محمد خانلو ( Mohammad Khanlu ) یکی از ایل های ارسباران[ ۱] که عمدتاً در مجموعه عشایر ارسباران است. [ ۲] ییلاق این ایل کوه های اطراف مرزرود ومحمودآباد قشلاق آن در حیدرکانلو و روستاهای مجاور آن قرار داشت. در مورد ایل محمد خانلو، مراتع ییلاق و زمین های قابل کشت قشلاق ملک خان بود. [ ۳]
در حال حاضر محمد خانلوها کوچ نشینی را کنار گذاشته، و اکثراً به شهرک های حاشیه تهران مهاجرت کرده اند. تعداد اندکی از خانوارها هنوز، همراه با کشاورزی در جلگه های کناره ارس، به دامداری نیز مشغول اند و در ماه های گرم سال به چراگاه هایی مانند چپرلی، آغداش و نوشادره عباس آباد ( خداآفرین ) عباس آباد ( محمد قلی یوردی یا قدی یوردی ) و در گذشته دور ییلاق جیلی و دیر روستای بهروزومازگر ( تاتار یوردی دامداران اهل روستای تاتار ) کوچ می کردند.
سرهنگ بایبوردی در تاریخ ارسباران ( ص. ۱۵۵ ) می نویسد: محمدخانلوها از ایلات خوشنام قره داغ بوده و در ایام بلوا و تهاجم حاجی خواجه لوها به اهر، شجاع الممالک و عبدالصمدخان صمصام محمدخانلو با سواران خود در دفاع از اهر با امیر ارشد و اهالی تشریک مساعی کرده و کمک نموده اند. [ ۴]
طبق نوشته های سرهنگ بایبوردی[ ۴] ( تاریخ ارسبارانٰ ص. ۱۵۵ ) ، انور چنگیزاوغلی[ ۵] و محمد حافظ زاده ( ص. ۳۱۳ ) [ ۶] این ایل از چلبیانلوها مشتق شده، در روستاهای کوهستانی شمال کلیبر و جنوب رود ارس قشلاق داشته که بیشتر تخته قابو شده است. آبادی های نوار مرزی خدا آفرین غالباً از افراد محمدخانلو هستند که به مرور در آن نواحی اسکان و قشلاقات مزبور به اسم آنها موسوم شده اند.
سر سلسله و جد اعلای ایل محمدخانلوها، محمدخان ( زاده:؟ - مرگ: ؟ ) فرزند باقرخان چلبیانلو ( پسر ارشد محمدولی سلطان ) و برادر بزرگتر احمدخان و محمودبیگ می باشد. محمدخان به هنگام شهادت پدرش ( باقرخان ) و برادرش ( احمدخان ) در جنگ هرات در خدمت پدر بوده است. محمدشاه قاجار به به برادرش قهرمان میرزا دستور می دهد که محمدخان و محمودبیگ ( برادرش ) را از لباس عزا درآورند. [ ۶] طی فرمان دیگری که در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه قاجارصادر شده ریااست محال کیوان، مینجیوان، میشه پارا و قسمتی از کلیبر به عهده محمدخان موکول می شود. [ ۶]
از حاصل ازدواج محمدخان با نبات خانم سه فرزند بجا مانده که هر یک بخشها و املاک بزرگی از منطقه خداآفرین را ریاست و حکمرانی کرده اند ( به ترتیب سن ) : جوادخان، سلطنت خانم و حاج صفقلی خان. جوادخان صاحب دو فرزند پسر به نامهای فرخ خان لیثی و شیریندیل خان شده ولی چون زود جوانمرگ می شود، فرزندان آن به ریاست ایلی نمی رسند. خواهر محمدخان ( با نام نامعلوم ) سر زا اول از دنیا می رود که از آن دختری به نام ماه پری زنده می ماند و زن نخست حاج صفقلی خان می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر حال حاضر محمد خانلوها کوچ نشینی را کنار گذاشته، و اکثراً به شهرک های حاشیه تهران مهاجرت کرده اند. تعداد اندکی از خانوارها هنوز، همراه با کشاورزی در جلگه های کناره ارس، به دامداری نیز مشغول اند و در ماه های گرم سال به چراگاه هایی مانند چپرلی، آغداش و نوشادره عباس آباد ( خداآفرین ) عباس آباد ( محمد قلی یوردی یا قدی یوردی ) و در گذشته دور ییلاق جیلی و دیر روستای بهروزومازگر ( تاتار یوردی دامداران اهل روستای تاتار ) کوچ می کردند.
سرهنگ بایبوردی در تاریخ ارسباران ( ص. ۱۵۵ ) می نویسد: محمدخانلوها از ایلات خوشنام قره داغ بوده و در ایام بلوا و تهاجم حاجی خواجه لوها به اهر، شجاع الممالک و عبدالصمدخان صمصام محمدخانلو با سواران خود در دفاع از اهر با امیر ارشد و اهالی تشریک مساعی کرده و کمک نموده اند. [ ۴]
طبق نوشته های سرهنگ بایبوردی[ ۴] ( تاریخ ارسبارانٰ ص. ۱۵۵ ) ، انور چنگیزاوغلی[ ۵] و محمد حافظ زاده ( ص. ۳۱۳ ) [ ۶] این ایل از چلبیانلوها مشتق شده، در روستاهای کوهستانی شمال کلیبر و جنوب رود ارس قشلاق داشته که بیشتر تخته قابو شده است. آبادی های نوار مرزی خدا آفرین غالباً از افراد محمدخانلو هستند که به مرور در آن نواحی اسکان و قشلاقات مزبور به اسم آنها موسوم شده اند.
سر سلسله و جد اعلای ایل محمدخانلوها، محمدخان ( زاده:؟ - مرگ: ؟ ) فرزند باقرخان چلبیانلو ( پسر ارشد محمدولی سلطان ) و برادر بزرگتر احمدخان و محمودبیگ می باشد. محمدخان به هنگام شهادت پدرش ( باقرخان ) و برادرش ( احمدخان ) در جنگ هرات در خدمت پدر بوده است. محمدشاه قاجار به به برادرش قهرمان میرزا دستور می دهد که محمدخان و محمودبیگ ( برادرش ) را از لباس عزا درآورند. [ ۶] طی فرمان دیگری که در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه قاجارصادر شده ریااست محال کیوان، مینجیوان، میشه پارا و قسمتی از کلیبر به عهده محمدخان موکول می شود. [ ۶]
از حاصل ازدواج محمدخان با نبات خانم سه فرزند بجا مانده که هر یک بخشها و املاک بزرگی از منطقه خداآفرین را ریاست و حکمرانی کرده اند ( به ترتیب سن ) : جوادخان، سلطنت خانم و حاج صفقلی خان. جوادخان صاحب دو فرزند پسر به نامهای فرخ خان لیثی و شیریندیل خان شده ولی چون زود جوانمرگ می شود، فرزندان آن به ریاست ایلی نمی رسند. خواهر محمدخان ( با نام نامعلوم ) سر زا اول از دنیا می رود که از آن دختری به نام ماه پری زنده می ماند و زن نخست حاج صفقلی خان می شود.
wiki: محمد خانلو