین مال آلان نوشتهٔ اوزیر حاجی بیف ساخته شده است. در این نسخه حسین قلی سارابسکی نقش عسگر و احمد آغدامسکی نقش گلچهره را بر عهده داشتند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف