شجاعت در سیره نبوی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] صفت شجاعت که از خصائص و فضائل برجسته انسانی است در شکل کامل خود، در وجود نازنین رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) رخ نموده بود به گونه ای که رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) در همه جلوه ها و گونه های آن کامل و بی همتا بود آن گونه که اگر سخن حقی می بایست، اظهار شود، حضرت (صلی الله علیه و آله وسلّم) بی پروا و به صراحت از آن سخن می گفت و اگر صحنه نبردی بود پیشتاز همه صف ها می شد و اگر فریادرسی می بایست، او در فریادرسی بر همگان پیشی می گرفت؛ او در همه جبهه ها و در هر حال رادمردی دلاور بود.
شجاعت کلمه ای است عربی برگرفته از واژه شجع، یشجع و به معنای استواری و پابرجا بودن قلب در زمان بروز سختیها و مشکلات است. واژه شجاعت بر جرات و پیشروی دلالت دارد. شجاعت به معنای قوت قلب در هنگام رویارویی با مشکلات است. نمودهای شجاعت در صحنه های اجتماعی و ظاهری بسیار است؛ ولی مهمتر از آن، جلوه این فضیلت در جبهه نفس است. اگر شخص قوت قلب و شجاعت روح در نفسش ظاهر شود و در برابر تمایلات نامشروع نفس شجاعانه مقاومت کند، به بالاترین مقام شجاعت و قوت قلب رسیده است. همچنان که رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) در این باره می فرماید: «اشجع الناس من غلب هواه» البته افراط در شجاعت باعث انجام کارهای نامعقول و تفریط در آن باعث ذلت و خواری می گردد.در تاریخ نمونه های فراوانی از شجاعت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از افراد مختلف ذکر شده است که در این جا به بعضی از آنها اشاره می کنیم.
شجاعت پیش از بعثت پیامبر
از رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) در قبل بعثت، بعنوان مردی شجاع یاد شده است فردی که حق را بر زبان جاری می ساخت و در راه اظهار حق، از سرزنش هیچ ملامت گری بیم به دل راه نمی داد؛ ایشان در کردار خود به محیط و آداب و رسوم موجود و یا گذشته آن توجهی نداشت، او حق را آشکار می ساخت و عادات و تقالید اغلب ناروا و نادرست عرب جاهلی را که از اندیشه نورزیدن و عدم درک حقایق از سوی آن مردم نشات می گرفت را بی هیچ واهمه ای رد می کرد. در زمانی که قریش همه بت می پرستیدند او در مقابل هیچ بتی سجده نکرد؛ در زمانی که آنان به لات، عزی، منات و دیگر نام هایی که آنان را خدایان خود می خواندند و بدان ها سوگند می خوردند، او به هر که از او می خواست تا چنین سوگندی بخورد پاسخ منفی می داد و می فرمود: «آن بتان را خوش ندارد.» نقل است که روزی میان آن حضرت (صلی الله علیه و آله وسلّم) با فروشنده ای در مورد کالایی اختلاف افتاد فروشنده از ایشان خواست تا به لات و عزی سوگند یاد کند، اما آن بزرگ این خواسته را رد کرده شجاعانه پاسخ دادند که این نامها را دوست ندارد.
سفر به شام
پس از بعثت نیز پیامبر خدا در امر رسالت و در میدان نبرد نیز شجاعت خاصی داشتند، که در دو زمان پیش از هجرت و پس از هجرت مطرح می شود.
← شجاعت پیامبر قبل از هجرت
...

پیشنهاد کاربران

بپرس